Kritik, Wünsche und Fragen bitte an: luckscheiter(at)bbaw.de


Erklärung der Spalten
Id Id des Eintrags
Kat.-Nr. Katalog und Katalognummer
Signatur Signatur. Römische Zahlen werden als arabische wiedergegeben
Titel Titel
Incipit Incipit
ca. Angaben zur Datierung: w = wohl; A = Anfang; E = Ende; < = vor; > = nach; k = konjiziert; n = neu datiert; ~ = circa; H1 = 1. Hälfte; H2 = 2. Hälfte; Q1 = 1. Quartal; F = Frühjahr; S = Sommer; H = Herbst; W = Winter; -nn = von dem im Datierungsfeld angegebenen Datum bis nn; F- = Frühjahr bis zu dem im Datierungsfeld angegebenen Datum.
Datum Datum neuen, d.h. gregorianischen Stils, z.B. 23. Februar 1701 = 1701-02-23 (in Klammern Datum alten, d.h. julianischen Stils, sofern der Textzeuge diesem Stil gemäß von Leibniz oder einem Korrespondent datiert wurde).
Akademie Ausgabe Druckort in der Akademie-Ausgabe in der Form Reihe | Band.Nummer / Unternummer
Sigle Sigle des Textzeugens laut „Überlieferung“ in der Akademieausgabe
Absender Absender
Adressat Adressat
Absendeort Absendeort
Textart Textart: Abf. = Abfertigung; Abschr. = Abschrift; Anm. = Anmerkung; Aufzeichn. = Aufzeichnung; Ausz(z). = Auszug (Auszüge); Bemerkg(n) = Bemerkung(en); eigh. = eigenhändig (Leibniz oder Korrespondent); Erg. = Ergänzungen; ermitt. = ermittelt; Exz. = Exzerpt; Hd = Hand; Konz. = Konzept; Korr. = Korrekturen; MF = mitgeteilte Form; MFF = mitgeteilte Formen; Schr. = Schreiber; tlw. = teilweise; unbek. = unbekannt; zs. = zusammen; S = Seite(n); Z = Zeile(n).
Format und Umfang Format und Umfang
Exzerpierte Stelle Das Werk, aus dem Leibniz exzerpiert oder paraphrasiert.
Ordnungsvermerk Ordnungsvermerk von Leibniz zur Ordnung seiner Vorarbeiten zum Opus historicum in vereinheitlicher Schreibung (in Klammern in diplomatischer Transkription)
Ordnungsnummer Ordnungsnummer von Leibniz zur Ordnung seiner Vorarbeiten zum Opus historicum
Wortlaut Wortlaut
Drucke Drucke außerhalb der Akademieausgabe
Bemerkungen Vermischte kürzere Bemerkungen.
Längere Bemerkungen Vermischte längere Bemerkungen
Bezüge zu anderen Textzeugen Bezüge zu anderen Textzeugen desselben Stückes oder zu anderen Stücken.
Druckvorlage Die Zahl in diesem Feld ist die ID desjenigen Textzeugen, der Druckvorlage in der Akademie-Ausgabe war. Es wurden noch bei weitem nicht alle Druckvorlagen erfaßt.

66 Ergebnisse für die Suche:

select where (`Ordnungsvermerk` contains "Saxonica antiqua")
Id Kat.-Nr. Signatur Titel Incipit ca. Datum Akademie Ausgabe Sigle Absender Adressat Absendeort Textart Format und Umfang Exzerpierte Stelle Ordnungsvermerk Ordnungsnummer Wortlaut Drucke Bemerkungen Längere Bemerkungen Bezüge zu anderen Textzeugen Druckvorlage
1478 25115 LH 12, 1, 1 Bl. 20 [Aus und zu Georg Fabricius: Originum stirpis Saxonicae, 1597, S. 8-9] Hengistus […] equum significat, […] usitata ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Fabricius: Originum stirpis Saxonicae, Jena 1597 | S. 8-9 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 830
Hengistus [. . .] equum significat, [. . .] usitata apud Germanos virorum fortium appellatio, quod idem nomen socer Arminus qui Romanos cecidit legiones habuit idque Strabo in Aegista commutavit. Fabric. Orig. Sax. lib. 1[.] Idem derivat Horst ab impetu, non considerans ors Anglo-Saxonibus etiam esse Equum. Causa excidii Anglici imperii < -  iesis> pelugiana (+ eadem quae omissi virtutis +) dum haeretici < - > orthodoxos ipsi scissi inter se Farbi. Orig. Sax. lib. 1[.] Osce a quo Osciagi in Britann. Fabric. lib. 1. Orig. p. II. forte Aschi[.] Fingit Gembtarensis Saxones in Britannia emissi quant< - > Tauriam argore < - > darent[.]
vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.332 1478
1479 25120 LH 12, 1, 1 Bl. 25 [Aus und zu Johann Christoph Wagenseil: De sacri Rom. imperii libera civitate Noribergensi commentatio. Accedit de Germaniae phonascorum Von Der Meister-Singer / origine, praestantia, utilitate, et institutis, sermone vernaculo liber, Nürnberg 1697] Bar carmen apud Johannem Saxonem > 1697 5 Aufz.; eigh.; Zettel Wagenseil: De civitate Noribergensi, Altdorf 1697 | S. 500 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 960
Bar carmen apud Johannem Saxonem et similes Germanos poetas, quemadmodum Morhofio diss. De poesi Germania, et post eum Wagenseilio diss. De phonascis[,] p. 500[,] (meistersänger) observatum[,] quod credendum est ab antiqua barritus seu barditus appellatione superfuisse.
Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.332 1479
1480 25122 LH 12, 1, 1 Bl. 27 [Aus und zu Tacitus: De moribus Germanorum cum notis criticis, hrsg. von Hermann Conring, Helmstedt 1678] Conringus praefat. ad Tacit. de Mor. Germ. prima ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Tacitus: De moribus Germanorum, hrsg. von Conring, Helmstedt 1678 | Bl. fv Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.")
Conring praef. ad Tacit. de Mor. Germ. [Primum . . .] non multum [. . .] rupes Runicas habere rerum antiquarum et ficta multa narrando fidem omnium [. . .] suspectam reddidisse autores[.]
Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.332 1480
1481 25127 LH 12, 1, 1 Bl. 32 [Aus und zu Jean Le Clerc: Ars critica, Bd. 1, Amsterdam 1697, S. 413] Persae credebant > 1697 5 Aufz.; eigh.; Zettel Le Clerc: Ars critica, Bd. 1, Amsterdam 1697 | S. 413 Saxonica antiqua ("antiqu. Saxon") 710
Persae credebant [. . .] duo esse principia unum Bonum alterum malum, utrumque summum ac aeternum. Prius vocabant Chaldaei הזמארוא Oromaze, id est lucem fulgentem, ajebantque eum immensa luce circumfusum, posterius appellabant אמירע Ariman, hoc est hostem hominum vel astutum[.] Clericus critica p. 2. sect. 1. c. 13. §. 15. ((Quid si hinc Herman, Irmin, Hermes?))
-Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.332-333 Beschriebene Rückseite: eigh.; deutsch; Briefanfang: "insonders hochgeehrter Herr [- - -] gegebene nachricht, und [- - -] Cammer Praesidenten nebenst [- - -] meinetwegen zu dero [- - -]atus Neuen dignität, umb" 1481
1483 25139 LH 12, 1, 1 Bl. 44 [Zur Etymologie des Wortes Sachsen] Sacae Ptolemaeo sub Imao habitabant ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Saxonica antiqua ("Sax. antiq") 530
Sacae Ptolemaeo sub Imao habitabant e regione fontium Gangis ab his Persae Scythas omnes Sacas vocabant, ut ait Herodotus in recensendo exercitu Xerxis. Priscum nomen Saga, quo usus Mela. Firmant. Tectosagi, Sagartii, Sagari. Sagaris gladius Scythicus video apud Xenophontem pro Sagari aliquando machorum poni, qui Sagari Amazones ut dicit Herodotus in polyhymnia inter Sacarum arma Axinus id est secures et Sagares sigillatim recenset, ut distingueret Strabo Massagetis Machaeras et Sagares distinorem tribuit, Sagartios Nomades facit Herodotus. Stephanus in Chersoneso locat Caspii maris. Eforus Sacas colonias Nomadum esse asserens hominum justitiae legumque inprimis observantium[.]
vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.333 1483
1484 25140 LH 12, 1, 1 Bl. 45 [Exzerpt aus Helmoldus, Chronica Slavorum] Siwa nomen Deae Obotritae Helmold ? 1694 5 L Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Helmold von Bosau: Chronica Slavorum, Lübeck 1659 | S. 125 Saxonica antiqua ("Sax. antiq") 850
Siwa nomen Deae Obotritae Helmold. [(+] an mulier hinc Saxonibus superioribus, eine böhs Siben. +)
vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.333 Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes findet sich heute in Hannover NLB Leibn. Marg. 180; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 1484
1485 25141 LH 12, 1, 1 Bl. 46 [Chron. Sax. 967] [Aus und zu Thietmar von Merseburg: Chronik, 2, 21] Wuodeneswege. Chron ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Zettel Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 850
Wuodeneswege. Chron. Sax. Ms. 967 (ergo Wuodan deus Saxonum[).]
-Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.333 1485
1486 25145 LH 12, 1, 1 Bl. 50 [Rolevinck] [Zur Etymologie der Wörter „Westphalen“ und „Ostphalen“] Wernerus Rolefink de situ et moribus Westfalorum ? 1694 5 Aufz.; eigh.; unregelm.Zettel Rolevinck: De Westphalorum, Köln 1602 | S. 71 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 708
Wernerus Rolefink de situ et moribus Westfalorum lib. 2. c. 6. p[agina] m[ea] <7>1 phalos idem est quod socius unde dicebantur olim Ephalar Westphalar, Ostphalar. Et sic de aliis. Haec ille[.]

Dubitavi quid hoc sibi vellit, tandem venit in mentem fellow apud Anglos esse socium, unde suspicor hujus vocis vestigium in Westphalia tempore Rolevinkii superfuisse. Esse igitur fellow, idem quod gesell, Kerl; unde non mirum dictas gentes ut a Carlis, et mannis[.]

Ephalar intelligit habitantes in regione Eifel vid. id. c. 9. p. m. 100[.]

vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.333-334 Beschriebene Rückseite: nicht eigh.; deutsch: "Christi des Sohnes [- - -] muß rein von [- - -] filii Dei emundat [- - -] peccato" 1486
1487 25148 LH 12, 1, 1 Bl. 53 [Zu Olof Verelius: Gothrici et Rolfi Westrogothiae regum historia lingua antiqua Gothica conscripta, Uppsala 1664] In Godrici et Rolfi Westrogothiae Regum Historia ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Zettel Verelius: Gothrici et Rolfi historia, Uppsala 1664 | S. 20 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 980
In Godrici et Rolfi Westrogothiae Regum Historia a Verelio edita Upsal. 1664. invenio versus carere homoteleusi, seu leoninitate, contra quam hodie solet. ut cap. 3. fin. Sua seigr Starkadr // Ba var eg ungr, er inni brann // Flokna fiold med faudur piod etc. // Vers. Suecica Verelii // Ung War jag naer innebran // min fader och mang rasker man // Ita saepe alias ibid. < - > Versio per rimas textus sine rimas[.]
vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.334 1487
1488 25151 LH 12, 1, 1 Bl. 56 [Exzerpt aus Du Chesne, Histoire d'Angleterre] Dies per noctes computati a Gallis ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen (Umschlagrest) Du Chesne: Histoire d'Angleterre, Paris 1634 | S. 50 Saxonica antiqua ("Ant. Sax") 580
Dies per noctes computati a Gallis[.] Caesar. In quibusdam Galliae provinciis hodieque anuit pro aujourd'huy (Du Chesne Hist[oire] d'Angl[eterre] lib. 2. p. 50.) Bretones tam Aremoricae quam Walliae Wythnos octo noctes et pethefnos 16 noctes (+ idem de Germanis Tacitus <libell.> de M[oribus] G[ermanorum])[.]
-Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.334 Beschriebene Rückseite: nicht eigh.; franz.; linker Rand eines Adressrestes Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes konnte noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 1488
1489 25152 LH 12, 1, 1 Bl. 57 Manus Domini Pulleyn, de quatuor viis Regiis per Angliam. Guelfebyto 17 januar 1694 Manus Domini Pulleyn, de uatuor viis Regiis per Angliam. > 1694-01-17 5 Aufz.; eigh.; Streifen (Umschlagrest) Saxonica antiqua ("Antiqua Sax") 710
Manus Domini Pulleyn, de uatuor viis Regiis per Angliam. Guelfebyto 17 januar 1694

Armin street - a meridie ad septentr. a Portmouth ad Borwick

Watling street - a Dubri ad Chestir (castrum)

Jeknild street - ab ortu ad occasum, a mari Girm. ad Walliam

The Tosso way - ab extrema parti Angl. occident. ad extrema Scotiae a Totno to Cathnis[.]

vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.334 Beschriebene Rückseite: nicht eigh.; rechter Rand eines Adressrestes (2 Z.) 1489
1490 25154 LH 12, 1, 1 Bl. 59 Suspiciones de origine appellationis Germanorum et antiquissimo heroe Herman vel Irnim Mihi aliquando suspicio incidit ? 1694 5 Aufz.; eigh.; unregelm.Zettel 2 Seiten/Spalten Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 710 vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.334 11332
1491 25159 LH 12, 1, 1 Bl. 64 [Mela] [Auszug betr. die Religion der Gallier und das Wort „Barrigenas“ bzw. „Gallicenas“ aus Pomponius Mela: Libri tres de situ orbis cum observationibus Isaaci Vossii, lib. III, cap. 6] Sena in Britannico mari Ofismicis ? 1694 5 Aufz.; eigh. Oktav, 1 Seite/Spalte Mela: 1658 | S. 56. Kom. S. 252-253 (wohl falsche Ausgabe, "Gallicenas" auch nicht in 1696, wohl aber in 1646, dort aber nicht der Komm) Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 850
Sena in Britannico mari Ofismicis adversa litoribus Gallici numinis oraculo insignis est cujus antistites perpetua virginitate sanctae numero novem esse traduntur Gallicenas vocant putantque ingeniis singularibus praeditas maria ac ventos concitare carminibus seque in quae velint animalia vertere, sanare quo apud alios insanabilia sunt, scire ventura et praedicare sed non nisi deditas navigationibus et in id tantum ut se consulerent profectis[.] Ita Mela lib. 3. c. 5.

Vossius ibi: libri manu exarati habent Galligenas aut Gallizenas. [. . .] Scribo: Barrigenas. [. . .] Glossae antiquissimae Barrigenae, peregrinae in aliis: Barrigenae peregrinae barbarae. In Plutoxeni, Isidori et aliorum glossis Barginnae <et> Bargennae appellantur, accipiturque ibidem pro barbara quoque exclamatione. Non immerito quisquis existimet Barginas dictas sacerdotes foeminas viros vero Bargos. Iidem vero sunt Bargi et Bardi. Sane glossae antiquissimae puteanorum fratrum utrumque rectum esse docent[.  . . .] Valde probo conjecturam Gronovii nostri, qui tritium istud Gallorum vocabulum Baragoin hinc originem accepisse existimat[.]

vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.334 1491
1492 25165 LH 12, 1, 1 Bl. 70 [Zur Etymologie des Wortes Sachsen.] Saehs, Saex[,] Sex, culter, gladius, sica. ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Saxonica antiqua ("Antiq. Sax")
Saehs, Saex[,] Sex, culter, gladius, sica. Cimbris Saks est gladii <glago>. Lex Run. in gloss. Lips. ex perantiqua Calmorum versione, scar sahs <novacula>[.] Add. Galfridi Morhumelensis, et Witikindi loca aliis citata. S%/agh suidae et scho< - > Aristophanis %(/oploi. Et s%/agaxin suidas exponit kopisa gladium[.] Cambrobritannis Anglicis dicitur sais saxo, et Anglia brosais regio Saxonum (+ sic et Suedi Finnonibus, notavi ex Rudbeckio[).]
vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.334-335 1492
1493 25167 LH 12, 1, 1 Bl. 72 [Über germanische Mythologie. Aus und zu der Rezension von Thomas Bartholin junior: Antiquitatum Danicarum de causis contemptae a Danis adhuc gentilibus mortis libri tres, Kopenhagen 1689, in: Acta eruditorum, Januar 1690, S. 27–35.] Dii septentrionalium praecipui erant Odinus ? 1694 5 Aufz.; eigh. Oktav, 2 Seiten/Spalten Acta eruditorum, 1690 | S. 27-35 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 850
Ex Th. Bartholini Thomae filii 2do antiquitatum Danicarum de causis contemtae mortis apud Danos Gentiles

Dii septentrionalium praecipui erant Odinus, Thorus et Freyus, sed hos fortes olim potentesque fuisse homines Snorro Sturlesonens dilucide exposuit . . . Svecis praecipue cultus Freyus rex olim ipsorum in annonae maxima penuria propitiatus, hic dictus et Fro, sed minime confundendus cum Frothane Daniae Rege, quod Rudbeckus in Atlantica perperam fecisse dicitur.

Idem in Norwegia et Islandia pro deo habitus. Islandis peculiare nomen erat Thorus e Norwegiaeo transvectum cujus simulacrum ingens malleum manu tenens, quanquam et Dani Throrum colure non sine libatione humani sanguinis, ut Sveci Freium.

Danorum primarius Deus erat Odins, qui res bellicas dirigere credebatur. Belli alias praeses erat et Freya, cum armis < - > expressa quae et nuptiis praeesse credita, nec non praeter Freyam Tyr, sed cum Thoro non confundandus, nam terius in Hebdomane a Tyro vocatur Tyrsdag vel Tysdag, quintus a Thoro Thorsdag. Odinus autem inter bellicos deos erat princeps. Is telo quod Geir vocatur, cujus et forma < - > incisa < - > exhibetur < - > se fecit, ut tanto majori specis veri Valhallam se obtentarum crederetur. Ad Valhallam enim nisi per caedem et sanguinem non patebut aditus, exclusi servi, item homines senecta et morbis oppressi[.]

Valhalla est aula caesorum Valr caes in proelio (+ an a cadeno ) unde et Walstat locus caesorum, et Walfort peregrinatio ad loca defunctorum. Valhalla autem locus fuit in Asgardia, quae eadem videut autori cum Gladsheim. Hunc locum septentrionales in Scythia, unde et Odins ipsorum Numen venerat collocarunt, qui et Gundheim hoc est dei mundus dictus est (+ puto legendum Gudnheim; quasi dei locus. Sed revera debet intelligi domus Gutarum vel Gotorum.) Asas vacabant suos deos. (+ Hetruscis Aesar Deus +)[.]

Piratae Anglis Wikkingi, Saxonibus Ascomanni, ab Askum quod navem significat[.] Regum filii minores natu exclusi cogebantur sibi rem per piraicam quaerere. Hinc nummi externi importati, quanquam et inventi Runis inscripti quales cap. 2. lib. 2. fuere et adhibiti pro amuletis. Interdum < - > in sculpta et idola Odinus et corvus Odino sacer, qui et vexillis intextus[.] Apud septentrionales, ut apud Thraces, Herulos, Prussos, Winetos, Indos, uxores superstites crematae, aut super corpora maritorum interfectae quaedam sed altro peremere . . . Dii etiam Hermod et Bragus occurrere iis crediti qui fortiter in bello cecierant sed et in bello casuri, ab Odino ipso vel a virginibus ejus ministris dictis Valkuriur per aera et maria equitatnibus invitabantur. Heroes recepti cum diis in Valhallam dicti Einheriare quasi prono heroes. Valkyriae ibi pocillatrices pocula cornea (+ Oldenb. horn, et aliud +) Kiflheim sedes pro morbo et senecta extinctis Lib. III. Tres parcoi dictae Danis Nornae, nomina Urdr, Verdandi et Skuldi, Fatorum constitutor Odinus cum uxore Frejy. Idem Runarum inventor; Runir alius < - > sermo. Auspicia a corvis cygnis cornicibus; sortes per virgas salignas < - > somnia. Foeminae < - > votae[.]

vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.335 1493
1494 25170 LH 12, 1, 1 Bl. 75 [Über germanische Mythologie; u. a. über die Götter Odin und Thor, die Etymologie ihrer Namen und über die Namen der Wochentage] Odinus et Thor jam tempore Romanorum ? 1694 5 Aufz.; eigh. Oktav, 2 Seiten/Spalten Saxonica antiqua ("Ant. Sax.") 850 vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.335 1494
1495 25171 LH 12, 1, 1 Bl. 76 [Exzerpt aus Clüver, Germaniae antiquae libri tres] Beda in lib. de temporum ratione c._13. ita scribit de Anglis ? 1694 5 Aufz.; eigh. Quart, 1 Seite/Spalte Clüver: Germaniae antiquae libri tres, Leiden 1631 | S. 195-? Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 850
Beda in lib. de temporum ratione c. 13. ita scribit de Anglis Germanica gente in Britanniam transgressos: Aprilis Eostur monath, qui nunc paschalis mensis interpretatur quondam a dea illorum quae Eostro vcabratur, et cui in illo festa celebant, nomen habuit; a dujus nomine nunc paschaloe tempus cognominatu, consueto antiquae observationis vocabulis gaudia novae solennitatis vocantes. Germ. Oestern, Anglis Easter in quo Astarte Siconiis, Atargatis Assyriis. Ita suspicatur Cluver lib. 1. c. 27. An ipsa hertha dea.

Freia conjux odini, Venus, Freitag, Germ. Ang. (Dani) Bremensis narrat duos apud Suevones DEos Upsalae, Wodan, qui bella regeret, qui armatus, Friceo, < - > pacis et voluptatis, cum ingenti priapo. Danis Frigdac (+ fayer +) frau foemina Luna Mann, mhnh

Mensis Polonis miesiac, Sued.manat. Angl. moneth. dies < - > Gemanis alicbui Erehtag, Ares mars scil. < - > Dingstag a lite, septentrionalibus Tiisdag; Anglis Thuesday, suspicatur Cluver esse ab Hesus qui mars Lucano: horrensque feris altaribus Hesus apud Lactant. variis explribus Esus vel Eus[.]

Duo fratres juvenes < - >si apud Naharvales (< - >iorum gentem) Aleis nomine; Tacit. M. G. Acellisculto maxime dioscuros. Diodor. Sic. lib. 4. quasi arg< - > eo venissent (+ nugae[ +).]

D< - >enia apud T< - > incolas viros in fontium flumium aquis memorat Procop. Goth. lib. 2. intelligit S< - >dinarios (+ puto esse qui vulgo Nixae)[.]

Sortes per sparsos succulos Tacit. M. G. simile herod. lib. 4 de Scythas, etsi nonnihil diversum[.]

< - >orum Augurum Germanis Tacitus Ditmarus <luticiis> lib. 6. ascribit Persis currus sacri et s< - > equi Herod. lib. 7[.] Plutarchus in vita Caesaris foeminas apud A< - > faticidas ex fluminum gyris et fragonibus < - > praedixisse[.]

vgl.Luckscheiter, Schriften zur Sprachforschung, S.335 Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes findet sich heute in Hannover NLB Leibn. Marg. 216; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 1495
7793 25125 LH 12, 1, 1 Bl. 54 Collectanea de Saxonicis antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Arimanius Persis Deus magnus ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Hinkelmann: Detectio fundamenti Böhmiani, Hamburg 1693 | S. 113 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 710
Arimanius Persis Deus magnus. Arabibus illuminare. Ira, ignis (Pyr, fir.) arhs sidus Martis apud Plutarchum in Themistocle Rex Persarum optat et Arimanius nunc det mentem hostibus, ut optimos viros a se expellant. Irminsule Arimans seule. Arminius Herman. Hari hehr (+ qui pro quo Martis et Cherenii +) Hinckelm. in Bohem. Fundamento detecto[.]
7793
8974 25158 LH 12, 1, 1 Bl. 63 [Exzerpt aus Tentzel, Monatliche Unterredungen, 1689] Hectoris Georgii Masii schediasma de ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Tentzel: Monatliche Unterredungen, 1689 | S. 677-? Saxonica antiqua ("Sax. Antiq.") 850
Hectoris Georgii Masii schediasma de diis Obotritis praecipue Radagasto, cum notis Andr. Borrichii Hafniae 1688. 8o. De Arminio Adamus Bremensis: Saxones < - > ligni non parvae magnitudinis in altum erectum, sub dio colebant, patria eum lingua Irmenseul appellantes quod Latine dicitur universalis columna[.] Videtur Bremensis intellexisse Iedermansseul quasi deo < - > et < - > seul (+ de quo Reines. <incripta> +) Putat Borrichius ex his Bremensis locis errasse qui armati viriforma describunt fuerit FRancus informis. Sed Meibomu< - > formam describit ex Chron. Sax. Crantzio et Fabricio. Et ne dubites exhibet verba poetae veteris Padeb. Simulacrum quod vocitabant Irminsul ejus factum simulque columna non operis parvi fuerat parvique decoris[.] Verelius in notis ad Hiporium Gothrici et Rolfi optime de veterum Germ. diis ex scriptoribus Gothis. Plura de his in relatione de hoc libro Masii, monath unterredung. Jul. 1689 (+ Adam. Brem. collat. Radegasti simulacrum in Rethia urbe Rethanorum capite. An ergo fortea loco nomen idolo[?]
Beschriebene Rückseite: eigh.; deutsch: "bringen konnen, sondern [- - -] pourtrait selbst von Neuen schicken laßen müßen da nun solches durch den Carlstein geschehen solte, würde nöthig seyn, sorderlichst des wegen ordre stellen zu laßen, und insonderhe" Leibniz' Handexemplare der Bände von Tentzels Monatlichen Unterredungen konnten noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 8974
9314 25179 LH 12, 1, 1 Bl. 62 [Paullini: Diss. de monast.] Gerardus Corbejye veteris Abbas quaesiverat >= 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Paullini: Dissertationes Monasteriorum, Gießen 1694 | S. 53 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 850
Gerardus Corbejae veteris Abbas quaesiverat an Germani olim podagrum coluerint respondet Wedekindus Abbas novae Corbejae in literis quas exhibet Paulinus diss. 5 de Monaster. §. 8. p. 53. An vero quod nuperrime per Epistolam quaesivit Reverenda paternitas vestra Germani nonnulli Podagram coluerint, penitus ignoro. Ubi praeclare annotat Paulins §. 15. ebonensium idolum fuit Podaga (non podagra) qua de Helmoldus lib. 1. c. 83. n. 3. ex quo Cranz. Vandal. Lib. 4. c. 23. qui pogagam vocat. De idolatr. Germ. Citat Albini Chron. Misn. Lib. XI. p. 146. Hachenberg. Germ. Med. diss. octava priore.
9314
9771 25137 LH 12, 1, 1 Bl. 15 [1. Notiz] [Exzerpt aus Arnkiel, Cimbrische Heyden-Religion] Alter genii vel daemones Eddae >= 1691 5 Aufz.; eigh.; Streifen Arnkiel: Cimbrische Heyden-Religion, Hamburg 1691 | S. ? Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 850
Alter genii vel daemones Eddae, (+ alp druckt Germanis Sax.
Die Datierung ergibt sich aus dem Erscheinen des exzerpierten Werkes. Leibniz' Handexemplar konnte nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 9771
10249 25156 LH 12, 1, 1 Bl. 19 [Diaconus, lib. 1. c. 2] Wandli Goddanum Deum consultebant ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Paulus Diaconus: Historia Langobardorum | 1, 8 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 850
Wandli Goddanum DEum consulebant; is ad uxorem Fream pro iis intercedentem, qui sunt isti Longobardi hinc illis nomen; si credimus Diacono lib. 1. c. 2.
Beschriebene Rückseite: nicht eigh.; deutsch: "be für sich und [- - -] ministerii Ratis" 10249
10250 25157 LH 12, 1, 1 Bl. 23 [Thom. Gall. Notis ad Nenur] Thom. Gale. Notis ad Nennium subjucit Genealogiam antiquam ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Historiae Britannicae et Anglicanae scriptores, Bd. 1, Oxford 1691 | S. 134; vgl. 116-117 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 850
Thom. Gale. Notis ad Nennium subjicit Genealogiam antiquam qua derivantur reges Saxonum ex Woden. Nempe ipsi Wodem ascribuntur filii Vecta sive Wehta, Trigilfus, Sueppa, Weremundus, Siggarus, Bealdagus, Winta, Wehtae filii Wilta cui fil. Withgisil, cui fil. Hengistus. (primus rex Cantuariorum) cui fil. Oric cui fil. Octa, cui fil. Irmenric, (omnes reges) cui fil. Althelbert rex Christianus. Trigilfus Abnepos ulfa Piranus rex vientat: Anglo< - > etc. In Nennio est sic: Hengist. Fil. Guitgalis, fil. Guita, fil. Guesta, fil. Woden sed deinde altius ascendit, fil. Frealf, fil. Fredulph, fil. Siun, fil. Folepald, fil. Gonta qui fuit filius Die. Ego puto hic rursus intelligi Guertam fil. Wodenus quia Woden habitur Sax. Pro Deo, confuso recentiore cum antiquiore[.]
10250
10545 25162 LH 12, 1, 1 Bl. 69 [Schaten] Beda et ait duos fratres ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 708
Beda et ait duos fratres Ewaldos in provinciam antiquorum Saxonum fuisse. Et idem assertum in Marcellino vita S. Sorberti, et tum constat eos prope Themoniam < - > (+ miror quod hic antiqua Saxonia, cur non potius in Cimbrica? An dicitur non antiqua Saxonia, sed provincia quaedam antiquorum, id est transmarinorum Saxonum +) Bellum inter Saxones et Boructuarios in vita S. Sviberti, notavit P. Schaten scil. < - > eos dividebat[.]
10545
10591 25155 LH 12, 1, 1 Bl. 66 [Obrecht: Philosophia Celtica] Apud Clem. Al. Strom. 1. p. 305 distinguuntur 2 Gallorum Druidae ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Zettel Obrecht: Exercitatio academica de philosophia Celtica [Resp.: Kuhn], Straßburg 1676 | S. 2-3 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 850
Apud Clem. Al. Strom. 1. p. 305 distinguuntur 2 Gallorum druidae, et Celtarum philosophi. Et Diogenes Laertius [. . .] in prooem. ex Aristotele et Sotione [. . .] extitisse apud Celtas et Gallos, qui druidae et semnoethei vocati sunt. Ubi Megragius [. . .] egregie Celtarum nomine Germanos comprehendi[.] Nempe ut Dio lib. 39. antiquissis [. . .] temporibus, [. . .] Celtae, qui ad utramque Rheni ripam.

Laertius in proomio druidas praecepisse hortes difficulter abolitae apud Germ. confer Frisiorum leg. lib. 14 < - > Taciti c. 10 G. G. < - > statuae vel imagines DEorum < - > magis apud Laert. prooem. Germanos apud Tac. c. 9. n. 7. Romanis initio apud Plutarch. in < - > (+ < - - - > an sapientiae +)[.]

Gallorum sapientes recensentur Straboni lib. 4. p. 197. B%/ardoi teki Oy%/ateis  -  drydai, Bardi, vates, druidae. Atque hinc existimant quidam emendandum Ammiani locum lib. 15. qui Bardis et Druidibus loco vatum Eubages adjungit, si quid tamen in his nominibus mutandum [. . .] ego malim apud Strabonem pro Romano barbarum, quam apud Ammianum pro Barbaro Rom. vocabulum substituere[.]

Obrecht philos. Celt. §. 3.

- Auf Bl. 66r überschriebenes Brieffragment, französisch, eigh.: "Monsieur // Mes emplois differents sont que". 10591
10939 25133 LH 12, 1, 1 Bl. 67 [Exzerpt aus Clüver, Germaniae antiquae libri tres] Quadi pars Saxonum apud Zosimum lib. 3 ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Zettel Clüver: Germaniae antiquae libri tres, Leiden 1631 | S. 486-487 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 706
Quadi pars Saxonum apud Zosimum lib. 3. Kouadouv moiran - ontaseiw thn ypo rwmaiwn kasexoprenhn ekpemhousi nhn. Quados gentis suae partem in Romanum solum emittunt. Cluverius legit kauxouv Kauchos pro Quados.
Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes findet sich heute in Hannover NLB Leibn. Marg. 216; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 10939
11069 8642 LH 12, 1, 1 Bl. 68 [Exzerpt aus Anonymus Ravennas, De geographia] Danos sub Saxonum nomine fuisse comprehensos >= 1688 5 Aufz.; eigh.; Streifen Anonymus Ravennas: De geographia, Paris 1688 | S. 161 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 136
Danos sub Saxonum nomine fuisse comprehensos, inclinante Romanorum potentia, colligo ex Anonymo Ravennate, verbis: Laudabatur Perses Marco, cum non noverat Gothos, sed o ubi est Danus. Cum enim hinc appareat Danos cepisse, tum infestare Romanum imperium, nemo tamen extat scriptoribus veteribus, Danorum meminerit, Saxonum autem multi, consequens est gentem egregiae quidem virtutis, sed tamen minorem fama potentiaque fuisse, et sub Saxonibus latuisse[.]
Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes konnte noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 11069
11075 25213 LH 12, 1, 3 Bl. 113 [1. Notiz] Collectanea de "Saxoniae habitatoribus sub Romanos". Exzerpte u. Notizen Auszuge der konige und fursten zu Sachsen ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Saxonica antiqua ("Ant. Sax.")
Auszuge der konige und fursten zu Sachsen die von A. mund. 3531 vor Christi geburt 440 bis aufs jahr Christi 1602. Hoppenrod Stambuch[.] Ex Crenzhemio Humibaldo, Trithemio, Rosieresio, Susio add. Petr. Albin. et Matth. Dresseri 1602. Leipz. fol.
Wasserzeichenrest 11075
11133 25138 LH 12, 1, 1 Bl. 73 [Obrecht: Philosophia Celtica] Mela lib. 3. c. 1. Druidibus ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Zettel Obrecht: Exercitatio academica de philosophia Celtica [Resp.: Kuhn], Straßburg 1676 | S. 9-10 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 850
Mela lib. 3. c. 1. Druidibus aeternas esse animas vitam alteram ad manes[.] Et Diodor. Sic. lib. 5. < - > opinionem apud eos invaluisse quod animae post annos defunctos in aliud ingressae < - > vitant. Sed videntur Celtae tantum credidisse transitum in alia humanae corpora[.] notat Caesar lib. 6. c. 14 ab alias post mortem transire (animas) ad alios. Et apud Lucanum Regit idem spiritus actus orbe alio[.] Haec Obrecht diss. de philos. Celtica[.] Add Strab. lib. 4. p. 197[.]

Appianus in Celticis de Marcomannis quod sint katafronhtai canatw di Elpida anabicosews comtemtores mortis ob spem resurrectionis[.]

Pythagoras inter praeceptors habuit Celtas ut in lib.  pec. de symbolis Pythag. testatur Alex. apud Clem. Alex. Strom. lib. 1. p. 304[.]

Beschriebene Rückseite: eigh.; franz.; Brieffragment: "qui servira à vous satisfaire. S'il vous plaist de me faire donner information des livres nouveaux, vous n'avés qu'à envoyer la lettre pour moy à Mons. von der Heck. Au reste je suis avec zele Monsi" 11133
11277 25166 LH 12, 1, 1 Bl. 48 [Exzerpt aus Cordemoy, Histoire de France] Amm. Marc. lib. 15 suo tempore in Galliis Tabulas ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Cordemoy: Histoire de France, Bd. 1, Paris 1685 | S. 2 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 580
Amm. Marc. lib. 15 suo tempore in Galliis Tabulas cui inscriptum Herculem illic venisse pour detruire Taurize et Gerion tirans des Gaules et de l'Espagne[.] Et Diod. Sic. Lib. 5. Herculem e Alexia urbe structa duxisse filium regis alterum unde filius Galates, ut nomen sumserunt ut etiam nomen Celtarum sumserant ab alio Rege. Sed Joseph. Lib. 1 c. 6. olim ductios Gomeritas a Gomer. Aliter Bochart, idem tamen putat nepotes Japheti Rhodano nomen dedisse. < - > a Plutone ut vult Caesar, venerint ab filiorum Noe conjectura Cordemoii Hist. des Gaulois à l'an avant J. C. 590. Inter populos qui < - > trans Rhenum secuti credunt multi fuisse Bituriges, Bojos, Senones. Et populos sevisse trans Rhenum secundum hanc conjecturam a Bilarigibus fuerit nomen fluvii Visargis Weser vel Biturgis, Senonibus semnones qui Tacito inter Suevos, ubi nunc Saxoniae < - >oratus. Boii venere a loco ubi nunc Cap de Buch en Guienne a quibus Bojevarae et Bavariae habitatores[.]
11277
11332 8634 LH 12, 1, 1 Bl. 1-2 Suspiciones de origine appellationis Germanorum et antiquissimo heroe Herman vel Irnim Suspicio mihi aliquando incidit eandem esse appellationem Herminorum k 1694-04-06 5 Konz.; eigh. Quart, 4 Seiten/Spalten Saxonica antiqua ("Antiq. Sax") 710 -vgl.Luckscheiter,Schriften zur Sprachforschung, S. 330-331 A:25154;B:8634 vgl.8643; 8644; 8635; 2328. 11332
11559 25132 LH 12, 1, 1 Bl. 52 Collectanea de Saxonicis antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Saxones Danis conjungit ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Saxonica antiqua ("Ant. Sax.") 690
Saxones Danis conjungit Vignantius Fortunatus in bello contra Sigebertum Regem Austrasiae lib. 7. carm. 7 ad Lupam ducem, victos ab eo Saxones cum Danis ad Bordaam, et <usque> ad Languaam fugientibus instituisse; Bordaa an fluvius Weddera, Werra, et pulsi usque ad Leinam. Bordarii sunt in Epistola papae pro Bonifacio.
11559
11582 8640 LH 12, 1, 1 Bl. 65 [Exzerpt aus Du Chesne, Histoire d'Angleterre] Druides Plinio a querca ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen (Umschlagrest) Du Chesne: Histoire d'Angleterre, Paris 1634 Saxonica antiqua ("Ant. Sax.") 850
Druides Plinio a querca; sarrva quercus Graecis hinc Theologos et philosophos Celtarum Sarronites appellavit Diod. Sic. lib. 6. Drys magus Saxonibus apud Alfricum. Viscus ipsis saver Plin. lib. 16. c. ult. et Max. Tyr. diss. 38. sub quercus forma Jovem adorasse[.] Hodieque initio anni pueri circumeuntes in quibusdam Galliae locis clamant au guy V. Du Chesne de eorum ritibus p. 53. De Bardis Lucanus lib. 1. Strab. lib. 15. Am. Marcell. Diod. Sic. lib. 6. Bibl. (etsi puto non nominet) Barditus German<orum> id est cantus sonus, apud Tacitum in praelio lib. de M. G.
-Auf Bl. 65v Fragment einer Adresse, nicht eigh.: »[–]Monsieur, // [–]onsieur de Leib[– – –] // [–] et Historiographe de [– – –] // [–]torale de Brunsvi e[– – –] // A H[– – –]«. Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes konnte noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 11582
11919 25130 LH 12, 1, 1 Bl. 49 [Exzerpt aus Exzerpt aus Schaten, Historia Westfaliae] Osterfali et Westerfali >= 1690 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Leibniz: Exzerpt aus Schaten: Historia Westfaliae, Neuhaus 1690; Ms; nicht gefunden | Vorlage S. 421 Saxonica antiqua | Irruptiones Barbarorum ("Antiqua Sax. | Irrupt. Barb.") 708
Osterfali et Westerfali trans Albin in finibus Danorum in annal. Franc. illud [. . .] 808, hoc [. . .] 813, vid. Schaten p. 421[.] Bollandus in vita Caroli M.
Da Leibniz in Hannover NLB Ms XII 713q 6 Bl. 68 auf ein Exzerpt aus N._Schaten, Historia Westphaliae, hrsg. von J._Cloppenburg, 1690, verweist, und da er in anderen Stücken, in denen er diese Quelle nennt, eine ungenaue Seitenangabe gibt ("post p._464"), wie sie beim Exzerpieren aus Exzerpten leicht entstehen kann, gehen wir davon aus, dass die Vorlage unseres Stückes nicht das Buch selbst, sondern das nicht gefundene Exzerpt daraus war; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 11919
12176 25118 LH 12, 1, 1 Bl. 82-83 [Aus: Remarques sur l'etat des Provinces unies de Mons. Temple. p. 186] L'Eveque de Munster dont le discese est en ? 1694 5 Abschr.; Schreiber; mit eigh. OV Quart, 3 Seiten/Spalten Temple: Remarques sur l'estat des provinces unies, Den Haag 1674 | S. 186-190 Saxonica antiqua ("Saxonica antiq.") 1000 12176
12700 25146 LH 12, 1, 1 Bl. 16 [Pontanus, literis ad Stephanium, ed. Ant. Mathaei] Biano adversus Hialtonem Suecum cum Ruta deliberamus Othinum ? 1694 5 Aufz.; eigh. Quart, 1 Seite/Spalte Alciati: Epistola, hrsg. von Matthaeus, Leiden 1695 | S. 119-122 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.")
Biarco adversus Hialtonem Suecum cum Ruta deliberans Othinum vocare videtur DEum peregrinum, [. . .] qui [. . .] licet tota Europa titulo dignitatis censeretur, apud Upsalam tamen Sveciae metropolin crebriorem, ut ante dixerat Saxo, diversandi usum habebat. Huic Ruta respondens nostras potius prospice chelas inquit seu nostrum Martem. Nam Scorpio martem apud Astrologos designant, et videtur Saxo ad illud Lucani respexisse lib. 11 pharsal. v. 659.

Tu qui flagrante minacem

scorpion indendis cauda, chelasque peruris

quid tantum Gradive paras[.]

Dixerat Bianco < - - >ud Saxonem[.]

Et nunc ille ubi sit vulgo qui dicitur Othin

Armipotens, uno semper contentus ocello

dic mihi Ruta precor usquam conspicis illum

quibus continuo respondens Ruta inquit

Adde oculum propius et nostras prospicie chelas quasi diceret non est quod Othinum < - > voces, nostros potius deos respice et videtur sane Bianco Othinum non ut deum ejus auxiliarem requirere sed potius praesentiam [. . .] requirere [. . .] ut cum eo manus conserat, et virium periculum faciat[.]

Si potero inquit, [. . .] horrendum Friggae spectare maritum[.]

Andr. Vellejus < - > ita interpretatur dictum Rutae, frustra vana gentilium numina respicis, oculos in coelum attolle[.]

Haec Joh. Isac. Pontanus literis ad Stephanium quas edidit Ant. Matthaei cum Epistola Alciati < - > vitam monasticam num. 41[.]

Beschriebene Rückseite: eigh.; latein: langes Fraggment einer Schrift mit Medici, mercator, Hesiod, pharmacopolae 12700
12724 25143 LH 12, 1, 1 Bl. 22 [Verweis auf Dii Sax., das ist LH 12, 1, 1 Bl. 58] [Th. Bartholin, lib. de causa contemtae mortis veterum Germanorum] Hermod et Bragus Dii occurrere illis crediti qui fortiter in bello ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Bartholin: Antiquitates Danicae, Kopenhagen 1689 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 910
Hermod et Bragus Dii occurrere illis crediti qui fortiter in bello cecidere. Th. Bartholin, lib. de causa contemtae mortis veterum Germanorum. An ad Herminium relationem habeat non dixere. Vid. excerpta ejus die liegen bey diis Sax.
Beschriebene Rückseite: nicht eigh.; Latein: "domine [- - -] Praeter omn" 12724
12725 25144 LH 12, 1, 1 Bl. 24 [Th. Bartholin, lib. de causa contemtae mortis veterum Germanorum] Apud septentrionales ut apud Indos Thraces, Herulos, Prussos, Winidos ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Bartholin: Antiquitates Danicae, Kopenhagen 1689 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 990
Apud septentrionales ut apud Indos Thraces, Herulos, Prussos, Winidos uxores superstites crematae aut super corporibus maritorum interfectae vid. Th. Barthoin. junior causis contemtae mortis veterum Danorum quaedam se aliud peremere[.]
Auf Bl._24#'v Fragment, nicht eigh.: "^<_-_-_^> [-_-_-] // Nobilissime". 12725
13563 25117 LH 12, 1, 1 Bl. 35 [Thitmar?] Auguria Equorum Tacitus Germanis ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 660
Auguria Equorum Tacitus Germanis ascribit Ditmarus Lutitiis Salvis. Hinc ergo quae Tacitus de Germanis habet Slavonicis populis ascribere ineptum foret pari jure Rudbeckius de Svevis dicta male ad Suecos accommodat, quod scili nonnulli ritus verteres diutius in remoto septentrione serius scilicet cultos persistere[.]
Beschriebene Rückseite: eigh.; Latein: "non est aestenia [- - -]nas effunditus usque" 13563
13692 25124 LH 12, 1, 1 Bl. 28 [Verweis auf Rit. Sax, Exzerpte aus Pontanus] Anglos (id est Saxones) et Danos ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Alciati: Epistola, hrsg. von Matthaeus, Leiden 1695 | S. ? Saxonica antiqua ("Ant. Sax.") 680
Anglos (id est Saxones) et Danos eandem gentem esse putat Pontanus, idque alibi a se ostensum. Vid. Excerpta ex ejus Epistola ab Ant. Matth. edita so gelegt bey rit. Sax.
13692
13872 25119 LH 12, 1, 1 Bl. 26 [Servius] Servius attribuens Homero quod paedixerit ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Zettel Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.")
Servius attribuens Homero quod paedixerit Aeneae posteritati imperium orbis. (legens pánteoyin ánaxei pro - in anazei (unde Virgilius sumserit in < - >[.]

Hic domus Aeneae cunctis dominabitur oris

Et nati natorum et qui nascentur ab illis)[.]

Ait Homerum accepisse ab Orpheo et Orphem ab Apollinis Hyperborei oraculo[.]

13872
14229 25116 LH 12, 1, 1 Bl. 42 [Masius, lib. de diis obotritis et annotator Borrichius ex Strabone et Tacito] Radegastum jam olim cultum Germanis ? 1694 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Saxonica antiqua ("Sax. antiq.") 850
Radegastum jam olim cultum Germanis ante Radagarsum hoc suspicatur Masius lib. de diis Obotritis et annotator Hadr. Bianchius ex Mabione et Tacito sed Strabo et Tacitus solum gratia habent[.]
14229
15588 25147 LH 12, 1, 1 Bl. 39 [Exzerpt aus Exzerpt aus Schaten, Historia Westfaliae] Saxones non adeo barbaros fuisse indicat, quod >= 1690 5 Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Leibniz: Exzerpt aus Schaten: Historia Westfaliae, Neuhaus 1690; Ms; nicht gefunden | Vorlage S. 447 Saxonica antiqua | Carolingica ("Antiq. Sax. | Carolin")
Saxones non adeo barbaros fuisse indicat, quod in obsidendo Sigeburgo petrariis usi, ut refert Schaten p. 447[.]
Da Leibniz in Hannover NLB Ms XII 713q 6 Bl. 68 auf ein Exzerpt aus N._Schaten, Historia Westphaliae, hrsg. von J._Cloppenburg, 1690, verweist, und da er in anderen Stücken, in denen er diese Quelle nennt, eine ungenaue Seitenangabe gibt ("post p._464"), wie sie beim Exzerpieren aus Exzerpten leicht entstehen kann, gehen wir davon aus, dass die Vorlage unseres Stückes nicht das Buch selbst, sondern das nicht gefundene Exzerpt daraus war; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 15588
15711 25168 LH 12, 1, 1 Bl. 38 Collectanea de Saxonicis antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Saxones omnium eas regiones incolentium ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Saxonica antiqua ("Sax. antiq.") 990
Saxones omnium eas regiones incolentium barbarorum amnis corporum viribus et laborum in praeliis tolerantia fortissimi habiti, Quados (kou%/adouw) matronis suae partem in solem ab Romanis occupatum emittunt. At < - > Francis eos transitu prohibentibus etc. (quidem legunt Candios. Sed video < - > mentionem quaedam[.]
15711
15713 25172 LH 12, 1, 1 Bl. 37 Collectanea de Saxonicis antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Saxones habebant proceres inter se aequales sorte diversos ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 990
Saxones habebant proceres inter se aequales sorte diversos. Beda lib. 5. c. 11 Hist. Eccl. ad Meibom. < - > Bill. Sequiori < - > potentes regionis; Bedae et Theoderico Niemie Saliopae aliis primores Westphalorum[.]
15713
15714 25173 LH 12, 1, 1 Bl. 29 Collectanea de Saxonicis antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Inter libros ex Hofmannianis emtos post Lud. Tuberonis Pannonica ist ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Albinus: New Stammbuch, Leipzig 1602 | S. 14 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 880
Inter libros ex Hofmannianis emtos post Lud. Tuberonis Pannonica ist mitgebunden P. Albini Sachß. Stambaum 4o. fengt an von Sachsen, die noch ante Christum natum sollen gelebet haben. Bildniße dabey, so wohl von personen als begebenheiten auß dem Churfurstl. Saal zwischen schloß und rustkammer. Auch die Sachs. Meißnische und Thuringische wappen. < - > Caroli M. item margraf Ecaurdus etc. mit < - > continuation[.]

P. 16 wird ein gewißer Hanef furst der Sachsen gesezet, solle Hanover erbauet haben und da begraben liegen circa ann. Chr. 76. Nugae.

Citat saepe Sufii genealogiam. Item ein alt Sachs. Verzeichnuß Spaletinum Agricolorum. Descendunt imagines usque ad < - > II Electorem[.]

Folgen allerhand wappen die den Hans Sachsen fuhret, auch andere, so etwas illumniret. Citantur et picturae Heroum Saxonicorum zu Torgau. P. 439 ist nachricht fur einen der die wappen illuminiren will, darinn aller bilder farben ausfuhrlich[.]

Ist beygebunden Julii Schmidts supplement zu Petershagen Mindische bischoffe[.]

vgl. id66766 15714
16194 25149 LH 12, 1, 1 Bl. 34 [Exzerpt aus Hoffmann, Volumen excerptorum] Reusnerus volunt inter progenitores Witichindi magni ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Hoffmann: Volumen excerptorum; Ms; Hannover HStA (Kriegsverlust) | Lezner: Chron. Duc. p. 1, c. 6 Saxonica antiqua ("Sax. antiq.") 850
Reusnerus voluit inter progenitores Witichindi magni fuisse quendam Witikindum quem secundum vocant ejus filios fuisse 427 Horst et Hengest, de quibus Beda, qui in Saxoniam ivere. Theodericum de Niem quendam. Budonem ex eadam stirpe (huic Witisamdi II. proavum) vocare patrem multorum gentium[.] Leznerus Chron. Duc. c. 6]
Leibniz' Vorlage war vermutlich die 1943 verbrannte Handschrift J._H. Hoffmann, "Volumen excerptorum" (ehem. Hannover NLA; vgl._unsere Ausgabe I,3 S._53, Z._7-14); weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 16194
16195 25150 LH 12, 1, 1 Bl. 30 [Exzerpt aus Adamus Bremensis, Historia Ecclesiastica] Adamus Brem. cum damnatos qui fuerit laetum esse ? 1694 5 L Aufz.; eigh.; Streifen Adamus Bremensis: Historia Ecclesiastica, Helmstedt 1670 | S. 141 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 990
Adamus Brem. Cum damnatus qui fuerit, laetum esse gloria est. Nam lacrymas et fletum caeteraque compunctionis genera quae nos salubria censemus ita abominantur Dani ut nec peccatis suis, nec pro charis defunctis ulli flere liceat[.]
Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes findet sich heute in Hannover NLB Leibn. Marg. 85, Stück 3; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 16195
56483 7975 Ms 23, 217a 1 Bl. 16 [Sur les divisions primitives de la Saxe et leur étymologie] Autor Chronicae Mindensis a Meibomio editi cap. De fundatione Ecclesin > 1690 5 Aufz.; eigh.; unregelm.Zettel Saxonica antiqua ("Antiquitat. Saxon") -vgl.Luckscheiter,Schriften zur Sprachforschung, S. 396 -auf der Rückseite Teil eines franz. Briefes: "[Societé] Royale des Sciences" -probablement (peu) posterieur au Brevis synopsis historiae Guelficae. Vgl. <-> dissertation pour les etymologies -Ende: Et ex tunc Saxones ultra Weseram versus orientem manentes Ostphali; versus occidentem vero Westphali quasi orientales et occidentales socii [ost-fal, west-fal fellow] cum folge, volk [Errat dum Ostfalos primum a Carolinis temporibus dictos putat] nominantur 56483
60948 27930 Ms 12, 713q 9 Bl. 15 (alt: q 5, 94) [Gesner, Mithridat., p. 31b] [Wodan God,] Guido Wid, Warda 5 Aufz.; eigh.; Streifen Gesner: Mithridates, Zürich 1610 | Bl. 31v Saxonica antiqua ("Ant. Sax")
[Wodan God,] <ut> Guido Wid, Warda [. . .] Guarda, [. . .] Gallus [. . .] Wallus[.]
-Luckscheiter,Schriften zur Sprachforschung, S. 388-389 60948
61464 27529 Ms 12, 713q 4 Bl. 99 (alt: 713q 2 N. 4??) [Sidonius ad Lamprid.] Burgundio Sidonio septiges: Hic Burgundio septiges frequenter flexo 5 Aufz.; eigh.; Streifen Sidonius: Opera, 1617 | S. 211 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.")
Burgundio Sidonio septipes: Hic Burgundio septiges frequenter flexo poplite supplicat quietem (Ep. ad Lamprid.)[.]
61464
61483 27548 Ms 12, 713q 4 Bl. 3 (alt: q 2, 49) [Diaconus Lib. 4. c. 23] Longobardorum vestimenta apud Diac. Lib. 4. c. 23 ubi et comparati cum 5 Aufz.; eigh.; Streifen Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.")
Longobardorum vestimenta apud Diac. Lib. 4. c. 23 ubi et comparati cum Angosaxonibus[.]
vgl. Paulus Diaconus: Historia Langobardorum | 4, 22 61483
61500 27565 Ms 12, 713q 5 Bl. 37 (alt: q 2, 35) [Sur la langue des Rhètes] Rhaeti Helvetiam et Italiam sermone ital. corruptisse 5 Aufz.; eigh.; Streifen Gesner: Mithridates, Zürich 1610 | Bl. 72 Saxonica antiqua ("Ant. Sax.")
Rhaeti inter Helvetiam et Italiam [. . .] sermone Ital. corruptissimo utuntur adeo ut <ante nostram memoriam nihil in literas hoc> sermone scriptum referretur sed Latine tantum, non ita pridem Germanice. Primus nostro saeculo vir doctrina et pietate clarus Jacobus Bifronus Rhaetus hanc linguam scriptis illustrare et publicare incoepit qui catechismus etiam religionis nostrae e Germanico in hunc sermonem convertit excusum Pusclavii <anno salutis 1552> (+ religio Causaenthus linguarum, ut Gothica per Ulpilam +)[.]
Ende: (+ religio Causaenthus linguarum, ut Gothica per Ulpilam+) 61500
61716 27860 Ms 12, 713q 9 Bl. 25 (alt: q 5, 117) [?] Apud Ammium Marcell. Lib. 5. Bardi viros illlustres 5 Aufz.; eigh.; Streifen Saxonica antiqua ("Ant. Sax.")
Apud Ammia. Marcelli. lib. 5. Bardi viros illlustres laudabant Eubages naturam <imitabuntur> Druides sodalitiis astricti despectantes humana pronuntiabant animos immortales[.]
vgl. Ammianus Marcellinus: Res gestae | 15, 9 61716
61718 27862 Ms 12, 713q 5, 75 [Aufz.] Lunus deus mas Romanis Gurald. Synt. 12. de 5 Aufz.; eigh.; Zettel Saxonica antiqua ("Ant. Sax.")
Lunus deus mas Romanis Gurald. Synt. 12. de diis sc. ut Germanis sol foemina pulchritudine[.]
61718
61758 27902 Ms 12, 713q 9 Bl. 55 (alt: q 5, 54) [Aufz. über die Kimbern] Non praeter rem observant multi saxones simbrorum esse sobolem >= 1699 5 Aufz.; eigh.; Streifen Schurzfleisch: Disputationes historicae civiles, Leipzig 1699 | disp. 14, S. 7-8 Saxonica antiqua ("Ant. sax.")
Non praeter rem observant multi [. . .] Saxones Cimbrorum esse sobolem <v. P. Alb -  - > p. 393. Erp. Lind. chron. Car. M. col. 56. 57. Cimbri erant Germani < - -  Strabo> etunh germanika lib. 7. p. 331 ed. Bas. Idem <appelat -  Posidonius  - > qui Graeci Cimmerios dictos arbitratur. Equidem Salust. bell. < - > Hier. Ep. ad Geront. Oros. [. . .] lib. 5. c. 16 <Cimbros  - > Gallos[.] Eutropius <distin>cte Cimbros et Teutones Germanis, Tigurinos et Ambiones Gallis ascribit[.]
Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes findet sich heute in Hannover NLB Gc-A 644; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. -Ende: Cimbros et Teutones Germanis, Tigurinos et Ambiones Gallis ascribit 61758
61775 24212 Ms 23, 217a 1 Bl. 20 [Verweis auf Exzerpte ex Bartholino jun. Die gelegt bey deos veterum Sax. das ist LH 12, 1, 1 Bl. 58] [Bartholin] [Sur les anciens poètes Saxons] 492 pertinentia ad Skaldos seu poetas Saxonum veterum vid. In > 1690 5 Aufz.; eigh.; Zettel Bartholin: Antiquitates Danicae, Kopenhagen 1689 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.")
492 pertinentia ad Skaldos seu poetas Saxonum veterum vid. in excerptis ex Bartholino jun. die gelegt bey deos veterum Sax.
61775
61776 24213 Ms 23, 217a 1 Bl. 19 [Surr les divinités saxonnes] Quid si Dea Eostra Saxonum sit Aurora. Uti solem, et lunam colebant? 5 Aufz.; eigh.; unregelm.Zettel Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.")
Quid si Dea Eostra Saxonum sit Aurora. Uti solem, et lunam colebant?
61776
61794 24231 Ms 23, 217a 1 Bl. 22 [Sur differents noms de lieu où entre le mot Sachsen] Sachsenheim in Schwaben nicht weit von Rixingen 5 Aufz.; eigh.; unregelm.Zettel Saxonica antiqua ("Saxonica antiqua")
Sachsenheim in Schwaben nicht weit von Rixingen gegen das Wurtenberg[ische,] Sachsenhaus am Mayn bey Franckfurt[:] Ob solche nahmen von der zeit da die Sachsen auß Italien kommen[?]
-Luckscheiter,Schriften zur Sprachforschung, S. 396 61794
64372 24564 Ms 13, 869, 2 Bl. 3 [Exzerpt aus Cave, Scriptorum ecclesiasticorum historia literaria] Angustini Saxonum Apostoli librum satis 1688 5 l Aufz.; eigh.; Streifen Cave: Scriptorum ecclesiasticorum historia literaria, London 1688 | S. 436; Genf 1693, S. 307 Saxonica antiqua | Saxones sub Merovingis | Irruption barbarorum ("Sax. antiqu. | Saxon. sub Meroving. | Irrupt. Barb.")
Augustini Saxonum Apostoli librum satis prolixum de conversatione Novitiorum [. . .] in Bibliotheca publica Cantabrig. class. 4. fig. 5. 8. reperit inter alia miscellanea Henricus Warthonus (adjutor Guil. Cave in opere scriptorum Eccli< - >) cujus nemo meminerit. vid. Cave[.]
Welche Ausgabe von W._Cave, Scriptorum ecclesiasticorum historia literaria Leibniz benutzt hat, ist offen; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 64372
65862 LH 12, 1, 5 Bl. 140 [Exzerpt aus Arnkiel, Cimbrische Heyden-Religion] Wadinum in septentrione conburendi mortuos usum >= 1691 5 Aufz.; eigh.; Streifen Arnkiel: Cimbrische Heyden-Religion, Hamburg 1691 | S. 325 Saxonica antiqua ("Sax. antiq.") 850
Wadinum in septentrione conburendi mortuos usum introduxisse Snoro p. 1. Chron. Norwegi num. 1. in vita Othini p. 7. Arnkiel[.]

Allerhand sorten von stecken Runer genant[.] Arnkiel.

Die Datierung ergibt sich aus dem Erscheinen des exzerpierten Werkes. Leibniz' Handexemplar konnte nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 65862
68755 LH 12, 1, 1 Bl. 15 [2. Notiz] [Exzerpt aus Arnkiel, Cimbrische Heyden-Religion] De Cane rege Norwegorum >= 1691 5 Aufz.; eigh.; Streifen Arnkiel: Cimbrische Heyden-Religion, Hamburg 1691 | S. 76 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.")
De Cane rege Norwegorum Snoro Sturleson part. 3 chron. Norweg. n. 3. p. 73. conf. Sax. [. . .] Hist. Dan. p. 134. et Stephan. notas ibi p. 160.
Die Datierung ergibt sich aus dem Erscheinen des exzerpierten Werkes. Leibniz' Handexemplar konnte nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 68755
68756 LH 12, 1, 1 Bl. 15 [3. Notiz] [Exzerpt aus Arnkiel, Cimbrische Heyden-Religion] Edda narrat Othinum ex Asiatica >= 1691 5 Aufz.; eigh.; Streifen Arnkiel: Cimbrische Heyden-Religion, Hamburg 1691 | S. 93 Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 850
Edda narrat Othinum ex Asiatica Scythica primum in Saxoniam inde in Gotelandiam venisse, tandem in Sveciam penetrasse[.] Filium Norwagis regem praefecisse. Edda in praef. fab. c. 3. v. Arnkiel. p. 93. Thor filius Odini, Freia uxor[.]
Die Datierung ergibt sich aus dem Erscheinen des exzerpierten Werkes. Leibniz' Handexemplar konnte nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 68756
68757 LH 12, 1, 1 Bl. 15 [4. Notiz] [Exzerpt aus Arnkiel, Cimbrische Heyden-Religion] Saxones in memoriam victoriae ad Odelpesholt >= 1691 5 Aufz.; eigh.; Streifen Arnkiel: Cimbrische Heyden-Religion, Hamburg 1691 | S. ? Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.") 850
Saxones in memoriam victoriae ad Odelpesholt 1115 in ipso illo loco erexerant in columna statua armati viri, et adjutorium vocavere[.] Unde populo idolum, dictum Jodut vetus chron. Sax. Pomanii p. 243. 244[.]
Die Datierung ergibt sich aus dem Erscheinen des exzerpierten Werkes. Leibniz' Handexemplar konnte nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 68757
68803 25213 LH 12, 1, 3 Bl. 113 [2. Notiz] Collectanea de "Saxoniae habitatoribus sub Romanos". Exzerpte u. Notizen De idololatria Saxonum ? 1694 5 Aufz.; eigh.; Streifen Saxonica antiqua ("Antiq. Sax.")
De idololatria Saxonum Alex. Rossrolignans beschreibung der welt Christoph Arnold. a p. 1. ad p. 112.
Wasserzeichenrest 68803
69251 Ms 12, 713h Bl. 147-159 [ 7. Notiz (auf Bl. 147r)] [Exzerpt aus Le Cointe, Annales ecclesiastici Francorum] Theodericus Abbas S._Trudonis > 1685-03 5 | 1150.400 / 7 L Aufz.; eigh. Folio, 0.1 Seiten/Spalten Le Cointe: Annales ecclesiastici Francorum, Bd. 1-8, Paris 1665-1683 | Bd. 5, S. 548-549 Saxonica antiqua ("antiq. Sax.")
Theodericus Abbas S. Trudonis scripsit orationem in laudes S. Rumoldi, quam in ejus festo pro concione recitavit, quae extat apud Surium 1. Jul. unde apparet fuisse Rumoldum ex Hibernia ortum, relicta patria Romam ivisse et in reditu susceptum a Adone Comite et uxore ejus Elisa. Ecclesiam apud Mechlinianam plantasse <ita> Molanus ex Theoderico cujus verba sunt: (Rumoldus Gallias <ingressus>). in eas occidentalium partes deponit qua Scaldis fluvius aestum maris in Ruperam usque (Le Rapel NB. an haec vox rapellae et alibi? +) remittit[.] Locum incolae Mechliniam dicunt propter maris Malinam et Ledonam, quae certis temporibus cum cornicularibus lunae consonantia nunc laccessum faciunt (+ nunc recessum +) nec ultra quam huius loci fretum vel damna vel lucra sua commutant. Molanus putat a Lida seu Lidora nomen habuisse Liram olim Lidam, quae duabus leucis a Mechlima in boream abest.
Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes (mit Provenienz HOFBIB) findet sich heute in Hannover NLB Gf-A 10098; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 69251