Ex Guil. Laurenbergii antiquario putat plebejas voces aureo jam aevo fuisse in publico usu, sed non receptas in civitatem ed. Lugd. 1622. 4^o. De causis <corruptae> linguae Latinae singularia multa apud Inchoferum qui scripsit libris sex Historiam sacrae latinitatis Ed. Monachii 1678. 8^o. putat Beatos in coelo loqui Latine.

Castellum Rescudscha et Hallre valet Walliam et Hyberniam et alias plures mille urbes[.]

Castell Rescudia ha Hallre della Cambra ha Worden ha can fee milltre[.]

Est proverbium Cornubiensis veteris quae adhuc in usu est solummodo in duobus pagis (dörffern) qui sunt Newlin et Maushole haud procul a Pensance. Nihil hujus linguae impressum. Quidam pastor Bibliorum pa<rte>m vertit. Triginta ab hinc annis in Drurow adhuc loquebantur Cornubiensi lingua, nunc paulatim perit. Ajunt convenire cum Britannia minore.

Lingua Cornubiensis non vero Wallica cum lingua Britanniae minoris convenit[.]

Hungaria illustrata hoc est brevis sed Methodyca naturae et genii linguae Hungaricae explicatio. An-Ungaros in discenda lingua ista facilitans promovens et Hungaros efficiens opera Georgii Csipkes Comarini S. Theo. Doct. et ejusdem [facultatis] in illustri schola Debrecina professoris[.] Ultrajecti ex officina Joh. [. . .] Waesberge [. . .] 1655. 12^o[.] pagg. 124. Debrecin est Transsylvaniae.

Ait in praef. se librum hunc fecisse, quod esset in otio et libris careret, et haec scribere posset ex se[.]

Quidam Hungari male pro tornya turris, [. . .] dicunt torma[. . .] nasturtium[.] Vidisse se aliquando Molnari gram. Hung. sed obiter[.] Sed R. D. Stephani Gelei Ecclesiasticae Albenis gram. Hung. nondum vidisse[.]

Hungari scribunt a dextro ad sinistrum, ut orientales et Turcae[.]

b. d. f. h. i. j. k. l. m. n. o. p. r. t. u. v. z. sonant ut apud Latinos[.]

cz sonat c. tenuis sibili, ut civitas cera.

cs sonat c crassi sibili, ut ts. Vel ch Anglorum, ut Anglis church.

g sonat g durum ut g Graecum velut Gallus, Globus guberno, gy sonat g molle ut gingiva, gigas[.]

ly l emollitum, [. . .] lingua palato admota efferendum ut Talallyuk invenimus[.]

ny n emollitum, ut nyak collum[.] ö sonat o cum e, ut görög Graecus.

s sonat s durum, ut signa Gaec. [. . .] Ventus sinus[.]

sz sonat s tenue et molle per sibilum, [. . .] ut szena foenum.

ty [. . .] t. emollitum, et lingua palato affixa efferendum ut sarkantyu calcar[.]

ü [. . .] u Gallicum ut für[.] zs sonat s durissimum, [. . .] ut Sak sambucus[.]

ly et ty nunquam in principio occurunt, [. . .] tyuk et lyuk sunt ex ignorantia, dicendum tik, lik.

Paucae sunt in lingua Hungarica compositiones.

Una declinatio [. . .] casus [. . .] septem: [. . .] Nominativus, [. . .] genitivus, [. . .] dativus, [. . .] accusativus, [. . .] vocativus, [. . .] traductivus, [. . .] conjunctivus. Locativus est, cum rem super loco [. . .] esse efferimus[. . . .] Traductivus significat tendentiam rei ad terminum ad quem [. . . .] Conjunctivus casus est qui conjungit rem habentem [. . .] cum suo habito[.]

Inter modos verborum est optativus[.]

Hebraeis octo formae <ver>borum At Hungaris sunt ad decies octo 1. Vereck verbero aliquid 2. Verhetek possum verberare aliquid 3. Verem verbero hoc vel illud. 4. Verheten possum verberare hoc vel illud 5. Verlek verbero te 6. Verhetlek possum verberare te 7. Veretem facio hunc vel illum verberare hoc vel illud 8. Verethetem possum facere hunc vel illum verberare hoc vel illud 9. Veretek facio aliquem verberare aliquid 10. Verethetek possum facere aliquem verberare aliquid. 11. Verethek facio verberare te, ut verberes 12 verethetlek possum facere ut verberes. 13. Veretem, vel verettetem verberor 14. Verethetem, vel verettethem possum verberari. 15. Veretem vel verettetem facio verberari hoc vel illud (+ <das> est ut 13 +) 16. Verethetem vel verethettetem possum facere ut verberetur hoc vel illud 17 veretek vel verettetek facio verberari hoc vel illud. 18. Verethetek [. . .] possum facere ut verberetur aliquid. 19. Veretlek v. vertetetlek facio ut verbereris tu 20. Verethetlek v. verettethlek possum facere, ut verberis. 21. Verödom verberor sine verbarante externo. 22. Verödhetem possum verberari apud me sine verberante externo 23. Verödtetem ab aliquo ut verberer apud me sine verberante externo. 24. Verödtethetem possum causari ab aliquo ut verberer apud me sine verberante externo. 25. [. . .] Causo hoc vel illud verberari, sine verberante externo. 26. Verödtethetem, (+ ut 24) possum causare hoc v. illud verberari, sine verberante externo. 27. Verödtetek causo aliquid verberari (+ ut ante) 28. Verödtethetek, possum causare aliquid verberari etc. (ut ante). 29. Verödtetlek causo te ut verbereris sine verberante externo. 30. Verödtethetlek, possum causare ut [. . .] verbereris (ut ante) 31. Verekedem ago promiscue verberando in haec et illa. 32. Verekedhetem, possum agere promiscue (ut ante) 33. Verekedtetem facio hunc vel illum [. . .] agere (ut ante) 34. Verekedtethetem possum facere hunc vel etc. (ut ante) 35 Verekedtetek facio aliquem [. . .] agere etc. (ut ante) 36. Verekedtethetek, possum facere aliquem [. . .] agere etc. (ut ante) 37. Verekedtetlek facio ut tu [. . .] agas (ut ante) 38. [. . .] possum facere ut tu [. . .] agas etc. (ut ante) 39. Verdegelem paulatim verbero hoc vel illud. 40. vacat. 41. Verdegetek paulatim verbero aliquid. 42 Verdegelhetek possum verberare paulatim aliquid 43 Verdegellek paulatim verbero te. 44 Verdegelhetlek possum paulatim verberare te. 45 Verdegeltettetem vel verdegeltetem paulatim verberari (aliquid deesse < - >) 46. Verdegeltethetem possum paulatim verberari 47 Verdegeltettem Facio ut hic vel ille paulatim verberet hoc vel illud 48. [. . .] possum facere etc. (ut ante) 49 Verdegeltetek Facio ut aliquis verberet paulatim aliquid 50. Verdegeltethetek possum facere ut aliquis paulatim verberet aliquid 51 Verdegeltetlek facio ut paulatim verberes. 52. Verdegeltethetlek possum facere ut etc. 53. Verdegeltetem facio ut paulatim verberetur hoc vel illud 54. [. . .] possum facere ut etc. (ut ante) 56. Verdegeltethetek possum facere ut paulatim verberetur aliquid 57. [. . .] facio ut paulatim verbereris tu 58 [. . .] possum facere, ut etc. 59. veret%-odöm fio verberatus 60 veret%-odhetem possum fieri verberatus 61. verekeddegelek paulatim ago verberando in haec et illa promiscue. 62. verekeddegelhetek possum paulatim agere etc. 63. verdegelöd%-om fio paulatim verberatus. 64. verdegel%-odhetem possum fieri paulatim verberatus. 65. vergel%-od%-om verberando jacto me 66 vergel%-odhetem possum verberando jactare me 67. Vergel%-odtetem facio ut verberando jactet se hoc vel illud 68. vergel%-odtethetem possum facere ut etc. 69 vergel%-odtetek facio ut verberando jactet se aliquid ^=70 von L überschlagen^= 71. vergel%-odtethetlek facio ut tu verberando jactes te ipsum 72 vergel%-odtethelek possum facere ut tu verberando jactes te ipsum 73 vergel%-odd%-ogelek paulatim verberando jacto me ipsum 74. vergel%-odd%-ogelhetek possum paulatim verberando jactare me ipsum 75 vergel%-odd%-ogeltetem facio ut paulatim verberando jactet se hoc vel illud. 76. vergel%-odd%-ogeltethetem possum facere ut etc. ut ante 77. vergel%-odd%-ogeltetek facio ut paulatim verberando jactet se aliquid 78 vergel%-odd%-ogeltethetek possum facere ut etc. (ut ante) 79 vergel%-odd%-ogeltetlek facio ut tu verberando jactes te ipsum 80 vergel%-odd%-ogeltethetlek possum facere ut tu verberando jactes teipsum.

Et si qua alia. [. . .] Non quaevis tamen horum usitata sunt in quolibet verbo. Sunt tamen voces revera Hungaricae, per tempora et modos secundum omnes personas conjugabiles[.]

Ex his patet a significatione quaedam verba significare actualem actionem, quaedam actualem passionem, quaedam potentiam agendi vel patendi, quaedam procurationem actionis vel passionis; potentiam procurandi actionem vel passionem[.] A subjecto ita dividuntur aliquaedam transeant in subjectum indefinitum, seu aliquid; quaedam in certum, seu hoc vel illud; quaedam in singulare quod notavimus voce tu, te; quaedam in nullum, ut absoluta < - >, aut reciproca potuissent ergo verba dividi in intranseuntia et transeuntia; et haec in subjectum indefinitum aliquid vel definitum; et hoc vel specificum (hoc vel illud) vel individuum (tu, te). Et haec varietas subjectorum cuilibet varietati significationis conbinari potest.

Haec sunt quae in hoc libro notatu digna reperi.

Videtur comparanda haec verborum varietas, cum simili, quam reperiri in <lingua> Georgiana didici olim ex diario Romano[.]

Habemus in lingua Germanica communiter recepta Schalten und walten, idem Schalt-jahr; sed propria significatio toy schalten a me ignorabatur[.] Cum forte nuper intellexi Alemannis, et Suevis, seu Germanis et Alsatici et Wurtenbergici tractus, ac fortasse aliis quoque Schalten esse quod communiter schieben. Einen wagen fortschalten; hinc fenestrae illae recta linea mobiles, quae Schieb-fenster, vel Schößgen dicuntur, Germanis illis superioribus appellantur Schalter. Et Schalt-jahr, ab Embolismo ein jahr so eingeschoben[.] Itaque operae pretium foret variarum Germanicae dialectorum vocabula colligi, etiamsi rusticis solis usitata qua ratione origines multae alias ignorandae patebunt[.]

Inter diplomata in vestro Codice S. Willehadi contenta reperio Datum ab Alexandro papa seculo XII in quo mentio fit mansorum Hollandensium. Nescio an non sit nomen appellativum, et significet ligniferos. Nam ipsa Hollandia (quae area illa tempore hoc nomine magis nosci coepit) quasi Holtlandia dicta videtur.

Le truchement du Czar ayant esté interrogé combien il sçavoit de langues il a répondu, qu'il n'en sçavoit que deux, en les quelles il traduiroit volontiers le Pater mais qu'il luy estoit impossible de trouver en aucune d'icelles, des mots propres à exprimer: sanctifié soit ton nom. ((en aucune d'icelles, n'est plus bon françois; et il faut dire en aucune de ces langues, ce qui à mon avis est un defaut de la langue Françoise))[.]

Inifinitae voces Britannicae in lingua Hibernica ipsis Hibernis insula eorum Gudelach. Poetiseorum veteribus Banno, forte a Biaum res sacra, nam Festo Avieno libr. citat orae mantinae sacram insulam, sic dixere prisc<a> gens Hibernorum colit (+ Albani vel Scoti hodieque Hibernos Allibaudn +) Hivernia, Hierne, vel Aristoteli Ierne, Ireland, Erin incolis. Hier est ipsis occidens, est ergo regio occidentalis. Fluvius ejus maxime occidentatlis Ptolemaeo Iernus, et promontorium Hispaniae < - > occidentale Straboni Iern; et ejusdem regiones flumen valde occidentale Melae Iern.

Bretonibus Hibernia dicitur Yverdon, Bardis seu po%:etis gentis Bannoranna Orcadum lingua peculiaris dicta Nordin, quam quidam esse putant antiquam Duchesen. Anglet. p. 24. < - > Hebridum Lingua est Hibernica[.]

Scotia olim Caledonia Romaniis; Albania Wallis, Allabanus Hibernis, Albain incolis. Inter provincias Scotiae est Laudon ollim Pechtland a Pictis; ibi est Edinburg. Pars Scotiae est ducatus Albaeniae Scotis Allbauun. Est in Scotia Episcopatus dua Keldon (an a Kaledonia). Britoes se vocant Comres, et linguam suam Cumeraec. Linguam Kimbricam solam pro illo terrae angulo supremo judici aliquando responsurum Nobilis quidam Walliae Henrico II. dixit[.]

Vocabula Gallica veterum et Britannico seu Wallico illustrata v. Du Chesne p. 34[.]

Garonne a Gaaw violentia Bretonibus. Arar lentum iisdem. Rhodanus a redec currere[.]

Le craux locus arx< - > in Gallia Narbonnensi Petra Bret. Craig. Mor Mare hinc Morini Aremorici. Sic guerir, gvaine, derechef, Camus, bateau, gourmand, baston, accabler, Bretonibus: guerif, gwain, derechefio, cam, bad, gormod, pastwn, gablu.

Scoti se vocant Albini, et regionem Albin[.]

Dioscoridis notat Bretannos et Hibnos (forte hibernos) potum extracto dixisse curmi, isi hodieque vocant Cuurum[.]

Voces Latinae in Britannicis; du Chesne lib. 3. p. 111[.]

Picti non alii quam Britanni septentrionales voce Latina ita dicti, quod < - > Picti corpore ut olim Britones, man et <Veget.> lib. 4. c. 37. Britones <haves> quasdam velis variegatis vestibusque remigum dixisse Pictas. Certe antiquae voces in regione Pictorum omnes Britannicae. Caput Pictorum Edenburg, Ptolemaeo castrum alatam nam Aden ab Britonibus. Beda lib. 1. c. 1. Hist. Angl. tamen narrat Pictos venisse ex Scythia per oceanum, cum longis navibus, app< - >isse in Hiberniam habitatores; ab his illis Britanniam monstratam; et auxilium promissum (+ Ergo credibile fuisse cognatos +) si hoc ergo debet esse valde antiquum neque enim sub Romanis aliis in insula Populi quam Britanni et Scoti seu Hiberni Isidorus diserte Pictos a pingendo[.] Witichindus Corb. vocat pehitos Antiquum chron. Sax. pegtheorn, vecturiones pars Pictorum apud Am. Marcellin.

Hibernica lingua a ipsis Gaidelach Hibernia Plutarcho Ogygia lib. de maculis in luna antiquum omne Graecis Ogygiam[.]

Pictorum mentio nulla ante Diocletianum et Maximianum, circa tempora Constantii patris Constantini M. Scoti ex Hibernia in Britanniam septentrionalem irrupere. Saltem sub hoc primi nominita Romanis. Venisse ex Hibernia, Isidorus, orosius, Beda, Eginardus habent[.] Gaidel vel Gaiothel Scotus vel hibernus, Henricus Huntingdonensis Archidiaconus lib. 1. c. 1 ex Cantabris vuls venisse. At Matth. Westmon. ex Pictis et mulieribus Hibernis natos, nam Scot. lingua Sax. esse mixtum. Sed haec Beda satis refutat. Scoti se vocant Gaiothel vel Albanach[.]

A Gothis Hiberni ita DuChesne lib. 4. Hist. Angl. p. 149. Nam Hiberni et Scoti se vocant Gathel, Gaithell, Gaothell, linguam suam Gaiothealg, partem britanniae quam prius occupavere Argathel, Ar-gwithel[.]

Banno Hibernia, Allabno Scotia quasi secundus Hiberniae < - >nome Alboni antiquus. Egesinnus lib. 5. c. 15. Scotiae vocabulo intelligit Hiberniam[.] Prima mentio Scotorum apud Amm. Marcellin. lib. 20. Scotos Picits junctos invasisse Britanniam[.]

Interdum duae derivationes <sunt> verisimiles, ut Bourrique Gallicum Hispanis borrico Bonav. Vulcanius et Menagius deducunt a burrico, qui jam olim Latinis equus[,] Glossae Isidori mannulus[,] caballus, buricus. Et Gloss. Philox[eni] mannis boyrixoiw. Ubi B. Vulcanius. Sed intelligendus equus rufus, nempe burrus [. . .] pyrrow. Nam Festus: burrum dicebant antiqui quod nunc [. . .] rufum. Ubi Scaliger annotavit: Eleganter homines ex potione rubentes [. . .] Burros a veteribus dictos (+ sed hoc sine autoritate) quod verbum eodem sensu retinent Hispani, quibus borracho ebriosus[.] Adjicitque Menagius (v[oce] bourrique) De burrichus [. . .] nous avons fait beurrichon ou burrichon pour roitelet à cause de la Couleur roussâtre de cet oiseau, qu'on appelle aussi beurrichot. Idem ult burram esse paanum coloris rufi, sed in his sunt quae opponi possunt[.] Nam in v. Bure notat ipse burram dictam genus panni villosi. Isidoro reburrus Hispidus. Unde rebours cum villiextrorsum. Et Hispanis borracho pro ebrioso, credo ut Italis imbriaco, ab ebrio. Et arca ipsum buricum restitit Bochartus non improbabiliter, libro quarto Phalegi c. 26. Beik%\ow inquit pro asino vox Africana est quam e Libybus accerperunt Cyrenaei. Hesychius: brik%/on, %)/onon kyrhnaioi, b%/arbaroi, et eodem fonte haustum est Hispanoum borrico, quod cum Mauris trans<frel>avit , et eodem forte pertinet, quod alborac vocant Arabes jumentum sui prophetae, mediae naturae ut quidam volunt inter mulum et sainum. Haec Bochartus, quem in eo lapsum puto quod cum Mauris in Hispaniam venisse putat. Cum antiquior sit ejus usus in Europa Maurorum transfrelatione sed suspicor tamen jam olim ex Africa in Hispaniam venisse vocem et inde ad Vascones sive Aquitanos. Unde porro ad Romanos, quanquam et a Cyrenaeis potuerit penetrare ad Graecos. Porro antiquam vocem esse ostendit Hieron. ad Pammachium. Ubi ferventes buricos comatulos pueros etc. et Paulin. Ep. 10 ad Sulp. Sev. lingue dispari cultu, macro illum et viliore aselbis bruico sedentem, ubi credo pro parvo equo[.] Videndum an antiqua Hispanica seu Vasonica lingua plura habeat[.]

Fr. Joseph. a S. Angelo Carmelita di< - > linguae Persicae analogiam explicans cum Europaea, (cap. 3. < - > Gazophylacii) Belgica in primis utitur. Etsi ipse sit Gallus et Italicam, Gallicam Latinam in ipso dictionario Persicae opposuerit[.]

Infinitivi Persarum desinunt in en, den, ten; Kerden facere, sac-hten, atidem facere comparativa in er bonzourcter major, beheter, melior. Divinitiva in Ke Merdeke homunculus, Zeneke muliercula. Subjicit vocabula quaedam nostris cognata: Amaril Amarres d'un navire Avani pro angari, quando cursores regii equum exigunt Asmondeh tentator vox pure Persica. Bala-c hane< - > fenestra c< - >rata, hinc nostrum balcon Bend ligamen. Bed malus bad Anglis Belgis bed. Bester pulvinar Belg. polster. Beheter melior beter. Beruder frater Belgis broeder Tazeh casa dom< - >la hortulanorum Capanek cappa[.] Cassen scutella; lingua Tolosana casso Cera quare (cur) Chizi Gall. chose res. Choda DEus, Godt Belgice[.] Ciar-tar cithara, ciarquatuor, tar fides. C-hourmend helluo Gall. gourmand. Corni cornu. Coucon cuculus[.] Croukeh [. . .] Gallina habens pullos Italice chiocca (Germ. Küken putti, Gallina glukke)[.] Dad [. . .] dedit[.  . . .] Deh, age, Gallis haida. Dendon dens. Der porte Belg. door. Dinar. denarium[.] dochter filia. Dou duo[.] Doür tour gyrus. Enderum internum[.] Forn furnus[.] Fortuneh tempestas Ital fortuna. Gaz Gaza significat proprie denarius (+ Venetis ex igna moneta Gazetta, unde nomen de la Gazette +)[.] Gens genus (Kin Sax. vet.) Gevon juvenis[.] Gigher Hepar Gallis < - > stomachus gigier. Guech < - > Italis gesso[.] Goulon gula fauces[.] Hagi peregrinus Meccae quasi agiow sanctus Ha< - > octo Belg. acht. Honer honor (kong können)[.] Jounani groag (an ionius)[] Keti quod Gall. que. Keras cerasa. Kermes < - >[.] Kissaccus (quasi inversum)[.] Lab labium. Lagiovert Azureg (an a lazuli lapide?) Lehi Polonus (an a Lecho)[.] Leien fluidus (liquidus lyv solvo, abluere, lai Occitana lingua, Gallice delayer, laßen, zerlaßen +)[.] Mader mater mazzen officina magazin mourd. est mur< - > Mourt myrthus. Mousos mus. Naf. [. . .] umbilicus[.  . . .] Nareng < - > malum. [. . .] Navad [. . .] nonaginta. [. . .] Naul [. . .] naulus. Ne [. . .] non. [. . .] Nist [. . .] non est[.  . . .] Nom, [. . .] nomen. Nou [. . .] novus[.] Nuxun [. . .] noxium, Oukianous [. . .] Oceanus. [. . .] Pah [. . .] pes. [. . .] Pars [. . .] pardus[.] Pah-zeher [. . .] bezoar sonat contra venenum. [. . .] Peng [. . .] quinque. [. . .] Perper [. . .] portulaca [. . .] Gallice pourpie. [. . .] Piadeh [. . .] pedes, peditis. Pialeh [. . .] crater, [. . .] phiala. Pol [. . .] pons. [. . .] Qaza [. . .] casus. Quafa [. . .] occiput Belgis Kuffe. Quernas [. . .] cadaver karonje Belgis. Richeh [. . .] radix. [. . .] Rustai [. . .] rusticus. Saboun [. . .] sapo[.  . . .] Salata, [. . .] salata. Sagallat [. . .] ecarlate. Sapor [. . .] sonat Regis filium lingua [. . .] Parthica Nam [. . .] ciah [. . .] est rex et [. . .] pour [. . .] filius (por antiquum Rom. pro filio) quod hodie vocant ciah-zadeh[.  . . .] Scia mat [. . .] Arabice rex mortuus est (mattar Hispanis, mactare +)[.] Scherbet [. . .] sirupum. Schesh [. . .] sex[.  . . .] Seft [. . .] durus, Angl. soft (mollis, Germ. Saft, sapa, unde et sagio)[.] Segel [. . .] sigillum. Sekkeh [. . .] domus monetara Ital. secca (zecha Venet. inde zechini)[.] Setarch [. . .] astrum (asteostern) Sfengi [. . .] spongia. [. . .] Sineh [. . .] sinus. [. . .] Tas [. . .] crater Gallis tasse (+ talia ob oriente, ut geule dans le blason)[.] Tebl [. . .] tympanum. [. . .] Tafteh [. . .] punnus sericus (unde taffetas)[.  . . .] Tamboureth [. . .] tympanum. [. . .] Tou [. . .] tu[.] Toun [. . .] copula balnei quasi [. . .] tonne[.]

Pauciora haec sunt quam expectabam sed puto autorem <tantum> superficiem in his attigisse. Aliter judicabat Elichmannus[.]

Cienin derzemin keder asmon, in terra sicut in coelo. As< - > coelum, zemin terra. Same terra in lingua Lettica et aliis Scyticis. C-hoda aferedigar asmon ve zemia, DEus creator coeli et terrae. Asmon est a Sharaim.

Credo in <vecondilo> lingu<o> plures fore consensus, ut quod zeneke muliercula[.]

Verum quidem est (ait autor Gazofylacii Persarum linguae, in clavi seu Gram. cap. 2.) quod moderna Persarum lingua, quam [. . .] Parsi vocant innumera etiamnum vocabula Arabica sibi asciscit; [. . .] antiqua vero sive Parthica lingua, quam [. . .] Foursi vocant, et a moderna differt uti Gothica lingua (autor fuit Tolosanus et per Gothicam intelligit veterem Gallicam) a moderna Gallica, solos characteres Arabicos mutuatur[.  . . .]

Lingua Heroum sive Moganorum, [. . .] qui nunc in mapalibus [. . .] (sous les tentes) [. . .] degunt [. . .] (gente campestre) [. . .] circa Xirwan [. . .] (Scirwan) [. . .] quae olim in Persia ante eam qua jam est obtinuit. Dicta ab Athletis Heroicis id est Regibus suis qui tales habentur in libro scia nomeh [. . .] ita dicta: [. . .] pehelvi [. . .] (in questa lingua e scritta in versi la vita di quei Ré nel libro famoso chiamata cia-nomeh)[.  . . .]

La Bellezza de Persiani Moderni proviene d'una infinita di schiavi Georgiania di l'uno et l'altro sesso. Gli antichi Persiani chiamati Gaur adoratori del fuoco, [. . .] per non essersi mescolati con altra gente sono ancora brutti come simie. Gazofyla. ling. Pers. v. Georgiani[.]

Quod Persis garm, Germanis gram; Persis garb, Germ. grab. Pi< - > or de orig. <Germ.>

Arcticae Horulae succisivae de Latino-Carniolana literatura ad Latinae linguae Analogiam accomodata. Unde Moschoviticae, Rutenicae, Polonicae, Bohemicae et Lusaticae linguae cum Dalmatica et Croatica cognatio facile deprehenditur[.] Praemittuntur his omnibus tabellae aliquot Cyrilicam et Glagoliticam, et in his Rutenicam et Mosoviticam orthografiam continentes. ADAMI BOHORIZH [. . .] Witebergae anno M. D. LXXXIIII in 8#'o. pagg. 178. Et de syntaxi pagg 59[.]

Manu Autoris ascriptum libro: Clarissimo ac doctissimo viro M. Martino Crusio, in celeberrima Academia Tubingensi Graecae linguae professor dignissimo Domino, et tanquam praeceptoris suo, ut de studiorum - per optimem merito idem Adam Bohorizh hanc qualemcunque hocque fasciculo comprehensem Rhapsodiam praecipeuae observantiae ergo < - >[.]

Crusius ascripsit: Rescripsi ego Crusius ei 12 Nov. gratias agens, et orationemm de Jac. Schegkio funebrem M. G. Liebleri mittens[.]

Et alio loco: Accepi 19 Jul. 1587 e Labaco missum ab autore, allatum a studioso adolescente domino Xylandro[.]

Dedicat Autor opus filiis procerum Carinthiae, [. . .] Styriae, [. . .] Carniolae. Ubi inquit: Etsi Reverendus vir d. primus Truberus Novum Testamentum et alios idoneos libros idque, uti jam memini dialecto quoque Carniolana, et diligenter et dextre ex suis et puris fontibus ante hoc tempus traduxit, Tamen cum eum virum jam serior aetas aegraque senecta premat viribusque destituat, opus fuit per alios id quod integris Bibliis adhuc defuit, atque ad traducendum reliquum pertexere, atque integra Carniolana vel rectius Slavonica Biblia aedere[.]

Slava nostris hominibus gloriam significat[.]

Mysi quos nunc Bosnenses vocant retinent [. . .] adhuc literaturam antiquam et peculiarem et nostrae linguae per accommodam, et cum Graecis utpote vicinis per omnia fere congruentem, et cum Moscovitis et Rutenis communem, a quibus Croatae sua scriptione et notis literarum quidem discendunt, at appellationibus et potestate, quemadmodum et sermone, ut paulo post ex certis tabellis apparebit non dissentiunt[.]

Janizari in aula Turcici imperatoris Slavice loquuntur, et forma literarum, quam in peculiari tabella expressi et Cyrilicam appello, omnia perscribunt.

Slavi sunt inferioris Styriae magna pars, et in specie dicti Slavi vulgo Besjacos appellant, et paulo infra tota Poshega, tota Carniola nostra et magna pars inferioris Carinthiae, Chorusci, Histriani omnes attingentes Polam[.]

Pomerani [. . .] quasi [. . .] maris accolae, [. . .] Stargard est vetus arx. Etiam Magnus dux Miscoriae sedem suam praecipuam sic appellat. Et Turcici imperatoris sedes Constantionpolis Zargrad, hoc est Caesaris arx dicitur. Metropolis [. . .] Styriae Graz corrupte rectius Gradez id est arx. [. . .] Lipsia [. . .] a lipa, quae omnibus [. . .] Slavis Tilia. Chemnitia a Kamen lapis, kameniza [. . .] lapidosa. Dubina a dub quaerca, est quercetum. [. . .] Pretin et Prezh [. . .] a Trajectis. [. . .] Torga [. . .] a terg foro mercatu vel castello[.]

A proceribus Carniolanis sibi < - >itum observationes suas de orthographia Latino-Carniolana conscribere, ad quarum normam postea Latino charactere (quia Cyrilica et Glagolitica literatura in Carniola intercidisset) perscriberetur Carniolana idioma. Sed hoc agenti visum totam [. . .] Grammaticam tradere, accomodatus praeceptis ad grammaticam Latinam Melanchthonis[.] Laudat defunctos Franciscum Comitem de Turri liberum in sancta Cruce Baronem [. . .] dominum Lipnizii et Teuzhenbrodii etc. Tum quoque Sigismundum ab Herberstein liberum in Naidperg et Guetenhag etc. Baronem. Hi (inquit autor) postquam prodierat descriptum illud diploma seu si dicas immunitas seu privilegium ab Alexandro illo magno Macedonum rege profectum, qua Slavis ob egregiam in domando mundo pene universo ipsi navatam operam potestas sit occupandi et in meridie et in sptentrione potissimas Europae partes: non cessarunt illi duo heroes, et patriae gloriae assertores ingenui quin sedulo rem investigarent, donec tandem in Collegio Pragensi res prius dubia, literis non fallentibus, ibi, uti est deprehensa omnibus nota fieret typisque procuderetur p.

Datum Witebergae in Saxonia ipsis Calendis Januarii anno M D XXCIV[.]

Prima Tabella de orthografia Cyrilica qua utuntur hodie in Aula Turcici imperatoris Janizari, omnes Bosnenses, [. . .] Ruteni [. . .] Moscovitae[.]

^= As a#,1 = boga B#,2 Glagole G#,3 etc. etc.

Ruteni et Moscovitae tamen in dictio<nnaribus> et compendio scribendi peculiaribus utuntur otis, quarum nonnullae Tabulla secunda[.] Subjicitur Cyrilico charactere scriptum Epitafium Katarinae Reginae Bosnensis [. . .] quod habetur Romae in ara coeli sensus est: Catarinae, reginae Bosnensi, Stephani, ducis S. Sabae, ex genere Elenae, ac domo Caesaris Stephani (roda Eline i Kuzhe Zara Stipana) [. . .] natae: [. . .] Regis Bosniae uxori, quantum vixerit annorum LIII et obiit Romae Anno domini M. CCCC. LXXVII. die XXV. Octobris, monumentum ipsius scriptis pos<itum>. Tertia Tabella est quam D. Hieron. Stridonensis [. . .] popularibus suis [. . .] Croatis invenisse dicitur, et vocatur Glagolitca ^=

Tabula IVta [. . .] Latino-Carniolana. H semper pro [. . .] X Graeco[.] Addit Latinis ordinaris sh, ut ox vel ^= (paulo minus fortis quam sch) zh shzh[.] sh alius Saxonibus forte etiam usitata[.]

Vocabula Vestimentorum quaedam Germanorum sermone Transsylvaniae ex Toppeltino orig. Transsylv. cap. 12.

Lacinia quae oram vestis ambit flexuosa d'r schuif[.]

Colobia lintea ex byssovel carbaso confuta rugola amplad'r kedi[.]

Cataclysta mamillaris qua utuntur < - >stated'r ketzl[.]

Zonae sericeae bullis argeneis ornatae, vel pro serico ex filis argeneisn' maitz[.]

Fibulae ex solido auro vel argento zonae annexaed' sinkl[.]

Bullae argenteae vel aureae, etc.d' Spo nyn[.]

Bulla qua velut fibula premant papillasd't hiestln[.]

Ventrale semicinotiumn' shurtz[.]

Amicula ex panno et pellibus consarcinatisn' kirsha[.]

((hinc hodieque Kirschaer pellium consarcinator dicitur nobis etsi Kirschen a < - > readix amissa))

Calantica croco tincta novarum nuptarum seu flammeum coloris sc. luteishluger[.]

Pilea gansapina Walachorum. cap. 13. Germanisn' kozt-kugl[.]

Magni fluvii Don a Tanai ad Istrum usque. Nam Danubius seu Donau, inde Danaster, vulgo Niester, Danaper vulgo (sic enim veteres loquuntur) Nieper seu Borysthenes, denique Don accolis dicitur ipse Tanais. Suspicor Istrum veluti Dniester pro Danastro dictum non Danubium minus quam Tiram. Danapri appellatio credo et Danastri apud Jornandem. Sic et apud Menandrum puto Rex Turcarum legatis Tiberii II. questus de Abaris fugitivis suis, in foedus receptis, nam Abari a Turcis pulsi Asia ad Europam descenderunt, se bene nosse inquit, ubi Danaper fluat vid. Orig. Hung. Forisii. Caeterum communis tot dissitis fluviis appellatio indicat antiquissimis temporibus unam gentem a Tanai ad Danubium usque habitasse. Et hanc cognationis Germanicae fuisse credi aequum est, quando a sonitu apud Germanos et Celtas Donaviam, et Donam, et Donaprum et Donastrum dici audienti unicuique statim in mentem venit, Döhnen, thon, sonus, tonitru, tonner, et Tor (Jupiter)[,] Taranis[,] Tuba, tibia, taub (surdus)[,] betäuben (nimio sonitu obsurde facere)[,] toben (furibundi in morem tumultuari)[.]

De antiqua lingua Gallica et rebus Gallis notandi in Mithridate Gesneri p. 19 b. ubi exhibet verba contemporanei in Caesarem, prolixa ita putat Gallos esse Germanicos[.]

Galatae qui super Phrygiam incolunt, coccum fruticem lingua vernacula hys vocant Pausanias in Phocicis. Est autem is frutex ejusdem generis cum ilice aquifolia quem Galli Europaei hodieque hous vel hus appellant quare hoc etiam argumento Gallatarum [. . .] eandem [. . .] linguam in Asia fuisse <evincitur> Gesnerus Mithridat. p. 19[.]

Hastam Sabini curim vocabant. Cato in lib. orig.

Suson lilius Persis Athenaeus lib. 3. Magi sapiecles libyo-< - > porphyr[.]

Inter Graecos quidam onomatophetae dicti < - > venatores < - - -> dixit quod < - > ex < - - > Ex Athenis 3 sophist[.]

[De diversis S]amaritanis et <Jud.> Characteribus jam Hieronymus. praef. in <lib.> reg.

[Bekos ut be]<kr Phrygibus panis> Herod. lib. [2]. [. . .] Noricum Phryges ut<rem> [appellant, Eustath. in Dionys. Bedy aqua vel aer (. . .) Clem. Strom. 5.]

Cerevisia a Therbe frumento[.]

Axumitae in tempore Justiniani Chald. Lingua usi. Vet. Hist. Gentes et ex ea Nice. lib. 19. c. 18. < - - > Ipsis < - - > ba%/ihu Aegyptus accipiter (laeniso) Laz.

Colchis lingua [. . .] quae Aegyptiis Eustathius in Dionysium, apud Gesner. Mithridat. p. 17.a[.]

De vocibus in Graeca vulgari lagos egligora trexei alla meta amaxin pianete [. . .] Lepus celeriter currit et tamen curru capitur [. . .] Petri Burranae Lucarnensis libellus inscriptus corona pretiosa editus Venet. [. . .] 1546 ubi e regione Ital. vulg. et Lat. Graec. vulg. et Graec. vet.

Padum [. . . a picea arbore Gallis dici. Plinius, (+] <ni fallor> [<Pith> Anglo Britannis +).]

Nubianorum id est linguarum vocabula apud Waser. Ad Mithridat. P.121.a. Achan oculus bacro aries buthos liber cheleue tripudiare (< - >) dade pater Coelum DEus devell krali rex (hoc < - >) lein fluvius NB maass caro Bohem. Manosch vir. <Nac nasus> < - - - > Rai nobilis (<Raja indis>)[.]

Stevin dès la page 114 de sa Geographie [. . .] donne 742 verbes Monosyllabes au bas Allemand; [. . .] le latin n'en a que 5, et les Grecs n'en ont point. Il donne aussi [. . .] 1428 noms[,] pronoms et propositions monosyllabes en bas Allemand et la langue latine n'en a que 158 Graeca 220[.] Comiers traité de la parole[.]

Quod regio inter Rhenum et montem Juram in angustam faucem cogatur Roracos vel Rauracos dictos non inepte conjicit Guillimannus in Helveticis. Nam Rohr (arundo), Röhre guttur, id est cavum angustum[.]

Si bene memini Carambycem fluvium Scythiae memorat Herodotus, puto esse eum qui hodie Bog, qui intra Syram et Borysthenem Euxino ponto vel ostio Borysthenis influit, Caranbycem autem esse nigrum Bogum, nam Cara Scythis niger. Distinctumque fuisse ab altero Bug non admodum remoto qui Leopolin praeteriens demum infra Warsoviam in Vistulam influit, qui forte albus dictus. Porro Bug vel Bog a flexu qui in utroque subitus est; Nam et Euxinum influens cum in ortum tendisset, subito flectum in meridiem, et post aliquantum cursus in ortum. Alter diu in septentrionem fluens ad [Bressicam] subito fertur in occasum, inde infra Janow rursus subito boream petit. Deinde supra Nur ex inopinato rursus in occidentem fluit.

Vesera, Veseris fluvius Galliae: oritur in Lemovicibus, atque ad Limoleum Petrocorionem oppidum Duranis excipitur. In vita S. Sori Eremitae Vesera vacatur. v. Act. SS. Bollandi et Henschenii Febr. T. 1. p. 200[.]

Tanais Tanaper, Danaster, Danubius[.]

Isera in Bavaria et in Sabaudia[.]

Albis in Italia et Germania, etiam Rhenus alioque Rodanus vel Erodanus in Gallia et Italia[.]

Indrista et Unstruta videntur idem nomen esse, etsi diversi sint fluvii[.]

Ut Araris fluvius in Sequanis, ita Are vel Aar supra Coloniam ex adverso <Lynzii> Rhenum influens, ubi opida Arburg, Arwiler, Arden[,] <Aaur>, Nienaar, unde Nienarii comites, et olim forte comites dicti de Are[.]

Cunigundis item quod Regina.

Grayae Alpes et Grajas, saltus quo Hercules transiit, ita Aemilius Probus Cornelius Nepotis Epitomastes in Hannibalis vita. Ad Alpes postquam venit quae Italiam ab Gallia [sejungunt] quas nemo unquam cum exercitu ante eum praeter Herculem Grajum transierat, quo facto is hodie saltus Grajus appellatur[.]

Alpes Penninae Plinio a Poenis lib. 3 c. 17. ut Grajae a [Grajo] (sed ego puto Penninas a pen, caput summum[).]

Bajona in Gallicia[,] Tolosa in Biscaia vel Lepusena[,] Marsilla in Navarra indiciae sunt ab utraque parte Pirenaeorum eandem nationem habitasse. Ba< - >onette et Baislone in finibus provinciae Delphinatus. Seyne ibid. oppidum[.] Modane in <Segusilusibus> non procul ab Ex<altes> in finibus Delphinatus[.] Denano en Basse Bretagne et au pays de Liege[.] Inspiciantur Diartae epp. Ital. Longob. p.

Memorabile mihi videtur Calis vel Cadis in Hispania, olim Gades et Calais vel Caletum Galliae, ut nomine ita situ invenire; ad fretum scilicet, ubi brevissimus maris trajectus; ut credam vim vocis apud Celtas veteres naturae loci congruisse[.]

Jazyges an qui Jassi nam qui locus hodie Jassi olim Jassidava puto, item castra Jassorum, locus et Daciae[.]

Clepidava. An Dava, vel ava terminatio Sarmatico more. Tiras an Stor id est magnos? Nam alius fluv. qui in Niemen influit Turontus puto hodie, Russis (qui sub Polonia) Welico id est magnus[.]

Roba Polonis fossa, convenit cum Germanico grave; hoc videtur vocabulum fluviorum rectum correntium ut Raba Poloniae fluvius ad quem et oppidum Raba. Sic et Rabo vel Arrhabo in Hungaria. Decebalus an Diceboldus. Boristow algosus locus Poloniae, an hinc Borysthenes?

Isara flumen Allobrogum, et Bajoariae flumen nominis ejusdem.

Bregenz seu Brigantium ad lacum Brigantinum seu Bodamicum sed et Brigantium Briançon urbs in Delphinatu sita. Sic Brixia Brixen in Italia et in Bavarica ditione. Vid. et Cantabrica[.]

Siamensibus pô pater Mê mater; Tsinensibus fu pater Mu mater[.] Laloubere relat. de Siam part. 2. c. 9. n. 5.

Germanica vocabula ex veteribus apud Gesner. in Mithridate p. 36 frameae <Germani - - - > hastae angusto et brevi ferro sed ita acri et ad usum habili ut eo eminus et cominus <pugnent  - > Baritus [. . .] carmina apud Germanos <et> Amm. vocat barritum lib. 16. [. . .] Rhenanus [. . .] in [. . .] quodam codice [. . .] legisse barditum, esse quasi a [. . .] Wort. [. . .] Soldurios Caesaris lib. 3. <devotos> Regi et cum eo morientes eadem utentes < - - - > vocabulo Graeco et Germ. < - > apud Athenaeum, Priscum, Gelen. ex lat. graec. Germ. illyr.

Linguae Islandicae oratio dominica, Gesner p. 44.b.

Lingua [. . .] vetus Prussica [. . .] [eadem (. . .) quae Curorum, Livonum (. . .) Lithuanorum. Gesner Mithrid. p. 14.b.]

Ister fluvius cum Matoas olim diceretur quod Graecis et Asios (forte < - - - > aliquando < - - - > autorem < - > ut Dion< - - - > populo<Germ>anos < - - - > etsi etymologia ob Tanaim, Danappum[.]

Zingari a Zogoris adea< - > Aeneas Sylv. Mynsterus scribit circa 1417 anno fuisse in Germania[.]

[Specimen linguae] Hibernicae in [Waser. ad] <Gesn>eri Mithridat. p. 115.b. [ex psalm. 103. S]pecimen lin[guae Islandicae ex initio Genesos ibid. p. 116.b.]

<Wegrum> apud <Du> Cange <ordi credex> Spelmanno, pro incantamenti pretio, wich hodie Anglis incantatio p.

Pyr Barbarum Phrygibus modice deflexa voce appellari Clem. Alex.

Notat Gesnerus in Mithridate videri antiquam sermonem <magis ad [. . .] sermonem Germaniae inferioris [. . .] accedere p. 46. b in Mithridate. coring tentatio < - > in tr. Dom. Notgeri. Ut hod. in Belg.

Berosus, Cajetanus, chron. Vetus Germ. dicunt Noe post diluvium habuisse uxorem Diteam ex qua habuerit liberos adhuc 30. (a quo Teut ejus filius, et Teutones), Methodius Pererius in 17. fol. lib. 1. Genes. testatur in c. 20. <Tornoellus, Gignaeus alius> (+ Disa dea septentrionalium +) sol et luna Titan et Titanis <caput>[.]

Lazius exhibet quendam or. Domin. Lib. 12. p. 628 quam tribuit posteris Herulorum in Meclaburgensi dioecesi Tabes mus kas tu es eckschan debbessis pater noster qui es in coelis. Sed videtur esse < - >missum quiddam et <oune> ibi malim Germanis hodie <lau - >[.]

Voces quas Angli cum Germanis communes habent dubuim an prisci Teutones a Latinis acceperint an hi ab illis, ut wine vinum, < - > Wind ventum, went veni, way via, Wal vallum, <Waldon> vlvo, wooll vellus, will volo, worm vermis, < - > virtus, day dies, dray traho, <home> domo, < - >, yoke < - - > earth terra < - > over, cippe, super, pe< - > < -  sum  - > break frango, rhgn%/yv, fly volo blow flo et alia innumera, linguam eam Teutonicam ipsa Latina antiquiorem esse non dubito Nec <originis> dubitandum est inquam Latinam quae non modo a Graeca praesetim Aeolica, sed et ab aliis linguis vicinis (puto Osca aliisve quae jam olim desveverunt ut vix vestigia supersunt, magnam verborum < -  cons - avit>, etiam a Teutonica non pauca accepisse certum est tanquam A< - > Germanicam alias a Teutonica oriudnas non paucos retinere a Graecis quae Latina non agnoscit ut pat; pfad semita < - os; ax, achs, axinh; mit meta; ford, Pfurd, poros poromos; tochter, daughter dykath < - > multum (+ maxime Scotis +) megalos (+ < - - > +) Wallis. fin. Gram. Angl.

Literae Graecae a Cadmo Herod. Terpsich. < - - > lib. 5. putat fuisse literas in <Graecia> ante Cadmum. Graeci literas Foenicias <invertere>, quod dextrorsim scriberent[.] Inscriptiones Graecae Trojano bello antiquiores apud Herod. lib. 5. videntur < - - - >[.]

Notgeri Sangalliensis orat[io] dom[inica et s]ymb[olum] <apud Gesner. in> [Mith. qui ait extare sibi] et psalterium [alii a Frehero edita Waser. ad Gesner.] p. 106.b.

Alcianus in fine libri quem inscripsit divitias vel thesaurum linguae Italiae comparat ejus voces etiam cum Germanis[.]

Gazari hodie Abgazari [vel] Abgazelli [. . .] Graecis [. . .] nec non <Mengrelli> et Circassi < - - > Gesner < - > Mithridat< - - -  Georgianorum> linguam ait Gesnerus <Tartaricae> et <Armenicae mediam> [esse.]

Vocabula differentia inter Helvetios et Suevos, Gesner Mithridat. p. 42 b. p. 43 a. ubi et alios dialectos confert[.]

Autor obs[ervationum] in Inghirami ant[iquitates] Hetr[uscas] editus Amst. 1639. Bernardini Baldi explicationes Tabulae Eugubinae vocat deliramenta, quae et Annii autoritate stabilire conetur licet id dissimulet. Vocat ridiculam [. . .] divinationem[.]

De lingua veteri Celtica hodiernave Britannica, ejusque cognatione cum Phoenicia Bochartus lib. 1. Chanaan c. 42. peculiari[.]

Scoti montani (Highlanders [. . .]) hos (qui vocantur Lowlanders) non minus quam Anglos, Sassons hoc est Saxones appellant, se vero Gael et Gajothel.

Wallis praef. Gram. Angl.

Petrus Loerius in praefectura Andegavensi Consiliarius teste Menagio in vita Petri Aerodii (apud Henr. Muhl. prof. Chilon. in inaugurali or[ati]one p. 143) ita insaniebat amore orientalium [. . .] literarum, ut etiam nomina vulgaria pagorum seu villarum in Gallia inde derivaret[.]

Quae Joh. Picardus Toutrerianus in opere de prisca Celtopaedia, Gallica ex Graeco ducit, eadem Boxhornius Germanico convenire ostendit orig. Gall. c. 8. p. 109[.]

Cornubiensis [. . .] quanto delicata minus et incomposita, eo magis [. . .] antiquo linguae Britannicae idiomati [. . .] appropriata est. Sicut in Australis Angliae finibus [. . .] circa Devoniam Anglica lingua hodie magis videtur incomposita, ea tamen vetustatem longe plus redolet borealibus insulae partibus per crebras Dacorum et Norwagiensium irruputiones magis magis corruptis. . . . Omnes libros Anglicos Bedae Rabani Regis Alfredi [. . .] sub hujus idiomatis proprietate scriptos invenies[.]

Ita Giraldus Cambriensis vetus autor in descriptione Cambriae[,] vixit circa tempore Henrici II.

Cervisiam Thracibus [. . .] bryton [. . .] autor Hellancius apud Athenaeum lib. 10. c. 14[. . . .] Bier convenit cum Hebr. [. . .] Bar, [. . .] unde et Graecis pyrow frumentum seu triticum[.] Aegypti < - > vocabulum Graeci lingua sua scripsere [. . .] zýuon etiam a fruge nam est cityw Graecis frumentum et Polonis et Bohemis frumentum zyto. Hebr. biriah est pulmentum farinaceum. <2 Sam.> NB. brýton antiquis cervesiam dictam. Athen. d. l. quasi beryton. Cluver[.]

Cervegia (non cervisia) a therbe (frumento Belgis) Eol Danis et Norwagis, ale Anglis, ale Slavonis, < - > Hungarorum < -  meridie Hisp - > cetra vel cerva. Polyb. apud. Athen. lib. 1. c. 11[.]

Hadriani Valesii opinio: populos quorum lingua a Latina remotior est, pronuntiationem ejus veram melius servasse[.]

Inscriptio antiqui marmoris reperti Neapoli in puteo aliquo prope viam pellionum vulgo strada de Pelletieri characteres sunt Latini, Graecis quibusdam, ut u, G, et nonnullis etiam minus cognitis, ut < - - - >, misti, sed vocabula non intelliguntur, ut Obes, VAKANIN[.] Extat apud Jo. Ant. Summonte Hist. Neap. Tom. 1. lib. 1. c. 12. ad ann. 1004[.]

Praeter Pignoriam Mensae Isiacae figuras syntagmate peculiari in Oedipum insertae explicat Kircherus, quod non notatum Ol. Rudbeckius, qui rem de Calendario explicat[.] Mensa post Cardinalis Bembi obitum obtigit Vincentio duci Mantuano 1547[.]

Postea Mantua direpta perierat, sed ante hose 30 annos ducis Sabaudiae Archiater a quo Wagenseilio narratum rursus inter vetera ferramenta reperit ita in ducale palatium translata, ubi vidit Wagenseilius. Jacet super Tabula liber quem Carolus Emanuel de Gestis illustrium ducum sua scripsit manu[.]

Delineatio eines Achats mit den < - >ischen zeichen davon H. Tenzel p. 281 <par>tis 1690 an signa ist < - > bey, meinet sey Isis, characteres sind bloße striche in Achat-enyche auffm postement steht ein demy corps Spanhem de usu num. l. 2. p. 64 notavit foenicios characteres < - > Ebraeis seu Chald. quam Samaritanis esse affines[.] Adde Nummos Foenicios apud Holtins diss. numm. or. p. 79[.]

Non puto Gothos literas ab Ulphila accepisse, nec Illyrios ab Hieronymo, nam cur viri illi doctissimi literas corruptas eis tradidissent[?] Credibile est ergo a barbaris ipsis fuisse uscitas ex commercio cultorum populorum, sed permutatione passim facta et corruptione qui pro quo.

Willichius a Germ. Taciti vult Germanos usque ad Rudolphi I. tempora Graecis literis exarasse rationes et acta. Male.

Nummus argenteus in quo caput muliebre cum corona ex arundine [. . .] alludentibus in gyrum quatuor piscibus, in facie aversa decurrebat quadriga quam agitator moderabatur[.] Superne victoria sertum imponens, inferne thorax et crista. Item alius nummus minor, in quo idem caput cum piscibus, aderat et conchula; [. . .] adversus ostentabat caput acris equi [. . .] cui pone [. . .] cervicem assurgit palma, notatis infra notis ignotis < - >

Laur. Pignoria qui habuit non inepte Syracusis percussos suspicatur, caput mulieris refert ad Arethusam nympham, [. . .] cujus fontis maximi piscium poenissimi in Sicilia meminit Cicero [. . .] lib. 4 in Verrem. An ad Cyanen malis referre, nam Aelian. [. . .] lib. 2 var. [. . .] c. 33. [. . .] Syracusanos referat Anapum viro, [. . .] Cyanen foeminae assimilasse, [. . .] ambos fontes. [. . .] Ovidius tamen Syracusas Arethusidas vocat lib. 4 Fastorum[.] Pisces ex loco Ciceronis illustrantur de quadriga satis superque alii. Caput equinum in minore nummo [. . .] et notae ad poenos [. . .] referenda, aliquando in Sicilia potentes Virg. [. . .] 1. Aen. Effodere loco signum quod regia Juno monstrarat caput acris equi, ad quem locum egregie Servius et Justin. lib. 18 et Eustathius Dionysii enarrator, a quo et Stephano mutuantur viri docti [. . .] interpretationem notarum peregrinarum ut significat kakkabh quod Punice caput equinum est ((+ Hoc parum verisimile, capiti equino sculato nomen adjecisse, quasi non per se agnoscerunt +)) adde de capite equino in fundamentis Carthaginis locandis, humano in capitolio reperto Rycquius de Capitolio cap. 10[.]

Laur. Pignor. symbolar. Epistolicar. Ep. 12[.]

Magnus Celsius explicationem Runarum Helsingicarum invenit, observando fulcra tantum deesse, ut pro < - > reperitur < - > , et pro < - > reperitur < - >, videntur laboris seu in saxis sculpendi Compendium facere voluisse Helsingenses, in quorum hae literae provincia sculptae, reperiuntur[.]

Barm Celtis [. . .] parvum vide leg. Sal. tit. 4. unde barmherzig mikrocyxow[.] Praschius in Latinismis[.]

Aes arez Hebr. Eisen eiron Anglis ferum[.] Isis terra Aegyptiis[.] Qui pro quo.

Anser, anas, Doribus ex%/an xan%\ow[.]

Non male Genus verborum, Activum, passivum, neutrum opponitur generi nominum, Masculino, Foeminino, Neutri[.]

Species figurae Grammaticae est flexionis pro flexione. Ut Activum pro passivo, veluti Animans pro Animato. Sic Pythagoras apud Ovidium in Metam. Heu quantum scelus est in viscere viscera condi etc. Alteriusque animantem animantis vivere letho. Contra passivum pro Activo, ut Terribilis pro Territivo; quod secus est in horribilis[.]

Quando ambigitur inter origines duas videndum an non haberi possit origo communis[.] Sic Kratky Slavonicum, utrum a Graeco brax%/yw, an a Germano kurz; sive a Latino curtus. Fortasse igitur a brax%/yw Kratky, ab hoc kurz Germ. seu Celticum, indeque demum curtus Latinum. Ita quaedam voces Latinae cum Graecis per Celticas conspirabunt; aliae immediate.

Lacero, %/rax%/ov, Paulum ex pa%?yron. Lilium ex le%/irion, Lis ex %)/eriw[. . . .] Mille ex m%/yrioi[.] Area ex %(/alvw. Sirpe ex s%/ilfi[.] Seil [. . .] ex seir%/a[,] catena[,] funis[.]

Jun. ad Willeram. p[agina] m[ea] 222[.]

Triste infelix Latinis, at Tristo improbum Italis[.]

Jam Virgilio Tristia facta pro valde improbis[.] Pyrrhus ad Priamum ob occisos in conspectu suo liberos lamentantem et patris Achillis virtutem commendantem:

Referes ergo haec et nuntius ibis

Pelidae genitori, illi mea tristia facta

degeneremque Neoptolemum narrare memento.

Heu nimium faciles qui tristia crimina caedis Fluminea tolli posse putatis aqua[.] Ovid[.]

Simili analogia verum pro bono. Apud Horat. metiri se quemque suo modulo ac pede verum est, ita prodezza[,] prouesse, et medii aevi scriptoribus probitas, pro strenuitate[.] Italis hodie virtuosus pro artis alicujus elegantis sciente, translata virtute morali ad intellectualem.

Soyent en françois est d'une syllabe[.] Par exemple du Ryer a ainsi traduit ces vers de Stace:

Excitat illa dies aevo, nec postera credant

Secula[.] Nos certe taceamus, et obruta longa

Nocte tegi propriae patiamur crimina gentis[.]

Que l'on oste des ans un jour si detestable

Qu'aux siecles avenir il paroisse incroyable.

Au moins n'en parlons point, et loin de l'univers

D'une eternelle nuit nos crimes soyent couverts[.]

Vocabula variarum bonitatis specierum, velut prudentiae, fortitudinis, probitatis in linguis permutantur. Preux, preudhomme olim fortis erat hodie probus, a quo fortasse nisi potius a prudens aut prude, quae non tam hodie prudens mulier Gallis quam decori curiosa in iis quae ad pudicitiam referuntur[.] Sic sage sapiens, hodie idem quod prudenter et circumspecte agens.Virtute praeditus, virtuosos nunc Italis, qui in arte aliqua, velut Musica, pictoria aut antiquaria valet. Ut musico cuidam scribi viderim: virtuoso de S. A. S. di Mantoa. Biderman Germanis est nunc vir probus qui nihil in se criminis admisit; olim biderveman, unde contracta vox, significabat hominem utilem. Nam bedurfen opus habere hodieque dicimur re utili[.] Honestus vir Latinis qui nihil in se admittit reprehensibile, at hodie Gallis honneste homme, qui decorum in omnibus servare novit. Tapfer quod hodie fortis, origine forsan idem quod bonus, qui Slavonicis populis dobre, nec discrimen est nisi in fortiori pronuntiatione nostrorum.

Machammed in surata 15. v. 7. [. . .] dicunt tu ad quem missus est liber (coranus) [. . .] profecto tu es insanus vel potius (est enim haec vis vocis a cujus radice vox < - > daemonem notat, unde ingannare et Norvagorum Gan suas habent origines.) a diabolo obsessus. Hinkelmann. praef. Alcoran. Ego dubito circa vocem Ingannare. Est enim fraudis antiqua illa vox hinc Gainus velebris proditi: Gaino di Mogunza, a quo ortum proverbum Miguntia ab aut quo nequam. Gan Norwagis forte quod Fan Gothis, id est dominus spiritus, quod nunc pro daemone Ou gagner. An <ingegnea>[.]

Bohemisch komt den Moscoviten naher als Polnisch. Die Moscovitischen gesandten als sie in Bohmen kamen haben sich verwundert, und gemeinet sie kämen wieder in ihr land, und nicht gewust wie sie daran. Dn. Ludolph[.]

Radices verborum in Imperativo magna ratione quaeruntur. Hinc Germanis verbum in Imperativo monosyllabum, in aliis modis dilatativum. Nempe primus et maxime naturalis verbi usus imperare, seu dicere, quid velimus agi. Quin et apud latinos et graecos imperativum esse radicalem invenio. Nam ama, scribe, doce, audi, qvam simplicissime exhibent naturam verbi, cum litteris primariis addant non nisi unicam literam vocalem conjungationis indicatricem. Idem fit apud Graecos, týpe, bóuw, bòa. In Orientalibus haec non aeque animadvertuntur. Germanis merito monosyllabus est imperativus, qui opus non habent, ut diversas conjugationes exprimant, quibus carent.

Egra fluvius in Rhaetia ad quem oppidum Imperiale Bopfingem, respondet Egrae Voitlandiae. Sic etiam Illera Rhetiae respondet Allerae Brunsvicensi. Scilicet eadem lingua Celtica late diffusa erat; sic Padus vel Bodinius Italiae et Padera Saxoniae. Rhenus ipse Germaniae Italiaque, nam et apud Bononiam sive Felsinam Renus est. Nec Rhodanus, qui et Rone vulgo, abludit. Est enim ... fluere, rinnen, currere; ridan (quod hodie reiten,) cursum motumque significat, neque equo tantum, sed et curru eunt, hodieque Belgis usurpatur. Sic et Celtis olim, unde rheda vox Celtica pro curru, et rota ipsa latinorum Germanis rad. Nec dubium Eridanum, Rhodanumque idem esse vocis origine, etsi de diversis fluviis usurparentur, quando synglotti populi accolebant. Quanquam non absurde fortassis dicas, aliquando Eridanum Graecis intellectum, confusis e longinquo cognatis vicinisque rebus; uti et Danubium, Tanaim, Dunam, Danastrum, Danaprum, non dubito ejusdem fontis cognataeque significationis esse vocabulum, quemadmodum et similibus rebus id est ingentibus fluviis designandis adhibebantur magno indicio, omnem inter Balthicum mare, Maeotidem Paludem, Alpes, et Illyrici tractum collingues populos obtinuisse, quibus alio digressis Slavonicae gentes ex interiore Scythia successere.

De codice <qualis argenteus> jam Walafridus Strabus. vid. locum Walafrid. Strab. gelegt zu Germanis ad Pontum[.]

Italis Madius pro Majo hic in Chronico Rich. a S. Germano ad 1212. mense Madio Adenulfus Casinensis electus Roccam Bantrae . . . obsidet. Editum Chron. ex Ughello Ital. sac. T. 3. p. 971. est hic locus pro Madius Maggio nam Itali maggio pronuntiant ut Madschio pronuntiant Germani vel ut Madjio pronuntiarent Galli[.] eodem modo ex paedio (paicion) factum padjo seu paggio[.]

Veddern werden genant so blutsfreunde, aber nicht des Nahmens sind, als Schwester kinder, <Ohne> aber, welche des stams und nahmens sind, nomen < - >[.]

Nota Hofmanni Hildesh. p. 1203[.]

Vistula, vel Wissula; a flexu, ut et Wisera, < - > Vandalus fluvii, praeterit) id Samogitis et vicinis flexum significare, item wic, winden bug <bauch>, weichen, weich; Germanis. E< - > wa<rte> Polonis a flexu[.]

Gewerre pro bello spuani <e> gewerre ad praellum incitabant. Otfridus lib. V. c. 20. Evangel. gewerrer machen hodie turbas dare[.] Hinc Gall. guerre Ital. guerra[.]

Vadiore wetten dubium an <a Latino> vades, <an> contra gager. Wette geseze, <al - > poena se<u> lege posito, lex dicta et talis, est cum pigiore <certatur>. Wette puto a wissen wit, scitum sapienta, dict<um>[.]

Ziehen, (trahere) zug tractio sugere; zucke (< - - >). His vicina: supen, supa, sapo, suppe siccus, tanquam <suctus>[.]

Obiter ob-iter, en passant, in transitu ut canis e Nilo bibit crocodili metu.

Zwar, (equidem) s' wahr, verum est[,] il est vray[.]

Praeterea est conjunctio facta ex praepositione cum suo nomine at zwar est oratio integra. Es ist wahr verum est. Tswaer ut Batavi hodieque.

<It>a saepe interjectiones sunt integrae orationes contractae[.]

Ver [. . .] Saxonibus antiquis vir. 1. Calm. [. . .] Eath ver. Aliis vaer, Danis barn; Latinis por pro puer olim Marcipor [. . .] filius Marci[.]

Mag puer Goth versi Luc. 2. 43. . . . Magad [. . .] puella hodie. Glossae veteres [. . .] Magezogo paedagogus. Ita et carmen in Ludovicum quod Schilterus edidit < - >eis 8^o. <in> not. p. 34[.]

Mag puer Goth. Luc. 2.[43. . . .] magad [. . .] puella et magezog[o] paedagogus Epinikio dicto Ludovico Regi quod edidit Schilterus (+ mag etiam Latinis est genus cognatio spiel magen[- - -] +)

Strabo [. . .] interpretem lingua Gallica ait Trusman vocari Lazius lib. 5. p. 165. (+ vellem locum indicasset +)[.]

Plinius ait Gallis dici medullam margam anserem Gansam, picem percha [. . .] aratrum flurada. [. . .] Sic in Moeno fluvio Erlisbornum celebrat (quem locum B. Rhenanus restituit cum antea Lisboum legeretur (d) hoc est fontem arboreum. Tacitus in Agric. Aestuaria Tam, [. . .] currus Gallicos covinos vocat[.]

Collectio non inerudita Baringii de Germanis nominibus terminantis in Mar. adjuncta Hamerslebensibus ejus excerptis et collectaneis[.]

Mar quos etiam Tartaris hodie Mirsae <praefectus equitum> Turcis <Mir>-aab praefectus equarum et Mirakoer<bachi> teste Chardino de <coronatione Solimanni> praefectum equorum <equiorum> < - > Meierus Gottingensis < - -  antiquitatibus  - - > Meier là < - - - > quod est < - >[.]

Unmare de re ignobili retinent Silesii ut alia veterum plurima, quorum [. . .] alibi usus [. . .] vel rarus vel nullus[.] Opit. ad Vitam Annonis pag. 13.

Man vox multorum populorum apud Cluver. lib. 1. c. 9. Ant. Germ.

Mikil oder Mukel id est groß [. . .] so wohl in der gothischen version der Evangelien als in den Monumentis Runicis des Wormii. Tenzel. Octob. 89. p. 1063[.]

Meinen respicere, designare ad aliqu< - > persistere respondere designare ad aliqu<em> pertinere a mein meins < - > Meinung respectus <coget> designatio. Minen amare bene<villo ne p - > Minae respectus absehen designatio[.] Minari id est destinare quod postea in malam partem, ut Germani< - > re< - > id est obj< - >gare punire s< - > a respicere. Ut Latinorum animadversio et Anglorum re<flexion pro  - >. Haec ad voca[.]

Est pauci et non est nauci utrumque miga Italis id est null<o hoc p - iat>. A mica quasi ne mica <quidem.> Hinc medio < - > Minga. Innocentius XI. <papa> hoc verbum pronuntiabat, duriter negans quae petebantur unde a Regina Christina vocari solebat il Mingone[.]

Quidam rusticus de occiduis veniens partibus novam Imperatori legationem detulit, et hanc nulli nisi soli unquam aperire voluit, portans adhuc stimulum, [. . .] quo tunc pecus aranis minavit cum hoc ei coelitus per columbam jussum fuit. Ditmarus lib. 7. edit. Mader. p. 192.

In margine: minare est ante se pellere vide Festum in agere et agasones

Mihi videtur a minis id est acribus voluntatis cignis ad motum stimulantibus esse minari et minare, et ab hoc etiam Italicum et Gallicum menar vel mener[.]

Multum Latini id est Celtici in Scythico <ut> more Slavos mare olim Morimarusa de mari mortuo. Hac illud Scythicum Alox-pata de viricidis apud Herodotum. Spi de visu unde Germanis spehen, Latinis species, speculum, semilatinis spion.

Latinum est Graecocelticum[.]

Lluyd in Transact. 1698 <(is qui Camdenum renovavit)> Hibernica esse Latinis valde cognata <esse antiquam Latinitatem corruptam>[.]

Polonis Germani sunt Niemiesch quod significat linguae alienae hominem, et nobis mutum nam niemic <mutus> a negativo nie et mowa vox[.] Cujus radix per multas linguas fusa est. Nam et Graecis mythos fabula seu sermo, et mot motto Gallis Italisque vox. Ipsum Latinum <mutus> credo ab hoc origine est enim in m< - - cis> tentamentum, et quasi < - > quod naturaliter exprimit itera in qua primum labia aperiuntur[.]

Orth soviel als ende bey den bergleuten vermuthlich angangs auch bey den andern teutschen. Ich habe unweit Osnabruck in acht genommen, daß ein orth auch so viel als ein ende. Erörtern ist endigen definire decidere[.]

Paggio a paidion. Majus barbare Latinis Madius, hodie Maggio Italis. Diabolow Aeolice zabolow. Etiam Zabulus Latinis in barbariem inclinantibus. Etiam deyw pro Zeyw. Zeygv quasi suo agv[.]

Paggio a paidion. Majus barbare Latinis Madius, hodie Maggio Italis. Diabolow Aeolice zabolow. Etiam Zabulus Latinis in barbariem inclinantibus. Etiam deyw pro Zeyw. Zeygv quasi suo agv[.]

Pek ist bey den Niedersachsen daß Hohle am < - > das Marck in den baümen, die Englander nennen es glaub ich pith. A picea arbore padus[.]

Pferd a veredo illud unde quaeri potest sane in Ep< - > Equi <Hadriani> imperatoris Borysthenes A<lanus> Caesareus veredus.

Radagaisius Scytha dici solet, qui a < - > ingressus a Stilicone fuit < – us> sed nomen est Germanicum sic usitatum Longobardis, sic Radelgisus dux Benev. in Chron. Monasterii s. Vinc. ad fontes Vulturni p. 476. <contra> erga voces Regae vocant <slavonicus>[.]

In antiquioribus literis Germanis saepe voces reperiuntur significantissimae, quae in desuetudine[m] abiere, sic in literis 1393 quibus Ottot Dux Brunsv. Monasterio in Reinhausen ord. Bened. protectionem suam promittit haec vera reperi: Wann wir sy nicht wollen laßen verunrechten <wo> wir das gewehren <mogen>[.] Verunrechten injuria affici <einem unrecht thun>[.]

Ruhren idem quod fluere, hehrruhren, id est hehrfließen. Rothe Ruhr, weiße Ruhr. Dysenteria, diarrhoea. <Fluvii> non < - > nomen (appellativum origine ut in aliis) Rura conveniunt rinnen, Rhein, Rhodanus rheda, rata %(reein < - -  Riga recte> regere[.]

In ordine Romano: Acoluthi qui Rugam conservant; de hoc Ciampinus in conjectur. de perpetuo Azymorum usu. cap. 14. quae vox et saepe apud Anastas. Biblioth. de sensu et varias sententias Butengeri, ferram Salmasii adducit, nec aliud esse putat quam viam per quam transit pontifex quam Acoluthi apertam servarunt. Ubi Tenzelius Januar 89 pag. 212. non male notat, Ruga esse, quod Germanum reihe alicubi riga, (unde Gallicum rue. Ego addiderim Latinam regna, regul<ae>, rigidos, spectus omnia ab eodem fonte esse[.]

Routurier est qui terram colit (+ ruda est novale, +) ruta caesa rus, ruere, eruere add. Menag. ad v. roture[.]

Epiphanius Haeresi 48 Cataphrygas qui mox Quintilliani dictos et Trascodrugitas quod imponerint digitum indicem in nascum cum prabant. Porro Trascus apud ipsos perticam significat (+ an et digitum? +) Drusus vero nasum sive rostrum. Hunc autem < - > tristitiam significasse et ultroneam justitiam. Sed Baronius ad A. C. 173 nasum esse apud verteres [. . .] signum judicii, [. . .] et digitum dimensionis; [. . .] itaque hoc esse recto judicio [. . .] omnia metiri[.] Paulus Aringus in Roma subterranea sibi visam imaginem Petri Apostoli et Jonae prophetae quarum utraque digitum naribus amotum habuit. [. . .] Juxta Petrum Gallus trinae ab negationis monitor, Jonas sub ardio filiorum umbraculo. Conspirant haec Epiphinii sententiae qui vult hoc ritu tristitiam indicari. Ipse Aringus in Jona notari indignationem, [. . .] nares enim [. . .] iracundiae, inquit, sedes. Sed credibilius Epiphanius [- - - ] Nam truin nasus Aremoricis et Wallis, trogne hodie Gallis nasus cum facie circum. Hinc et sus iidem truye nasatissimum animal. Et vero t, r, n, literae sunt nasales, clausisque naribus minus libere enuntiantur[.]

Ruma seu Rumus lac est Celticum ram[.]

Scal<c> non tam < - >, quam praefectus < - - - > vel < - - - >

Genitar succinum Prussis <hoc quaedam> ex Latino quasi externa genitum sed Lithuanis est Gintars Curonibus Sintre (Hartknoch. diss de ling. Pruss. p. 97) (Ego hoc refero ad < - - > cum Germanico < - > quod et in matallicis est materia < - - - > oneretur < - - - >Prussis glass < -  ab Germanis>[.]

Slea appellatur sinus Cimbri maris ultimus[.] Origo ab Alga [. . .] nam [. . .] Algam Sle nominant Gothi, [. . .] cujus maxima copia maris Cimbrici et oceani aestu in hunc sinum convolvitur[.] Henr. Petreus diss de Gothis et Cimbris[.]

Singen cantare

Lusingar

Luscinia

Lusignuol

Usignuol. < - > artic.

rossignol < - >

In ipso S et ing aliquid inest soni et cantus. Concordant sonus, Phthongus tonus, tinnio in omnibus s vel t, n vel ng[.]

Spa, est nomen appellativum Anglo-Saxonibus acidulae in universum aquae Sp<udari>i quod non puto oriri a Leodiensis tractus loco ut putat Gerard. Boatius med. in Hist. nat. Hyb. cap. 7. sect. 2 sed potius illum ipsum locum a Germanis veteribus incolis hoc nomine appellatum[.]

Sich spunen, festinare, ita Saxonia inferior. Anglosaxonicum speedy id est cito Graecis speytv festino[.]

Stauffen ist ein becher hinc Hohenstauffen locus Baccho sacer. Domini de Stauffenberg habent cynthum in armis; non est a gradibus ut vulgo putant[.] Stuffen ist dempfen, hinc stuba <hy>pocaustum, vaporarium staub dampf. Gamans.

Stock carcer Stockstadt prope Aschaffenburg. Stockmeister (+ stocken und pflocken +)[.] Baston Gallis stock. Bastille carcer (+ vid. Menag +)[.] <Bast>onard locus inter <Na< - >e et L<uce>bourg[.] In < - >ibus < - > quae vocantur <stock - > locus est d. Leonardo <sacer>, qui habetur patronus in carceratorum et p< - >gitur in catenis[.] P. Gamans vid. scheda Gamansianorum < - - - >[.]

Hiule Arabum est Graecorum [. . .] %(/ylh materia nam eo verbo s<imul> et pulverem minutissim<a  - > Atomos significant Arabes, et primam <rerum> materiam. Ita Dickinsonus in physica veteri et vera 1702 Londini edita in 4^o. cap. 5 pag. 60[.] Ego annoto eodem modi apud Germanos praesertim inferiores Saxones <stof> (staub> esse pulverem < - > volitantem et materiam unde aliquid fit[.]

Soen Frisonibus pro osculo Soenen sculari. Son septentrionalibus pro Fruja vel Friggo dubii sexus Deatro < - Wormius> ex Runi < - > Son < - - - > Episcopum et urbem < - > Söhne < - > außsöhnen. (+ An sohn filius quia < - - - > +) Adde < - > diss. de < - - - >

[- - -] Cair Badune Britannis. Gildas [. . .] hanc urbem montem montem Badonicum vocat[. . . .]

Bellinesgate volunt esse a Bellino [. . .] rege Britannorum[. . . .]

Branodunus <in Anglia> Brane enim Brit[annice] corvus[.]

Brenta fluvius oritur in sylva Henodunensi tribus a Barneto vico passuum millibus[.] Defluit per radices Aroi montis ad Vilodunicos agros, tandem se exonerans in Tamesim paulo inferius Brentae vado, vico Danorum fuga celebri[.]

Bruler perustulare M. de Valois Hist. de France < liv.> 8. p. 423. comme dit M. Menage dans ses origines. Mais Rectius brunst incendie en Allemand. Venter venditare[.]

Brunea thorax v. Du Cang. < -  Strauch - - > Mas. de diis Obotritis derivat Brennum quia Bryn significet <galeam>, (+ Ego puto Bruniam a Bruno esse p< - > Brunitum, quod <Politum> Gallis hodieque < - - - >[.]

Ch pro K in den diplomatibus Germanicis circa tempora Ludovici Bavari, in der Wurtemberg. deduction von der Sturmfahne.

Ch in F

Lucht Belgis pro luft, [. . .] Ex Saft [. . .] sacht mollis[.] Ex nift, [. . .] nicht, neptis, [. . .] ex [. . .] schaft schacht [. . .] a skaptv fodio[.] Junius ad Willeram. p.m. 218[.]

Daz alicubi in Bavaria zoll, haud dubie a dazio Italico, quod a dando. <Hund> in < - > Ms. habet[.]

Dis, dinh, d%?in <cumulus> frag<um>, et arenae, hinc d%/inia/gr> fing< - > primitiae. At pro collibus sumsere LXX interpretes Genes. XLIX. 126. conveniunt dunae cal< - > bounow mons itidem Graecis ut Germanis bühne locus elevatus[.]

< - > qui Germani dicebant, ich bitte euch durch gott, uti Latini per DEum te oro[.] Hodie von gottes wegen oder umb gottes willen, propter DEum[.]

Glast, Glasten, id est glans, glanzen, Helvetiis utitur <Taulerus>. Hinc forte glas et glestum v. Plin. (+ <Tac.> +) de colore caeruleo.

Glaß, glat, glanz, glüen, glu, glimmen; glestum, pro vitro Tacito glestum pro <isatude> Tacito. Glaber, gliscere, clarus, galena, agla%/ia[,] galhnh[.]

Gott Germanis vel Saxonibus est DEus sed Britonibus Adulter[.]

Grawn grana Britonibus Grawnola uvae; an hinc grappe hodie Gallis[.]

Secures suas Haggones patria (<Haken kern> dix< - > vel Anconas ut apud Agathiam.

Hart terra vacua, Hert Germanis, hinc Neustadt an der hart, <Opel>hart item bey Duß< - >burg, Straßburg et passim in Germania[.] An forte hinc Harz Hercynia [.] Ita P. Gamans vid. schedam Gamansian<orum>[.]

< - - >[.] Hess kaze, Heßen Catti vid. excerpt. ex Winkelm. <ut chelm helm. fr - >[.]

Ex literis meis ad Cl. Mejerum Theologum Bremensem 4. Novemb. 1695.

Inter diplomata in vestro Codice S. Willehadi contenta reperio datum ab Alexandro papa seculo XII in quo mentio fit mansorum Hollandensium. Nescio an non sit nomen appellativum, et significet, ligniferos. Nam ipsa Hollandia (quae circa illa tempora hoc nominies magis nosci coepit) quasi Holtlandia dicta videtur[.]

Hubsch das ist so viel als hoflich, oder hofisch. In alten teutschen schrifften findet man hubisch[.] Nun weis man, das hof hoba, haba, hufe, eins ist; eine hufe landes ist so viel zu einem hofe ad curtem oder curiam gehöret, mansus[.]

Huy id est hodie. Dans huy. In 21 edicto Ludovici XIII condito 1636 cum hostes in regnum irrupissent. Germani forte hinc dicunt in einem huy.

Jeden Polonis unus, sed solus[.] At Germanis unus quisque[.]

Geranow, grus <granig>, Hebraeis ^= Gultur cultum Hortus Xyrtow, curtis garten, garden, car urbs late fus< - >[.]

Amm. Marc. lib. 28 de Burgundonibus rex illis Hendinos, sacerdos sinistus (+ Sünen est expiare, Hand manus potestas +)[.] Forte Kundinos a Konig[.]

Hernia Sabinorum lingua significat saxum < - > lib. 7. c. 19. Unde < - > dicta < - >os S< - >ti < - >

Karn Alpes Carnae, ut < -  kampf>[.]

Karst ort in Crain da nur lauter steine (+ wie Crau in Franckreich +)[.]

Ut peidian, peidian puer, dedit < - - - > paggio pronuntiant; sic in Germanico a Knab puer ortum est Knappe famulus f< - >e Knecht servus. Quod postremum < - > patet. Ex Isidoro constat antiquis Celtis Gnabat vel Kn< - >et significasse < - - - > puerum, sed ex < - > factum est Kn< - > ob Euphoriam; ab inferioribus praesertm Germanis < - - - > exempla. Nam < - > craft, luft, stift < - > inferiore dicunt cracht, lucht, sticht[.]

Quiam autem nobiles adolescentes seu tirnoas miligtarias scutiferi erant, schild-Knappen, et ideo militum jam exercitatorum etiam in diplomatibus famuli, appellabantur, hinc factum Anglis Knicht hodie significet quod Gallis écuyer id est quod nund nobilem vocant. Atque ita ex contemta servi appellatione facta est honorata < - > apud Turcas et Persas servos Sultani servos <Habi> primarios appellari receptum est. Caeterum quod in Isidori Glossis extat: Gnabat natus generatus, filius, creatus vel enixus lingua Gallica. Glossario prisco Gallico pag. 235.< - > dum putat et legendum gnaab. Sed non esse corrigendos autores sine magna causa, vel hic locus docet, nam gnabat vel Knaft rectum et antiquum esse docimus ex <facto> inde Knecht. Docet etiam < - > quod non fuerit suspicares Etsi duobus unica tantum < - - - > Nempe genow gennav generare, < - - - > Knab vel gnabat pro nato. Knaft Knecht < - > ex se < - > prodeunt[.] < - >sudois Zecca, zecchini. Ubi nihil superest[.]

Notkerus 16 Kal. Jul. posito Arelefi (alias Charilefi) confessoris (S. Calez) ibidem: quaedam mulier nomine Gunda femora denudare crura divaricare, et pudenda proprio nomini [. . .] cognomina cepit ostentare in amentiam versa cum scilicet monasterium S. Arelefi quod is mulieri sexui interdixerat assumto virili habitu intrare voluisset[.] Gunda ergo, ut annotat Valesius Germanice Cunnum significat. Valesiana p. 74[.] < - -  kinder  - - >[.]

Linguam Gallicam a Germanica fuisse diversam Joh. Rhellicanus Tigurinus ad lib. 1. Caes. de bello Gall[ico] apud Boxhorn. cap. 9. orig. Gall[.]

Laetius partes humani corporis Cambrice et Hibernice confert.

Cambr[ice]	Hibern[ice]
Dyn	Duini	Homo [. . .]
Anadl	Anam	anima [. . .]
Croen	Craicinn	pellis [. . .]
Penglog	Cloiginn	cranicum
(+ An quasi clocka, cloche capitis?)
Trunyn	Sron	Nasus
(+ Truye. sus +)
Clust	Cluasa	aures
Latinis cluid, id est auditur
Bron (Bruniae)	ucht	pectus [. . .]
Asen	Eusnach	costae [. . .]
Bru Boly	Bolgh	venter
Bulga, balg
Bogail	Imliocan	umbilis [. . .]
Tin	Ton	anus [. . .]
Clin	Glan	genu [. . .]
Troed	Troigh	pes
(treten +)
Sowdl	Sal	calcaneum
sohle, fuß sohle, solea
Elin	Ville	cubitus [. . .]
Llaw	Crobh	manus
(+ Llau consentit cum labe%?in. Crobh cum Crabbe id est animalibus multimanis +)

Ex Laetii orig[ine] gent[ium] Amer[icanarum] p. 140. 141[.]

Nota mente, et notamment Gallice, vel notamente ita Latinum nota mente accipit Stephanus papa vel qui autor est narrationis antiquae quae ei attribuitur de miraculo sanationis suae, cum apud S. Dionysium in agro Parisiaco aegrotaret anno 754, et oraret in Ecclesia S. Martyris subtus campanas; atque ibi Petrus et Paulus ei apparuissent. Vidi (inquit) ante altare bonum pastorem Dominum Petrum, et Magistrum gentium Dominum Paulum, et nota mente illos recognovi de illorum surtariis.

surtariis Baronius et Bonius interpretantur scutis in quibus pictae imagines et ita quoque in glossario Spelmannus[.]

Nasus Cambrice est Truuy< - >te < - > Galli< - - - > in Albanico

Mons Pagodus in India.

In territorio Chaulensi situs, tota India celeberrimus, et confluxu <hominum> illuc peregrinationis causa confluentium frequentesque, ita ex omnie parte plenus, ut non nisi ex uno latere ad interiora aditus pateat; totus quantus hujusm. (Braxmanum) xaracterib. inscriptus,quod apud <omnes> in magna veneratione et cultu sunt. Hac P. Ceschius ad me transmisit. Kircher. Oedip. Aegypt. Tom. 3. c. 3 p. 22.

Et ibid. p. 27: h< - > Xaracteribu. totus mons in India, quem Pagoda Canarim vocant Lusitani, quem ab Or< - >bus populis Diis esset dicatus, exaratus cer< - >, ut a teste oculato P. Joanne Maraci, quem dum haec scribo, Romae percuratorem Indiae agit, oretenus intellexi, tametsi dictae notae a nullo hucusque indigenaarum intelligi potuerint.

Add. characteres e quibus W< - >ebius in Aegyptus < - - - >[.]

Axioma Etymologica probabilitatis vox ejus linguae potius esse credenda est, in qua ejus ratio reddi potest. Sic Troja, (apud Joh. Fab. < - > ad <Recch - > p. 639. ex Becano[.] Troja Cymbrica antiqua, Phrygia Trojanorum Belgica Gallica Italica < - > signific<at> Scrofam. ((est a < - co> foecunditate. Imo a < - nasus> Celt.

Lingua Circassorum est <structurae - - - > positus ab oriental< - > Maeotidis < - > dicti < - > Circassi < - - - > 144 <Germ.  - >[.]

Petri Lodereckeri Pragensis Dicionarium 7 Linguarum, videlicet Latin. Italic, Dalmat. Bohemic. Polon. Et Ungarica, una cum cujuslibet Linguae Repertorio Vernaculo. In 4 <oblong>.

1605. Pragae e Typografeo Otmariano impensis Auctoris.

< - > yyy. Habet Prof. Myller. Extat in Bibl. August.

Apud Siamenses pu pater, Me mater

Sinenses fu mu

Lalombera liv. 1. ch. 9. n. 5[.]

J et S permutata[:] Pro Zugno Lombardorum reliqui Itali dicunt gingno[.] Farbic, ab <Aquap. D.> Locut. C. 12[.]

Zabulus pro diabolo[,] zelia Judaica[.] Naggio[.]

H. Bodiker Rector zu Collen an der Spree grundsaze der teutschen sprache so alda 1690 8^o. herauskommen gefallen mir wohl[.] Vid. vorrede[:] Er gehet mit einem teutschen lexico umb[.]

(+ Kirche < - > a kyriakh +) krainanisch Zirkui<za> eine kleine kirche davon der zircknizer flecken und see vermuthlich die nahmen haben. Topol. Carniol. lib. 4. p. 631.

Fragmen, [. . .] brosme mica, [. . .] crum, Anglis [. . .] krume ‚ Alamannis Tr< - >mma Graecis comminutus urymma Hesychio est fragmentum panis Francisc. Jun. addend glossar. Goth. p. 420[.]

Garvan parare apud Tatian. in Harm. l in Lips. Gloss. gerwon (+ scil. gerben hodieque praeparare, sed speciatim de corio[ +).]

K. curvedinem designat atque adeo etiam <cleva>tionem et depressionem[.] Nam ad literam K, pronuntiandam cavum magis et vacuum os fit, et corpus respiratione attolli solet, ut in h quod est k imperfectius. Alibi notavi curvitatis vocabula. Nunc elevationis et depressionis quaedam dabo. Ko%?ilow cavus, Kule, fossa, et gula: contra gora polonis, graecis horos mons, horn, cornu <ab> korn granum. Nisi id a G malis, quod volubilitatem seu rotunditatem designat quasi elevatum sed non asperum[.]

Reihe, <Riahe r - ge> Germanicum regula, ruga in ordine < - > Acolythi qui rugam conservant Ciampini tr. de Usu Azymorum recte explicat <de> apertas quam conservant < - -  transire sine turbae impedi  - > hinc Gallum rue[.] Ita recte Monath. Feb. p. 212. ( +  vid. Menag de < - >[ +).]

Saxonibus < - > Rhe, et subinde <Hrie>, hinc Rhegale rivi cursus Overrhe ultra rivum, Rheford < -  trading> , Rhidune opidum prope rivum Suderrhe in meridiem rivi, unde < - >. Nomen ad australe Tanisis ripam[,] sic < - > quod Lelandus interpretatur pontes ex <Antonino>[.]

Spinula spindel Epingle. < - > olim homines usi spinis pro d< - >bus < -  tegumen> (Germanis) sagum fibula aut si desit spina con< - >tum[.]

Amm. Marcelin. lib. 26. Valens a < - - sionem> Sabaiarius dictus. <N>empe Sabaia a<pud> Illyricos <paup - - - orum> potus ex hordeo vel frumento (+ an Safft, <sap - > sauffen ab eodem fonte. Sic bibere Bohemis <uziwati  - > succus est <sere>[.]