Ad Nummos Celticos apud Chiffletium Vesontione part. 1. C. 1.

Celtae equo valebant apud Hirtium bell. Afr. equites minus triginta Galli Maurorum equitum duo millia loco pellunt. Et Caesar lib. 6. primum a druidibus locum, dignitatis Gallorum equitibus tribuit. Et Sequnicus equitatus prae caeteris laudatus. Lucan. lib. 1.

Optima gens flexis in gyrum Sequana fraenis suos iccirco nullos Celtae (inter quos Sequani pecunia maxime dites erant, nec non etiam Aedui ut Autor est Tacitus) equo plerumque signarunt, ut (inquit) in aureis et argenteis hisce meis apparet, quos e terrae Sequanicae sinu aetas in apricum protulit[.] Hi Burgundicos, Gothicos, et alios Germanicos (de quibus suo loco) elegantia caelaturae vincunt, sed a Romanis longe superantur inter utrosque medii, quos nobilissmiae ditissimoque Celtarum genti prima fronte restituet, quicunque veteros ejus glorias cognoverit, in cujus historiis nihil hujusmodi hominibus in X terminatis frequentius, qualia sunt apud Caesarem, Ambiorix, Eporedorix, Vercingetorix etc. Alduovorix, et Andebrociris in vetustis lapidibus, 815,10. 921,2 ubi et Sequanorum simul mentio, durnorex forte est dumnorix divitaci Aedui frater[.] Et Diodor. Sic. lib. 6. c. 2. Celtas in sacris templisque plurimum auri diis oblatum spargere, quod propter religionem nemo contingere audeat. Quo minus mirum nunc tales nummos effodi[.]

Hieron. in Chron. (+ puto Eusebiano continuato +) num. MMCCCLXXXIX. Saxones caesi Deusone in regione Francorum. Scaliger ibi dicit esse locum in finibus Francorum et Saxonum ultra Rhenum. Sine haesitatione dicam esse locum hodie Duitsch dictum olim Devitense municipium unde [. . .] nomen legioni quondam Divitensium Gallicanorum in Notitia imp. et Amm. Marc. lib. 26. [. . .] 27. Ejus origines Constantino tribuunt; sed aliud videtur ex Epigraphe [. . .] C. Cassii Posthumi Labieni in Gallia contra Galienum arripientis imperium, in aversa parte habentis Herculi Deusoniensi; [. . .] sunt qui Duisburgum Cliviae interpretantur (+ si verum Diutense municipium esse a Constantino, foret utique potius Duisburg +)[.] Reines. Ep. 35. ad Rupert.

Etsi Schatenius referat ex traditione Incolarum sedem Arminii in Teutonici montis jugo unweit Pyrmont ubi Harmesburg, vulgo Harlingsburg vid. 95. Ego tamen puto nihil incolas scivisse de Arminio nisi ex libris[.]

Vom Eichelstein zu Maynz sagt Joh. Huttichius in praef. collectaneorum antiquitatum [. . .] in agro Moguntino repertarum 1520. per Joh. Schoefer. Drusi [. . .] esse monumentum testes locupletissimos esse Eutropium et Ottonem Frisingensem, cui in libro quodam suorum Amorum subscribit Conradus Celtis. Otto Fris. lib. 3. c. 4. Monstratur adhuc monumentum Drusi Moguntiae per modum pyrae[.]

Das S. Aegistus einer von den 72 jungeren [. . .] zu Bardewic geprediget, und von den unglaubigen Heiden erschlagen bezeugen aus Henrcio Hervordiensi die Centuriatores [. . .] Cent. 1. lib. 2. c. 2. et 10. [. . .] Nic. Marscallus in vitis Obetrit. lib. 1. c. 63. meldet daß die Thurii diesen Todtschlag begangen.

Tacitus notat Germanos dies noctibus numerasse id apud septentrionales fieri observat Rubeckius, atque inter alia argumenta hoc quoque affert, cur veteres Germanos praesertim Suevos interpretetur Sueonas suos. Sed idem Germanos posteriores fecisse, non tantum ex Anglis judices; sed et ex solennibus veterum judiciorum Germanicorum, feudalium lehn-recht. Ibi Mögen die Mann des urteils zuhand also nicht finden, sie gewinnen es tag 14 nächte, also daß ja ein ieglicher sonderlichen den Mann des urteils fraget, auf den heiligen seine unwißenschafft darzu thue. Geschicht das so ist das lehen recht gefristet vierzehn nachte. Unterdeß soll man das urteil einbringen. Ita das alte lehnrecht bey Schottel c. 4. jur. Germ. singular. §. 11.

Arnoldus Huitfeldius Daniae cancellarius putat polygamiam usitatam veteribus Normannis, et inde populositatem (+ sed nulla inde populositas, nisi supponas plures <habuisse> foeminas quam viros +) Ergo malim credere a ipsis ab Germanis unam uxorem, magnatibus exceptis Tac. 18,1.

Cluver Germ. ant. lib. 1. c. 13. Tacitus M. G. eliguntur principes qui jura per pagos vicosque reddunt. Centeni singulis ex plebe comites consilium simul et autoritas adsunt. [. . .] Etiamnum in Anglia pagi Shires, quos Latine Comitatus vocant divisos videmus in parteis quae dicuntur Hundreds. Idem Tacit. [. . .] congruente ad equestrem pugnam velocitate peditum, quos ex omni juventute dilictos ante aciem locant, definitur et numerus, centeni ex singulis pagis sunt, idque ipsum inter se vocantur, et quod primo numerus^^ fuit, jam nomen et honor est. Nempe die Hunderte vocabantur Latinum vacabulum in linguam suam asciscentes ipsas terras dixere Centen, [. . .] Centgericht, Comiteis [. . .] Centgraven, de Centena et centenario lego Alam. lib. 36. leg. Wisigoth. t. 2. leg. Canuti regis c. 15. c. 19. Hodie decriminati seu superiori jurisdictione[.]

Plinii locus lib. 27. c. 2. Pytheas credidit Guttonibus Germaniae genti accoli aestuarium oceani Mentonomon [. . .] spatio stadiorum sex millium (+ aestimarium hoc puto esse ipsum mare Balthicum). Ab haec dici navigatione insulam abesse [. . .] Abalum, illo vere flucibus advehi electrum, et esse concreti maris purgamentum, incolas pro ligno ad ignem uti eo proximisque Teutonis vendere. Huic et Timaeus credidit sed insulam Balthiam vocavit. Haec < - > apparet aliquid vidisse, Teutoni credo qui vicinores Viadro et Albi, Guttones qui ad hoc mare.

Azzi Arettini detti Longobardi della Turrita a castello (vico) hujus nominis quod < - - >; item d'Agazzi a <erritorio> vicino. Nempe vox Longobardus a Joh. Villani < - - > <Borgheni monacho  - - - > territoria, castella vel insignes < - >as habebant (+ scilicet feuda Longobardica < - - - > vol. 1. in famil. Azia p. 73. fin. Et idem p. 130 comites Guidios <Langbardi> di Caprese possedebant eum vallem di Caprese, con la Rocca stessa < - - - > ab eis Resp. Aretina 1196[.]

Aegidius Bucherius Belgium Romanum Ecclesiasticum et civile libb. 20 a fine commentariorum Caesaris ad A. C. [. . .] 511. ed. Leodii 1655. fol. ubi in libris postioribus Germanorum a < - siones> in Romanum orbem quarto et proximi seculi factus diligenter describit. Ut Innationes in Italicam. < - > Puteanus in Historia insubrica sive < - > Barbarica[.]

Ritus Sarmatici in Slavis medii aevi superantes, velut imaginem praebent veteris Germanorum vivendi rationis prorsus quemadmodum in Abassenis nostri temporis antiquam quinti a Christo seculi Ecclesiam velut in speculo intuemur. Nam Slavi serius ad Christum conversi diu antiquissimos mores retinuere. In vita Ottonis Babergensis Episcopi qui Pomeranos ad Christiana sacra traduxit lib. 2. cap. 32. duas superstitiones observare licet, quibus paria a Tacito in Germanis notata illustrantur. Scilicet equorum auguria et lignorum sortes. Habebant Pomerani Caballum mirae magnitudinis et pinguem ingri coloris et acrem valde Iste toto anno vacabat et tantae fuit sanctitatis ut nullum dignareur sessorem, habuitque unum de quatuor sacerdotibus templorum custodem diligentissimum quando ergo itinere terrestri contra hostes auf praedatum ire cogitabant, eventum rei hoc modo per illum soebant discere. Hastae novem disponebantur humi spatio unius cubiti disjunctae, Strato ergo caballo atque fraenato sacerdos ad quem illius pertinebat custodia tentum fraeno per jacentes hastas in transversum ducebat ter atque reducebat quod si pedibus inoffensis hastisque indisturbatis euqus transibat signum habuere prosperitatis et securi pergebant. Hoc ergo genus sortium aliasque ligneas calculationes, in quibus navalis pugnae vel praedae consicerabant auguria, quamvis multum frenotentibus aliquibus tandem dei auxilio penitus abrasit (Otto) ipsmuque profani vaticini caballum ne siplicibus esset offensionis laquns in aliam terram vendi praecepit asserent hunc magis quadrigis, quam prophentiis idoneum. cap. seq. notat autor abdicatam conjugum pluralitatem. Ea in re scilicet Sarmatae a Germanis differebant[.]

Cambdenus Britannia de Anglosaxonibus agens pag. 96. notat quod Taerum Svevos hoc Ad. Bremensem Saxonibus ascribere, de sortibus scilicet ex < - - > scilicet in< - > conversis ritus diutius mansere[.]

Tacitus M. Germ. ipsum quin etiam Oceanum illa tentavimus, et superesse adhuc Herculis Columnas fama vulgavit, sive adiit Hercules sive quicquid ubique magnificum est in claritatem ejus referre consensimus. [. . .] Nec defuit audentia Druso Germanico, sed obstitit oceanus in se simul atque in Herculem inquiri. Mox nemo tentavit sanctiusque ac reverentius visum de actis deorum credere, quam scire. [. . .] Pedo Albinovanus (+ qui navigatione interfuit, puto +) Aliena quid aequora remis, Et sacras violamus aquas, dicumque quietas turbamus sedes. Plerumque fabulis aliquid veri suppostum est sacra insula ad Alis ostium ignros et superstitiosus nomine ipso pertulit, et ut fabulas egit. Hanc nuam ex Herculeis columnis habitam Romanis suspicor (quidem de Hercule Germani) alteram ulterius saxis obruptam kode Clif hodie dictam a < - > supis vid. de his duabus Cluver lib. 3. c. <1>3[.]

Cluverius putat Marobuduos cum Marcomannis Harudibus et Sedusiis a locis inter Danubium et Rhenum positis et nimis Romanae potentiae < - > digresso in Bojohemum successise Gallios aliosque < - > et agros dictos decumates et hinc natos Alemannos Asinii, Quadruti tempore qui eorum meminit distinguitque a Germanis apud Stephanum[.]

Gallos quosdam Romanis dictos fuisse transrhenanos apparet apud Livium inter Teutones populosque Germaniae Viridomarum qui Floro inter Gallos insubres [. . .] de quo [. . .] op[ti]ma spolia retulit Claudius Marcellus fuisse [. . .] non modo a Rheno [. . .] profectum sed et Rheno trajecto venisse[.] Propertius [. . .] Claudius a Rheno trajectos arcuit hostes, Belligerans vasti parma relata ducis Virdomari genus hic Rheno jactabat ab alto (+ an ab ipso). Vid. Pontan. Danicis initio (+ soli poetae non credere, nisi Livius et Fasti Capitolini.

Didius Julianus, postea imperator legionem duxit in Germania contra Chaucos sub Marco, qui in provincias imperii irruperant Spartianus Julian. c. 1[.]

Habitatores litoris oceani prope Albis ostium miserant legatos Caracallae speciae amicitiae, re ut pensionem ut alii Germani extorquerent Dio (videndum Xiphilini an fragm. Vales. +)[.]

Germundur in lapidibus Runicis passim de <viro bellicosis> <van Gir> Geir gladius, vel < - > Gerre [. . .] <Guerui> [. . .] <bellum> < - - > ad Theoderidi vitam p. 377 vellem adduxisset[.]

Ongarello capitolo de un paro de antichossime nozze < - - > in antichissime scritture che doppa la < - - - > quatrocento e trenta capite d< - > del Territorio del <polesene>, et quale a quel tempo era subdito del Communid< - > Padua < - > per moglie e sposa per < - > suo figlio chiamato <Agapita> a filiola del principe d'Este, chiamato <Adestan - > (+ id ergo non erat nomen proprium principis sed < - > +) < - - - > chiamata serena < - - - - > a non credere ch che li principi di Este < - ssero> questi Marchesi che si chiama da Este < - e> da <appere> che li Marchsei <non uno dela debi principi perch -  quest - > d<oniero> con Carlo magno he fu nell' ottocento e uno, ma questi altri crano ciradini signori naturali del detto di Este come dichiaran le Detta scritture[.]

Du Cangius in irminsula pulchra fore ait quae de figura idoli habet Cranzius si aliquem autorem laudasset nunc ipsum architectum videri descriptionis sed sciendum extare in chronico vetere Moguntiae edito 1492[.]

Strabo lib. 7. Drusum oppetiisse inter Salam et Rhenum add. Dion. lib. 55. <init. et Flor.> Epit. (+ de Sala videndus Strabo +)[.]

Claudi Drusii monumentum ad Moguntium agnoscit Eutropius[.]

Strabo lib. 7. Drusum oppetiisse inter Salam et Rhenum[.] Adde Dionys. lib. 55. init. et Flor. Epit. (de Sala videatur Strabo[).]

Solicinium apud Ammianum Marcellinum lib. 27. c. 10. locus est eod. quem Valentinianus Augustus cum Gratiano puero collega pervenit, cum Rheno transmisso iret in Alamannos: ibi barbaros de monte quem tenebant multis decisis dejecit. Heroldus locum interpretatur Solins apud Vorburgium. Sed videtur altius quaerendus supra Moenum. Nam videtur de hac victoria loqui Auson. in Mosell. <ubi:> Augustae veniens quod moenibus urbis (id est Augustae Trevirorum) spectavit junctos natique patrisque triumphos Hostibus exactis Nicrum super et Lupodanum et fontem Latiis ignotum annalibus Istri < - - - > a se munimentum averso ... flumine pilum praestitit lib. 28. c. 12[.]

Apud Suetonium in Claudio quidam nomen Chaucici obtinuit[.]

Lipsius in Tac. de moribus Tom. V. operum[.]

Strabo dicit lib. 7. Drusum pervenisse ad insulam cui nomen Byrchanis in Oceano septentrionali[.]

Cattis etiam ducatum Grubenhagensem tribuit Cluverius NB[.]

Cattis etiam ducatum Grubenhagicum tribuit Cluverius NB. Hinc ergo nobis etiam de Cattis dicendum[.]

Dar. Blondell. Geneal. Franc. p. 15<9>. confundit Angrivarios cum Angraricis[.]

Cluverius putat Cheruscos < - > regionibus habitasse, sed <potius Chauci> ab Anaso usque ad Albim[.] Witikindus vult Thuringiam ad Oceanum usque extensam sed vix ei fidendum. Thuringi qui olim Hermunduri Franci Saxonibus < - xti> aut in eos versi. Negar< - > sub visum Venanti Fortunati librum ad [. . .] Radegundem de excidio regni Thuringae (+ si bene memini edidit eum Browerus, Conring non novit editum fuisse)[.]

Les jeunes guerriers sauvages ne s'approchent ordinairement des femmes qu'à l'aage de 30 ans, parce disent ils que le commerce des femmes les epuise affoiblit leur genoux, et les rend pesant à la course. Ceux qui s'en approchent avant cet âge là passent pour des gens qui ne sont propres ny à la guerre ny à la chasse. On les meprise, et ils passent pour effeminés.

Hennepin nouveau voyage entre la mer du sud et du Nord chap. 17[.]

Comparetur cum loco Taciti de moribus Germanorum[.]

Concedam Strabonem per Butonas qui Maroboduo suppetias tulere intellexisse Gutonas[.]

De Francis et Sax. et eorum orig. Ehrkl. p. 1. c. 4. §. 2. (+ Angambri et Chamvi iidem? <Usipii> Espen. An Hattnaus Chatti Chasonni idem. Bructeri Broeckun a regionibus Paladrisis et Sy< - >. An Cherusci et Ha< - >es et H<urter> iidem. Ampsavarii forte habitanes ad Amasum. An iidem cum Ausoniis. Te<nchlem> an dicitur in < - > a fluvio Hunte ita Tubantes habitanes pro Tey<enter>. Mansi Marsiander.) Ehrenkl. d. l. agit de divisione Saxoniae in Ostphalos, Westphalos et Angrivarios[.]

Valesius praef. Rer. Franc. dubitat Franci in Germania Albim an ut quibusdam placet Visurgim habuerint ab oriente (+ sed revera Albim ego ostendi[ +).]

Vid. quae ad Melam lib. 3. c. 3. de Herminonibus annotavit Is. Vossius[.]

Pomponius Mela (qui sub Tiberio) [. . .] cum sinum Codanum [. . .] descripsisset, in eo inquit sunt Cymbri Teutoni ultra ultimi Hermiones lib. 3. [. . .] c. 3. Unde Hermiones maris Balthici accolas probat Vossius [. . .] ad Mel. p. 137. Sed Plinius IV. 14 Istaevones quorum pars Cimbri Mediterranei Hermiones quorum pars Svevi. Alli legunt: Cimbri mediterranaei vid. Hartknoch. org. Pom. l. 4. Tacitus vero [. . .] proximi Oceano Ingaevones, medii Hermiones, caeteri Istaevones. Svevi Plinio pars Hermionum[.]

Indostanii et [. . .] Bengalenses Chinam nominant Chin, forte a familia Chin quae anno post Christum natum 169 rerum ibi potiebatur; vel a familia Cin quae 246 annos ante Christianam aeram dominabatur, et cujus caput imperatorum omnium primus totum quam late patet Sinense imperium obtinuit. Ita P. Carolus Gobienus in literis. Exemplum hic gentis a principe dictae. Scriptura sacra talia multa habet. Sic Bellimarini regnum, quod hodie Maroccanum est, dictum a familia regnatrice didici ex literis Toinardi ad me. Germani ab Hermanno vel Irmino; Teutones, Tuitsch a Tuiscone. Var et Chenni principes unde Wachonitae apud Theophanem in Mauritio[.]

Dio semper Celtarum nomine intelligit qui in Gallia trans Rhenum, et a Germanis distinguit. Belgas Caesaris Celtas vocat in supplementis <script>tii quae non sunt seculo XV antiquiora perperam pro Celtis ad Istrum scribuntur Germani. Sed Arrianus Celtas vocat[.]

Sueton. Aug. cap. 4. Atia (Mater Augusti) Atio Balbo et Julia sorore C. Caesaris genita. Balbus paterna stripe Aricinus multis in familia senatoriis imaginibus a matre Magnum Pompeium artissimo contingebat gradu functusque honore praeturae inter XX vivos agrum Campanum plebi Julia lege divisit. Verum M. Antonius despiciens etiam maternam Augusti originem, (+ ab Atia +) proavum ejus Afri generis fuisse et modo ungentariam Tabernam modo pistrinum Ariciae exercuisse objicit. Cassius quidem Parmensis quadam Epistola non tantum ut pistoris sed etiam ut nummulari nepotem sic taxat Augustum Materna tibi farina, siquidem ex crudissimo Ariciae pistrino hanc finxit manibus collybo decoloratis Nerulonensis mensarius. (+ Scili. < - > Suetoni patrem Octavii imp. a quibusdam argent< - > appellatum seu < - >. Antionius ei avum nummularium exprobavit. +)

Servius ad V. Aeneid. genus inde Atii duxere Latini: Propter Atiam dicit matrem Augusti de qua Antonius aut Aricina mater, alludit Servius ad locum Antonii quem refutet devinus orator in 3tia Filippica[.]

Virgilii ad< - >[.]

Inscriptio apud Ughellum tom. 3. in Archiep. Flor. praeloquio pag. 8. quam ut inquit vetus codex Vaticanae Bibliothecae conservat:

A. SATRIUS

URBICUS

VEXXILLARIUS.

7 POMPONI.

DOMO FLORENTIA

SILVANUM

EX V OTO POSUIT

Nota: domo Florentia, ut domo[.]

Atia. ATIUS BALBUS P. R. R. caput in quo velut < - > SARD. Nummus est ex aere apud Patin. famil. Rom.

Patrones urbes in Provinciis habebant Romae, Syracusae Marcellos, Bononienses Antonios, Istri Licinios Crassos. Puteolani Cassios, Tralliani Valeriani Flaci< - > Transpandani C. Cassium. Cic. lib. 12. ep. G. et M. Bruto. Et lib. 1. de offic. apud majores nostros tantopere justitia colla est, ut ii qui civitates aut nationes beool defictas in fidem recepissent carum patroni essent more majorum[.]

Ptolemaeus Cimbris proximos Saxonas collocavit [. . .] Teuthonarios vero et Teuthones his finitimos post quos in eodem litores Suevos collocavit[.]