Kritik, Wünsche und Fragen bitte an: luckscheiter(at)bbaw.de


Erklärung der Spalten
Id Id des Eintrags
Kat.-Nr. Katalog und Katalognummer
Signatur Signatur. Römische Zahlen werden als arabische wiedergegeben
Titel Titel
Incipit Incipit
ca. Angaben zur Datierung: w = wohl; A = Anfang; E = Ende; < = vor; > = nach; k = konjiziert; n = neu datiert; ~ = circa; H1 = 1. Hälfte; H2 = 2. Hälfte; Q1 = 1. Quartal; F = Frühjahr; S = Sommer; H = Herbst; W = Winter; -nn = von dem im Datierungsfeld angegebenen Datum bis nn; F- = Frühjahr bis zu dem im Datierungsfeld angegebenen Datum.
Datum Datum neuen, d.h. gregorianischen Stils, z.B. 23. Februar 1701 = 1701-02-23 (in Klammern Datum alten, d.h. julianischen Stils, sofern der Textzeuge diesem Stil gemäß von Leibniz oder einem Korrespondent datiert wurde).
Akademie Ausgabe Druckort in der Akademie-Ausgabe in der Form Reihe | Band.Nummer / Unternummer
Sigle Sigle des Textzeugens laut „Überlieferung“ in der Akademieausgabe
Absender Absender
Adressat Adressat
Absendeort Absendeort
Textart Textart: Abf. = Abfertigung; Abschr. = Abschrift; Anm. = Anmerkung; Aufzeichn. = Aufzeichnung; Ausz(z). = Auszug (Auszüge); Bemerkg(n) = Bemerkung(en); eigh. = eigenhändig (Leibniz oder Korrespondent); Erg. = Ergänzungen; ermitt. = ermittelt; Exz. = Exzerpt; Hd = Hand; Konz. = Konzept; Korr. = Korrekturen; MF = mitgeteilte Form; MFF = mitgeteilte Formen; Schr. = Schreiber; tlw. = teilweise; unbek. = unbekannt; zs. = zusammen; S = Seite(n); Z = Zeile(n).
Format und Umfang Format und Umfang
Exzerpierte Stelle Das Werk, aus dem Leibniz exzerpiert oder paraphrasiert.
Ordnungsvermerk Ordnungsvermerk von Leibniz zur Ordnung seiner Vorarbeiten zum Opus historicum in vereinheitlicher Schreibung (in Klammern in diplomatischer Transkription)
Ordnungsnummer Ordnungsnummer von Leibniz zur Ordnung seiner Vorarbeiten zum Opus historicum
Wortlaut Wortlaut
Drucke Drucke außerhalb der Akademieausgabe
Bemerkungen Vermischte kürzere Bemerkungen.
Längere Bemerkungen Vermischte längere Bemerkungen
Bezüge zu anderen Textzeugen Bezüge zu anderen Textzeugen desselben Stückes oder zu anderen Stücken.
Druckvorlage Die Zahl in diesem Feld ist die ID desjenigen Textzeugen, der Druckvorlage in der Akademie-Ausgabe war. Es wurden noch bei weitem nicht alle Druckvorlagen erfaßt.

32 Ergebnisse für die Suche:

select where (`Ordnungsvermerk` contains "Antiquissimi habitatores")
Id Kat.-Nr. Signatur Titel Incipit ca. Datum Akademie Ausgabe Sigle Absender Adressat Absendeort Textart Format und Umfang Exzerpierte Stelle Ordnungsvermerk Ordnungsnummer Wortlaut Drucke Bemerkungen Längere Bemerkungen Bezüge zu anderen Textzeugen Druckvorlage
8837 25196 LH 12, 1, 2 Bl. 93 Collectanea de habitatoribus antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Gigantes qui 1694 5 | 3100.078 L Aufz.; eigh.; Streifen Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Gigantes qui vi agunt, contra coelum <id est> jus. Conjurati coelum rescindere <fratres>. Tyranni . . Goliath sex cubitorum et unius palmi. Cubitus est corporis pars quarta. Quatuor digiti faciunt palmum, sex palmi cubitum, quatuor cubiti staturam. Orgyja quantum pedes vel manus divaricatae possunt aequalis longitudini hominis. Ut digitus ad palmum ita cubitus ad < - m>. Proceribus <an> homine latitudinis quadrupla. Cubitus est a flexu brachii ad extremum medii digiti. A summo frontis ad imum menti tres < - i>. Totum corpus novem facierum. Quatuor palmi faciunt pedem, sex pedes virum. Viginti quatuor palmis hominem < - entes> duos <tribuemus arcui> gingivarum[.] Quantum scil. frontis calitudini nisi quot hoc magis exporecta.

Dens est Antverpiae palmaris, qui tribuitur giganti[,] communis dens hominis nunquam drachmam attingit. Iste sedecem uncias <lb> appendit[,] quod si proportio corporum quae den<tui> gigas iste 120 hominibus praepopereraret, quantum jam alimenti huic monstro.

Sunt ergo ossa illa Antverpiensia non gigantis sed Elephanti provecto jam <aetatis> cum fossa duceretur proximis <annis>. Inventa sunt circa Vulvordam <ductam> Elephantorum ossa una cum cornibus sive externis dentibus quae inquit Goropius nostris (Antverpiensibus) collata, certissimum indicium mihi dedere, haec nostra quoque Eledantina esse licet <c - > non omnia duorum corporum ossa inventa fuerint tot tamen sunt reperta, ut liqueret elephantos hic duos sepultos ^jacuisse>. Tibia quam coxa duplo brevior esse cernitur, qui commensus proprius est Elephantorum, quorum genua non alte supra pedes attolluntur. Aristoteles notavit lib. altero Historiar. <esse> Elefanto octo solum dentes (+  junge Gyll. de Elefanto  +) quorum quatuor superni quatuor inferni, quibus cibum ita molit, ut velut crassior farina < - dat , ? dens > Antverpiensis molae multis <crenis> asperae formam refert. Vidimus et nos <Autocipi a> Elefantum < - > quo omnia Aristotelis <descriptioni> egregie consentiebant; <n>isi quod virgam genitalem non infra corporis mensuram habere videretur[.] Erat autem corporis longitudo per <direct - a fra - te> ad caudam exortam, octo pedum, cui altitudo <quoque> respondebat a terra ad summum dorsi, ita ut par esse longitudo et altitudo. Hujus mensurae dimidium ab imo ventro ad summum dorsi corporis diametras continebat. Reliqu<um> pedibus et cruribus tribuebatur frons quadrata ab oculo ad summum sui duos pedes habebat. Ab oculis ad extremum promuscidis quatuor pedes. Promuscide <scutellam> vino plenam ab < - o> elevabat, et citra effusionem sessori < - >dabat ebibendum. Atque eadem sibi una vice plures quam 16 vini libras bibendas infundebat. <Paucis  - > in modum capiebatur[.] Horum facile 4 modios devoravit[.] Ab ore ad oculum spatium pedis unius. Coxae ad mediam usque genuum flexionem duos pedes tenebant. A genu ad imum flexionem pes unus cum triente. Calcis seu plantae imae diametrus pedis unius et duorum plus <cu - > diplo< - >[.] Cauda valde glabra porcinae similis pendebat, sub qua pellis inter crura tam laxa quam subligacula < - - atica>[.] Quibus nunc, inquit Becanus, Moria redente etiam nobiles utuntur. Dentium exertorum longitudo, pedum duorum et <dicuidiati>[.] Hoc in octenni, unde aestimes quantus esset evasurus si crescat < - i quin> a scriptoribus memoriae conditur[.] Mulier decem pedum, et juvenis 4 pedum nobis visi. Waterlandii staturae magnae. Terra gigantii in novo orbe. (+  nec ni < - - > decrementum  +)

Jam apud Homerum choenix erat dimensus cibus hominis unius diei, ex verbis Telemachi, idque et postea ex notatis Hesychii Milesii et aliorum Grammaticorum[.] Choenix autem est 40 ½ unciarum, id est majores <librae  - ties> 2 ½ cum semuncia. Haec tritici mensura < - > tributa etiam in Xerxis exercita apud Herodotum. Unde choenica quidam Hemerotrophida nominavit ut est apud Athenaeum. Latinorum demensum quatuor modiorum in singulos menses, id est in diem sex < - ii> duo seu unciae 4< - >[.]

8837
8838 25197 LH 12, 1, 2 Bl. 94 [Exzerpt aus Arnkiel, Cimbrische Heyden-Religion] Von den heidnischen grabern Worm. lib. 1. >= 1691 5 | 3100.079 L Aufz.; eigh.; Streifen Arnkiel: Cimbrische Heyden-Religion, Hamburg 1691 | S. 344 Antiquissimi habitatores ("habitatores antiquissimi") 165
Von den heidnischen grabern Worm. lib. 1. <mon.> Dan. l. 7. Cypraeus lib. 1. annal. c. 2. Danckw. p. 3. Chorogr. Slesw. et Holsat. c. 5. p. 89[.] Graber wie kleine berg und hugel uber der Erde erhoben mit großen steinen kreiß-langlicht umbgeben und besezet und nach der verstorbenen Nahmen genant Snoro p. 1. chron. Norwag. n. 1. p. 7. et part. 3. n. 3. p. 83. 88[.] Fernehme Personen mit hohen grab-bergen beehret auch zu zeiten die nahmen eingehauen, als des konigs Snio, und seiner gemahlin Tufe bey Gunderapkiorhe in Stifft Wiburg Stephan in not. ad Sax. l. 3. p. 94.
Die Datierung ergibt sich aus dem Erscheinen des exzerpierten Werkes. Leibniz' Handexemplar konnte nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. hing zusammen mit 25150 und Id 65862 8838
8868 25180 LH 12, 1, 2 Bl. 85-86 [De antiquissimis habitatoribus Germaniae] Omnia nomina propria ? 1694 5 | 3100.074 L Konz.; eigh. Folio, 3.5 Seiten/Spalten Antiquissimi habitatores ("Antiquiss. habitatores") -vgl.Luckscheiter,Schriften zur Sprachforschung, S. 335-336

-Luckscheiter: Leibniz in Search of the Origins of the Frisian Language, in: Studia Leibnitana, 50 (2018), S. 193-196 (mit engl. Übersetzung)

8868
10062 8644 LH 12, 1, 2 Bl. 87-88 (=8643; 8645) Leibniz an Georg Friedrich Cordemann (?) Locus Taciti de Etymo Germaniae habet aliquid aenigmati simile k 1694-04-06 5 | 3100.002 L Leibniz (GND)
Cordemann (KorrespDB)
Konz.; eigh. Quart, 2 Seiten/Spalten Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") -vgl.Luckscheiter,Schriften zur Sprachforschung, S. 336 A:8643; B:8644; C:8635; D:12328 10063
11326 25164 LH 12, 1, 1 Bl. 84 [Exzerpt aus Hilpert: Disquisitio de Praeadamitis] Autor Praeadamitarum in prima partesystem. Th. lib. 3. c. 3. ? 1694 5 | 3100.073 L Aufz.; eigh.; Zettel Hilpert: Disquisitio de Praeadamitis, Helmstedt 1656 Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 200
Autor praeadamitanus [[Scan 20]] in prima parte system. th. lib. 3. c. 3. R. Moses ben Maimon refert libros antecessorum, [. . .] qui mentionem faciunt praeceptoris ipsius Adami quem dicunt fuisse nomine Somboscer. Et quamvis parum credam Rabbinorum fabulis, nihil tamen adeo fabulosum est, quod non antiquam redoleat veritatem.

Hoc non in Maimonide extat, [[Scan 21]] sed autore libri Cosaei (quem edidit Buxhornius, unde Hottinger lib. 1. Hist. orient. c. 11. : [. . .] in libris [. . .] de religione Nabathaea fit mentio [. . .] Janbuschari, Zegrithi et Roani, dicunt [. . .] quod fuerint ante Adamum, quodque Jambuschar Magister fuerit primi hominis scribit autor libri Cosaei p. 5. Sed autor libri Cosaei talia habet non ex mente [. . .] Judaeorum, ut ait autor praeadamiticus sed Sabaeorum, qui insuper existimarunt Adamum primum fuisse hominem ex viro et foemina [. . .] progenitum, [. . .] fuisse Apostolum Lunae et homines ad ejus cultum vocasse . . . [[Scan 22]] De Adamo dicunt quod cum ex climate h. est ex terra < - - - >, quae Indiae vicina egressus et terram Babel ingressus fuit, multa mirabilia secum asportaverit, et inter alia arborem flores folia, ramos ex auro habentem [.] Arborem item talem lapideam, folia item cujusdam arboris ita virescentis, ut [. . .] ejus folia ab igne non consumantur, et quae sub se [. . .] tegere possit decem millia virorum staturae qualis Adami, quod duo folia secum gestaverit, e quorum unoquoque duo homines contegere [. . .] se vel vestire potuerint. Intentio vero illorum in commemoratione Adami et eorum quae ipsi attribuunt ad nihil aliud tendit quam ad confirmandam sententiam de aeternitate Mundi, et ut inde sequatur Astra et orbes esse DEum . . . . [[Scan 22]] Celeberrimus inter hos est liber qui vocatur < - > (+ is ipse quem curaverat Hottinger de relig. Nabath.) plenus insaniarum idololatricarum, praeterea continentur in eo multa ridicula, quibus tamen existimant se subtiliter refutare velle miracula illa manifesta Mosis. De Adamo primo narratur ibi illum in libro suo scripsisse esse in India arborem quandam cujus ramus in terram prorectus instar serpentisrepit; Arborem item aliam cujus [radix] habeat formam humanam et vocem vehementem, et distincta verba edat et loquatur. Haec et similia multa ||84v|| deliria narrantur ibi.

[[Scan 22 f.]] Haec omnia habet Maimonides in More Nebochim part. 3. cap. 29 qui porro subjungit haec observatu digna. Id quod narrant de Adamo primo cave ne intellectum tuum abripiat, ut existimes illa vere Adamo contigisse[.] Illa enim omnia nunquam fuere in rerum natura[.] Verum si < - > leviter tantum et superficialiter rem consideres, deprehendes quod falsa sunt ea omnia, et conficta ab illis, postquam lex nostra gentibus innotuit et historiam operis creationis audiverunt, tunc enim statim fabulas illa effinxerunt, ut homines simplices ista audientes persuadeantur ac si mundus esset antiquus, et illa quae in lege narrantur, ita ut ipsi definiunt gesta essent (Haec Maimonid. apud Hilpertum)

Autor < - itas> vult probare <ex> S. Pauli ad Rom. cap. V. vers. 12. 13. 14. ubi [[Scan29]] usque ad legem peccatum erat in Mundo. Legem autem interpretatur, Adamo datum, inepte. Sed constat Paulum, Hebraeos, Chaldaeos Syros Arabes [[Scan 31]] voce legis accipere Mosaicam [.]

(+ Homo debebat colere paradisum, ergo jam tum laborare)

Augustinus lib. XV. c. 8. de civ. Dei de civitate a Caino edificata. Ubi [[Scan 126]] Ludovicus Vives: fuit inquit memoria patrum vicus pene centum domorum in Hispania, cujus omnes incolae erant a Sene quodam qui adhuc vivebat progeniti ita ut propinquitatis nomen jam deesset quo a minimis natu vocaretur, lingua enim nostra supra abavum non ascendit[.]

[[Scan 137]] Diod. Sic. lib. 2. c. 31 [. . .] Chaldaeorum collegium [. . .] usque ad expeditionem Alexandri in Asiam 470 000 annorum millia numerabant ex quo sidera observare coepissent [.] <Eadem> [[Scan 137]] Cicero lib. 2. de divin. [. . .] quadringenta et septuaginta annorum millia in periclitandis experiundique pueri quicunque nati essent posuisse Babylonios refertur. Idem <numerus> apud Lactant. lib. 7. c. 14[.]

Apud Plin[.] [[Scan 138]] lib. 7. c. 56. [. . .] apud Babylonios [. . .] Epigenes [. . .] 720 annorum observationes siderum coctilibus laterculis inscriptas docet, gravis autor inprimis qui minimum Berosus et Critodemus 480 annorum [.]

Apud Augustin. [[Scan 141]] lib. XII. ]. . .] C. D. c. 40 de Epistola Alex. M. ad [. . .] matrem Olympiadem narratio Aegyptici sacerdotis ex literis sacris, ubi et regna quae Graeca [. . .] novit Historia[.] Assyriorum [. . .] rerum 1000 excedere annorum[.] [[]Scan 142] Persarum et Macedonum [. . .] plus quam 8000

Notat Aug. habuisse Aegyptios annos 4 mensium

Apud Timaeo Platonis <bellum  - nt> Atlanticos et Athenienses [[Scan 148]] 10 retro mille annis ante diluvium[.]

Vetusta Graecorum vero, Mose posteriora [[Scan 150]] Africanus apud Euseb. lib. 10. praep. c. 10. [. . .] diluvia, incendia, Prometheus, Inachus[.]

Plin. lib. 7. c. 48 Aegyptii annum lunae senio computabant[.]

[[Scan 150]] Diod. Sic. lib. 1. c. 26. olim annum Aegyptiorum fuisse 4 mensium[.]

[[Scan159]] Ante Jovem genitum terras habitasse feruntur Arcades et luna gens prior illa fuit [. . .] Ovid. 2. Fast. dicti[.]

[[Scan 159]] Athenienses coloniam Saitarum esse ex Aegypto [. . .] Diod. Sic. lib. 1. c. 28 [.] Ita ipsi Aegyptii[.]

[[Scan 160]] Apud Herodotum in Melpomene statim ab initio, Scythae ajunt a primo Rege suo Targitao usque ad Darii adversus ipsos transitum annos omnino mille non amplius fuisse[.]

[[Scan 160]] Josephus de Acosta prodidit lib. 1. Hist. Ind. c. 25. [. . .] Monumenta et relationes eorum non ascendere supra 400 annos, superiora ad meras tenebras[.]

[[Scan 160]] Sinensium periodus merito Scaligero prodigiosa visa, [. . .] cum homines ex terra <natos> putant, de qua [. . .] sententia gentilium Lactantius lib. 11. Inst. c. XII [.]

[[Scan 160]] De loco Caesaris G. Horn. opere de filosofis lib. 2. c. 11 [.]

Chaldaei jam Astrologiae periti dicuntur tempore Abrahami. Sed Salmas. praef. [. . .] de annis climacterii ostendit parum fuisse peritos[.]

Apud Plin. [[Scan 163]] lib. 7. c. 56. Astrologiam, Atlas: Lybiae filius ut alii Aegyptii, ut alii Assyrii invenit.

E [[Scan 163]] Diod. lib. 1. c. 26 [. . .] Mercurius primus deorum cultus et sacrificia ordinavit[.]

Kursivierungen nach: Johannis Hilperti … Disquisitio de Praeadamitis … Helmstedt 1656 – nicht paginiert; in [[ ]] notiert sind die Scan-Ziffern des Digitalisats aus der BSB, Signatur: 4 Polem. 1562 11326
11997 25129 LH 12, 1, 1 Bl. 78 [Exzerpt aus Lambeck, Commentaria de bibliotheca Vindobonensi, Bd. 6] Deus mutans viginti octo ? 1694 5 | 3100.068 L Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Lambeck: Commentaria de bibliotheca Vindobonensi, Bd. 6, Wien 1674 | S. 311-313 Antiquissimi habitatores ("Antiq. Habit.")
Deus mutans viginti octo uncias penderis in Bibl. Caes. extans ejus figura apud Lambec. lib. 6. p. 311. haberi pro dente gigantis, se sine ulla < - > asservatione referre ait Lambec. Citat August. lib. 15. c. d. c. 9. quo dentem < - > vidit citat porro Lambec e Gigantum dentibus allisque eorum reliquis videantur Joh. Cassanio Monostoliensis libro < - > de gigantibus, Joh. Gor. Becanus orig. Antverp. lib. 2. qui inscribitur Gigantomachia < - > Hier. Magius ut. < - > c. 4. (qui putat fuisse Elephanti vel belluae marinae dentem quem vidit d. Augustinanus Sim. Majol. dier. Canicularium coll. 2. de homine, praecipue Kircher. mund. subt. lib. 8. sect. 2. c. 4. §. 1. de ossibus gig. subterraneis ubi et repertos lusus naturae in < - - >[.]
Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes konnte noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 11997
12215 25198 LH 12, 1, 2 Bl. 111 [Exzerpt aus Ryckius, Oratio de gigantibus] Scytham ultra Danai habitantum nemine adeo humilem 1694 5 | 3100.096 L Aufz.; eigh.; Streifen Ryckius: Oratio de gigantibus, Leiden 1681 | S. 42-46 (auch in Holste: Notae et castigationes, Leiden 1684, S. 483) Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Scytham ultra Danai habitantum nemine adeo humilem esse, ut humeri ejus non aequent vertices militis Macedonis Bessus apud Curtium ait lib. 7. c. 4.

Patagones in terra magellanica ad fretum Anno 1519 Frid. Magellanes sub laatitudine Australi gr. 49 vidiet teste Ant. Pigafetta diarii Magellanici autore[.] Hispani cincturem ejus non attingebant[.] Tales et ab Hispanis postea repetita navigatione visos scribit Herrera, et rursus in draco dem Candisco Anglis. Et Sebaldus Weertius qui fine superioris seculi cum 5 navibus Roterodamo solvit testatur in viridi sinu stationi < - > ab interitu freti orientali 21 leucis dissit 7 Navigia, in quo homines 10 aut 11 pedum cum quibus et pugnandum illi fuit. Gigantes victi aromorum genere fugientes in terram amnibus extraxere arbores ex terra spithamo circiter densitate e longinque, ut se contra bombarias vallerent. Olivarius Norten qui eodem anno paulo ost Texelio solvit, se scribit intellexisse ex captivo illius tractus barbaro qui linguam nostream didicerat intellexit Patagones nostris ab indigenis dici Tirimenas, barbarorum vastissimos 10 vel 11 pedum Jacobus Meirus freto novi repertur qiu anno 1615 Texelia solvitm in portu desiderato, qui ab altero medio lineae latere 47 gradus in dimidio abest < - - - > montibus laidem nervos sub his larvae undis ossibus cohaerentes 10 vel 11 pedum[.]

Aelian. lib. 4 var. Hist. c. 18. Hist ex Theopompo scribit silenum Midae regi narrasse extra hunc mundum alium esse continentem in quo homines duplo nostris majores[.] Nuspiam hactenus majores homines quam Magellaniae comperti[.]

12215
12216 25199 LH 12, 1, 2 Bl. 92 Collectanea de habitatoribus antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Augustinus lib. 15 de C. D. 1694 5 | 3100.077 L Aufz.; eigh.; Streifen Quart, 2 Seiten/Spalten Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Augustinus lib. 15. de C. D. c. 9. et 21. pro gigantibus <pugnat>. Ait se vidisse molaremhominis dentem centies majorem <uno> nostro.

< - lius> ipse de ver. relig. christ. putat nudatis sepulchris <firmari> Gigantum Historias.

Bochartus citat Faleg p. 364 et 616 citat Benjamini Tudelensis et Fazelli autoritatem[.]

Tudelensis qui ante annos 500 scripsit, se ait vidisse Damasci pendentem <ho - > 9 spithamas longam duas latam.

Phlegon Trallianus De mirabilibus c. 14 narrat talia <se> dentem pedalis magnitudinis ex cadavere detecto Tiberio missum[.]

Pausanias lib. 11 p. 66. Ajacis <gen - > vertebras disci magnitudinem aequasse[.]

Philostratos junior in Heroicis in Orontis ripa detectum Ar<y>adem 30 cubitorum Heroic p. 690 seq.

Plutarchus in Septorio, hunc expugnata Tingi urbe inspexisse Antaei ossa <cadaver> 60 cubitorum < - > in Creta repertum cadaverem 46 cubitorum, lib. 7. c. 16.

Solinus c. 5. repertum Cadaver 33. cubitorum C. Flaccum legatum et proconsulem ipsum < - etell - > <qui> impendio captos miraculo quod auditu refutarant oculis p< - >tos[.]

Alphonsus Tostatus ad Genes. 5 p. 118. c. 2 ex Helinando Historiographo refert Henrici III temporibus repetitum Romae cadaver Pallantis Evandri filii murorum urbis sumitatem superasse.

Talia et Vinc. Bellov. Th. Fazellus duobus seculis ante <su - > et talem in antro ad montis Ergeis radices repertam prodigio < - ae> magnitudinis <virum> sedentem cadaver lactu solutum, ( + quis credat de ossibus + ) Superfuisse tres dentes molares et anteriorem cranii partem, aliquot <modiorum siciliensum> capacem dentes servari[.]

< - lino> sua aetate 1516 apud Mazarem opidum cadaver repertum cubitorum 20. Molares solas dentes superfuisse; et sibi visos. Et illum inter Leonti< - > et Syracusis reperri sepulcra gigantum, quin caput < - licus> 10 pedum in circuitu

Gigas Helvetius cujus < - > decreto <patrum> Lucernensium in curia delineata 17 pedes 6 unciis alta juxta lineam a Kirch. < - press.> lib. 8 Mund. subt. < - > 2. c. 4. quae 42 sumtu aequat gigentem[.]

Septopedes perpetuum Epitheton Burgundionum apud < - > Apoll.

Gigantes ex geniis et mulieribus natos putant Athenag. Tatian. Justin. Tertull. <A - ob>. Firmian. Sulpic. Sever. <Ejus Tert.> lib. de cultu foem. patet opinionem hanc ex Enrichi Suppo fililio libro natam[.] Sed si gigantes tam magni, non bene in connubium cum corporibus foeminabus coiere[.] <Te - a> ingentia, magna copia alimenti opus.

Avibus rapacibus < - es> magnitudinis[.]

< - > Balenae viviparae <non> oviparae, et motus tardissimus, ne nimia caeteris < - na>. Macrob. lib. 1.

Sat. c. 20. Gigantes fuisse <impium> gentem, deos negantem, adeoque his bellare creditos

< - > lectu ferreus 9 cubitorum long. ladius et 4 latitudinis Deuteron. c. 3. v. 11[.]

Hodie lecti fere 2 pedibus longitudinem < - > excedunt. <F - t> circiter 7 cubitorum seu 10 pedum < - > semisse Becon. Orig. p. 17[.]

Et de Goliath. lib. 1. Samuel. c. 17. v. 4. 6 cubiti et spithama seu 9 pedes cum digitis 12

|| 92v || Helinandus sec. XII. scriptor Gallus frigidi montis Monachus scribit Romae inventum Pallantis cadaver anno III Henrici IIIt<ii> seculo integro post. <Nuspiam> Pallas veteribus gigas. < - - > ultra 4 pedes < - ans>.

< - idet> Octav. Ferrar. inscriptionem et < - et> quosdam habere[.] Morte sua jacet <h - - - >, nonnullos more, v. ejus diss. de lucernis sepulcral. p. 17.

Tum lucerna quae nec flatu nec liquore <extingui> poterat donec subtus foramen < - eret>. Ridicula in annalibus plerisque[.]

Putat Ryckius < - es> esse a <terr -  d -  pr - edes>[.] Caesalpin. lib. 2. de metall. c. 48. juxta S. Johannis opidum in <Arn - > valle ossea <lapidea> ingentis staturae quae a < - bis> labeantur pro ossibus elephantorum Hannibal<i>s vidit partem <inmersi> superiorem aut coxae, quam utraque ultra amplecti non poterat cum fragmentis crurum intus spongiosis extra solidis marmore porphyrelico nigrioribus, cujus et sonum < - ae sent - trint[.]

Adde Gorop. Orig. p. 292[.] Talis costa Tudelensis nisi forte ceti fuit. Nam costa Elephanti in Theatro Anatom. juxta exteriorem flexuram 8 pedes longa, ubi spississima <circuitus> est solum pes <unus> tribus unciis. <C - um> genera videntur deberi <ossa illa> inania quae Nord. < - li>, Mog. ostentantur <illuc> forte advecta[.]

Kircher, Mund. subt. 8. lib. sect. 2. c. 4 ingressus in specus de quibus Fazellus, multo minores deprehendit, <nec convenientes>, in uno multi dentes a Kirchero reperti diversae magnitudinis ea < - qua> maxillis inseruntur candidos unus 4 librarum.

Apud Antverpianos ossa unius Elephanti simul cum dente 4 digitorum mensuram superante dedere occasione fabulae de Barbone Gigante apud Scaldis ripam olim tempore Caesaris <Domician> Narratio de <L>ucernensi gigante suspecta quem non repertus integer nec ossibus cohaerentibus, physicus quidem dicitur pro humanis agnovisse[,] inde confecta Tabula. Ossa Elephanti < -  simil - > videntur et originem Valentiae similem dedisse <ab - ae> sceleti gigantei 15 cubitorum de quo <Sponius> lib. 1. <I - >. pr.

Ex pyramido grafia Joh. Graevii Angli relatione patet <marmorea> pyramidis maximae <Cand - lam ped - > 6 in <d - o> longam, latam duos <in> quadrante[.]

Herodotio cadaver 7 cubitorum lib. 1. c. 178 apud Tegeatas.

Artachaeen Achaemenides 5 regios cubitos digitis 4 minus altus a Xerxe funeratus lib. 7. cap. 117. <Regius> cubitus vulgari graeci 3 digitis erat major.

Plinius lib. 5. c. 16 de pusione et <sec - illo> 10 pedum et aliquot unciarum tempore Augusti.

Eleazar < - aeque> 3 cubitorum <Sosigro> lib. 18. ant.

Maximin Imp. 8 pedum cum 6 digitis Capitolano Maxim. c. 6. et Maxim. Jun. c. 2.

Carolus M. sex pedum <Rhenoland. cum> 3 unc. Freher. <Philoponus>

Nicolaus Kithemius Spernerwundae natus in Batavis 8 pedum Rhenoland. cum <6> unc. mensurae in parietinis templi Spernerwundani <notatae> extat, non procul Harlemo . . de eo et Harduinus < - > Batav. p. 38.

12216
12316 8647 LH 12, 1, 2 Bl. 91 Kelp an [G. Meier Brem.] Die in meinem Hause eine lange Zeit her grassirte Krankheit k 1694-04-02 5 Kelp (KorrespDB) (GND)
Meier,G. (KorrespDB) (GND)
Abschr., Beil.zu:7259; mit eigh. Bem. Oktav, 2 Seiten/Spalten Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Hochehrwurdig, in < - > und hochgelahrter insondersheit geehrter herr Doctor.

Die in meinem hause eine lange zeit her grassirte krankheit, welche mich sambt allen meinen haußgenoßen betroffen, hat verursachet, daß nicht so offt als gerne gewolt, Mhhl Doctori mit meinem schreiben auffgewartet. Es solte mir aber sehr lieb seyn, wan sich derselbe mit denen sämtlichen lieben angehörigen noch in einen bessern Estat und bey guter gesundheit befine. Daß letztmahls die dem H. Doctori zugedachte grosse Urna zerbrochen, ist des unvorsichtigen furhmans schuld. Der hügel woraus sie gegraben, ist rund herumb mit grossen fast von einander gesagten feldseine, der einen kaum 4 pferde fortziehen konnen, in viereckigter form rund umher besetzet, welche biß anhehr mit erde bedeckt gewesen, itzo aber von den benachbarten haußleuten fast alle heraußgenommen, der fuß des hügels ist darinnen hin und wieder mit vielen feldsteinen, so doch nur mittelmässig klein gleichsahm ausgemauert gewesen, worauff noch etzliche ellen tieff die erde liget. Die Urnae sind a superficie 1 #'1/#,2 Ellen tieff in der erden, und hat der schon über gesandte grosse topff mitten ein, da < - > auch noch 3 umher nicht weit darvon gestanden, worunter noch 2 unzerbrochen auff gehoben, in welchen jeder ungemeine wunderliche knochen, und in specie in einer ein kleiner becher, und in der andern eine kleine kruke von sonderlicher erde, etwas schwartz-bräunlich Eregione dieser in der erden gestandenen krüge, waren noch vestigia eines begrabenen menschlichen corpers. Und von verbrandten holtzer unn pfällen, instar pyrae, die kohlen mitten im hügel. Dafern nun Mhhl. Doctori mit diesen urnis und deren zubehör etwas gedienet, sollen sie demselben erster tag zugesandt werden. Imgleichen dasjenige so noch irgends wo finden mochte von solcher materia. Ubrigens verbleibenechst getr Empf. in göttl. schutz meines hochgeehrten herren Doctoris H. Amtman zu Ottersberg an H. Meyer den jüngern zu Bremen[.]

Verba D. D. Meieri in Epistola ad me 23 Martii 1694. Misit urnas nonnullas praefectus Ottersbergensis sed admodum destructas. Interim mirae alicujus cryptiae descriptionem transmitto.

alt:94-nach_04-02 8647=50568; Beil.zu:7259 ; [Descriptio mirae alienius cryptae] 12316
12399 50568 LH 12, 1, 2 Bl. 91 Kelp an [G. Meier Brem.] Die in meinem Hause eine lange Zeit her grassirte Krankheit k 1694-04-02 5 Kelp (KorrespDB) (GND)
Meier,G. (KorrespDB) (GND)
Abschr., Beil.zu:7259; mit eigh. Bem. Oktav, 2 Seiten/Spalten Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") alt:94-nach_04-02 8647=50568; Beil.zu:7259 ; [Descriptio mirae alienius cryptae] 12316
12881 25185 LH 12, 1, 2 Bl. 95 [Atlas maj. fol. 147] In der Grafschafft Diepholz siehet man mit verwunderung sehr 1694 5 | 3100.080 L Aufz.; eigh.; Streifen Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
In der Grafschafft Diepholz siehet man mit verwunderung sehr viel alte Monumenta hugel und große steine, maßen in den westphalischen landcharten diese wort zu lesen sind; Hic et in vicinis locis plurima sunt antiquitatis monumenta, ex congestis inusitatae magnitudinis lapidibus. Atlas maj. fol. 147[.]
12881
12882 25186 LH 12, 1, 2 Bl. 106 [Exzerpt aus Tentzel, Monatliche Unterredungen, 1690] Tenzel. Mart. 1690 pag. 224 die Schwarzerde >= 1690 5 | 3100.091 L Aufz.; eigh.; Streifen Tentzel: Monatliche Unterredungen, 1690 | S. 224-225 Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Tenzel. Mart. 1690 pag. 224[.] Die Schwarze erde nimt anders wo ehe zu, als in Schweden. In Thuringen an einem gewißen orth ist 1565 ein brunnen gegraben, und der schutt von lauter letten und kalckstein auff ein ander geschuttet, der nun 124. jahr gelegen, ist im sommer mit vielem gras bewachsen und steht ein großer birnbaum darauff den man kaum umbklafftern kan[.] Man hat denselben an 6 orthen aufstechen laßen und allenthalben eine hohe der guthen schwarzen erde von 4 zollen gefunden solte nach Rudbeckii meinung nicht den 4ten theil eines zolles außtragen[.]
Beschriebene Rückseite: eigh.; Deutsch; durchstrichen Leibniz' Handexemplare der Bände von Tentzels Monatlichen Unterredungen konnten noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 12882
13421 25192 LH 12, 1, 2 Bl. 107 [Exzerpt aus Reiske, Commentatio physica de Glossopetris] Kircherus in Mundo subterraneo lib. 8. cap. 3 1694 5 | 3100.092 L Aufz.; eigh.; Streifen Reiske: Commentatio physica de Glossopetris, Nürnberg 1687 | S. 2-4 Antiquissimi habitatores ("habitatores antiquissimi") 185
Kircherus in Mundo subterraneo lib. 8. cap. 3. Gaffarelli de cryptis toto orbe celebrius secutus terris quibusdam et inter eas Maltae attribuit < - > subterraneos velut novos insulae Troglodytas. Sed nullum eorum vestigium in lib. de Malta veteri et nova Bernardi Niederstet Consiliarii in aula Cimbrica gravissimus et cum ad eo per literas fuissem sciscitatus respondit non tantum sibi tales in Malta non visos neque ab ullo in lociis subterraneis quae spectator ipse subiit monstratos, neeque a Joh. Franc. Abela Vice Candellario quondam Equitem Maltensis ordinis, nec a domino Osterhausen intimo ejusdem consiliario et priore, nec ab Antonio Bosio in libris Italice et Germanice ad res Maltensium editis unquam commemoratos fuisse. Si quos necessitas ad Cryptas adigat, et causae illic - jubeant, neque ideo singulari et proprio charactere ab aliis hominibus distingi. Quaenum ad Historiam orbis terrae Francofurti apud Marchicos editam (+ credo Becmanni +) accessere caeteri judicabunt. Maxime cum in Europa ipsa, Asia et Africa mutationes domiciliorum incolis quandoque placenant. Et adhuc non procul ab urbe Vinariensi ad Ilmum supersint saxis excisa latronum habitacula subterranea suisque recessibus distincta, qualia Saxones quoque nostri in agro Northusano e jugis Herciniis aut Harzicis alicubi ostendunt[.]

Reiskius diss. de Glossopetris non procul initio[.]

Leibniz' Handexemplar des exzerptierten Werkes findet sich heute in Hannover NLB Leibn. Marg. 142. 13421
13721 25193 LH 12, 1, 2 Bl. 97 [Exzerpt aus Marquardi Gudii epistolae] In Gudianis Epp. p. 331. Isaac. Vossius ad Salmasium 1694 5 | 3100.082 L Aufz.; eigh.; unregelm.Zettel (Umschlagrest) Marquardi Gudii epistolae, Utrecht 1697 | S. 331 Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 160
In Gudianis Epp. p. 311. Isaac. Vossius ad Salmasium in Hesychii loco Gigantìa, %(hlikía [tò] próteron, kaì %(oi katoiko%?untes [g%?hn] g%/gantew[.] Heinsius in Exerc. sac. emendavit: t%)vn próteron . . . %(oi katoiko%?untew gñ g%/gantew. Ubi Vossius: vel puer vidisset legendum Gigantia %(h lykia [. . .] próteron. Lycia olim[.]
Beschriebene Rückseite: nicht eigh.; franz.; linker Rand eines Adressrestes Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes konnte noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 13721
13722 25194 LH 12, 1, 2 Bl. 96 [Exzerpt aus Admirable curiosities in England] About six miles from Salisbury upon the plains 1694 5 | 3100.081 L Aufz.; eigh.; Streifen Admirable curiosities in England, London 1697 | S. 171 Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 160
About six miles from Salisbury upon the plain, is to be seen a huge and monstrous piece of work, for within the circuit of a pit or ditsch there are erected in the manner of a crown certain mighty and unwrought stones, where of some are 20 foot high and 7 broad, upon the heads whereof others like overthwart pieces do bear and rest cross-wise with (+ forte without +) tenents and mortesses, so that the whole frame seemed to hang whereof it is commonly called stonehenge. Curiosities of England. v. Wiltshire[.]

A large piece of Amber, saith Camden, as big as a horse, was found not long since upon the coast of Buguan, (hoc est: not long of the river frith towarth the nord of Scotland. Curiosities of England in appendice of Scotland[.]

13722
14090 8646 LH 12, 1, 2 Bl. 105 [Exzerpt aus Goropius, Origines Antwerpianae] ridicula Conjectatio Goropii lib. 2. p. 225 1694 5 | 3100.090 L Aufz.; eigh.; Streifen Goropius: Origines Antwerpianae, Antwerpen 1569 | S. 225 Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Ridicula Conjectatio Goropii lib. 2. p. 225. orig. Antverp. Nescio an natura aliquando in terrae utero figuras quasdam producat ad homanorum ossium similitudinem, [. . .] si Orion, Cepheus vel aliud quoddam humanae figurae sidus influentes coeli vires moderentur.
Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes konnte noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. hing zusammen mit 25189 14090
14091 8648 LH 12, 1, 2 Bl. 98 [Verweis auf Geographica, Exzerpt aus Winkelmann] 9 große steinerne seulen bey Miltenberg 1694 5 | 3100.083 L Aufz.; eigh.; Streifen Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 160
9 große steinerne seulen bey Miltenberg item bey Zwingeberg eine polirte steinerne seule 32 schuch hoch 3 schuch in die rundte, davon vid. Excerpta ex Winkelm. Hass. so liegen bey Geogr.
14091
14092 25181 LH 12, 1, 2 Bl. 99 [Exzerpt aus Ryckius, Oratio de gigantibus] Homines tempore structarum pyramidum nostris non majores 1694 5 | 3100.084 L Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Ryckius: Oratio de gigantibus, Leiden 1681 | S. 39 (auch in Holste: Notae et castigationes, Leiden 1684, S. 482) ??? Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 160
Homines tempore structarum pyramidum nostris non majores, Cista marmorea in medio maximae pyramidis a Joh. Graevio Anglo mensurata ad mensuram corporis regis ex cavata longa pedum sex cum duod. fere late pedes 2 cum quadrante fere alta minus ped. 3. hoc contra Gigantes illius temporis[.]
14092
14093 25182 LH 12, 1, 2 Bl. 100 Collectanea de habitatoribus antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Joh. Graevius accuratissime 1694 5 | 3100.085 L Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 160
Joh. Graevius accuratissime dimensus pyramides Aegypti reperit in medio maximae pyramidis cistam marmoream apertam vacuam ad mensuram corpusculi regii cavalum longam pedes sex cum dimidio fere, < - > pedes 2, cum quadrante fere, alem mimas pedes 3.
14093
14094 25183 LH 12, 1, 2 Bl. 101 [Exzerpt aus Naudé, Epistolae] Veslingius putat Gigantaeam fuisse 1694 5 | 3100.086 L Aufz.; eigh.; unregelm.Zettel Naudé: Epistolae, nunc primum in lucem prodeunt, Genf 1667 | S. 333 Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 160
Veslingius putat Gigantaeam fuisse primorum hominum statuam, vid. contra Naudaeus in Ep. ad Veslingium[.]
14094
14132 25184 LH 12, 1, 2 Bl. 102 Collectanea de habitatoribus antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Mons. D'Iroy Theologien du Card. D'Estredes suspicabatur 1694 5 | 3100.087 L Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 160
Mons. D'Iroy Theologien du Card. D'Estredes suspicabatur in Genesi non semper intelligendum generationem immediatam[.]
14132
14562 3257 LH 12, 1, 2 Bl. 103 Collectanea de habitatoribus antiquissimis. Notizen u. Exzerpte Quaerens laurique tutere 1694 5 | 3100.088 L Aufz.; eigh.; unregelm.Zettel (Umschlagrest) Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Quaercus laurique tulere cruda puerperia; et populos umbrosa creavit Fraxinus ac foeta viridis puer excidit alno[.]
-Beschriebene Rückseite: nicht eigh.; franz.; großes Stücke einer Adresse -vgl. Theodizee § 350 - vgl. Statius: Theb. 4, 279-281 14562
14590 25188 LH 12, 1, 2 Bl. 104 [Exzerpt aus Piderit, Chronicon comitatus Lippiae] Egersterstein beym Horn in der grafschafft Lippe 1694 5 | 3100.089 L Aufz.; eigh.; Streifen Piderit: Chronicon comitatus Lippiae, Rinteln 1627 | S. 525 Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Egersterstein beym Horn in der grafschafft Lippe vid. Chron. Lipp. p. 525[.]
Beschriebene Rückseite: eigh.; Latein: "vice" 14590
14591 25189 LH 12, 1, 2 Bl. 108 [Exzerpt aus Goropius, Origines Antwerpianae] Apud Plutarchum legitur barbaros quosdam 1694 5 | 3100.093 L Aufz.; eigh.; Streifen Goropius: Origines Antwerpianae, Antwerpen 1569 | S. 209-210 Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Apud Plutarchum legitur barbaros quosdam tribus mensibus Arcades quatuor, Acarnanes sex Aegytios unico ac dein quatuor annum terminasse; unde non defuere profani [. . .] homines qui Bibliis ejusmodi annorum brevitatem inferunt. Sed hoc Mosis de diluvio et morae Noachi in arca narratio revincit. Ait enim Noachum [. . .] ingressum [. . .] arcam mensis 2di 17mo die egressum anno sequente mensis secundi die 27, computat ergo annum 12 mensibus post primum diem mensis decimi quo cacumina montium apparuere 40 mox dies adjiciens ac mox septem atque iterum septem, ac deinde mensem primum, cui adjecit mensis secundi dies [viginti] septem. Ita nascantur anni 365. quae fuit mensium anni Aegyptii (NB) Gorop. lib. 2. Antverp. p. 210.
Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes konnte noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. hing zusammen mit 8646 14591
14592 25190 LH 12, 1, 2 Bl. 89-90 Traité de la situation du paradis terrestre à Messieurs de l'Academie francoise par Mess. Pierre Damet Il prefere l'opinion de Calvin 1694 5 | 3100.076 L Konz.; eigh. Quart, 3.5 Seiten/Spalten Huet: Traitté de la situation du paradis terrestre, Paris 1691 Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 14592
15292 25187 LH 12, 1, 2 Bl. 110 [Exzerpt aus Bekker, Le monde enchanté] Les Antiquités de Frise de Picard, portent pour titre 1694 5 | 3100.095 L Aufz.; eigh.; unregelm.Zettel (Umschlagrest) Bekker: Le monde enchanté, lib. 4, p. 1, Amsterdam 1694 | S. 314- ? Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores")
Les Antiquités de Frise de Picard, portent pour titre description des antiquités oubliées et cachées des provinces et terres. etc. Becker monde enchanté livr. 4. ch. 17. §. 2. où il cite un Ms. de Jean Hilaire conrecteur de l'Ecole de Dockum en Frise, qui parle des fées, witten qui estoient cru estre autres fois dans le pays et cite un certain Kempius qui dis qu'il y en avoit du temps de l'Empereur Lothaire. Elles habitoient sur des collines où elles avoient leur autres sou< - >ains. Et meme dans le pays de Frise (et proprement à Drente selon Kempius) ou l'on voit encore aujourdhuy quantité de ces petites montagnes qui sont enfoncées par en haut, comme le raconte Picard, et comme il se voit dans les Tailles douces qu'il a fait mettre dans ses antiquités de Frise. Kempius Bourgois de Dockum a fait un livre de origine situ qualitate et quantitate Frisiae où liv. 3. c. 31. il parle de ces Albae mulieres; et Kipping. Antiq. Rom. Wierus et autores; sybillae albae, de praesting. Dorm. Lib. 1. c. 16. Wierus d'où elles peuvent < - > esté Aloen, et Averige apud Kilianum ex Becano. Kempius avance que ces lombeaux de leire ont esté elevés par l'art du ciable mais M. Hilaire les attribue aux tombeaux des romains (+ potius des barbares habitans) Witte peutestre ne signifie pas blanches, mais sages. Picard dit que ces fees servoient beaucoup aux femmes en couché (+ hinc forte gallum sages femmes +), Witti entendement prudence apud < - > cent. 3. ep. 44. ubi vetera vocabula habet et witut lex.
Beschriebene Rückseite: Adressrest: "Franco" 15292
16260 25191 LH 12, 1, 2 Bl. 109 [Exzerpt aus Valvasor, Die Ehre deß Hertzogthums Crain] In monte Beuscheza zwischen Crain und >= 1689 5 | 3100.094 L Aufz.; eigh. Quart, 1.25 Seiten/Spalten Valvasor: Die Ehre deß Hertzogthums Crain, Bd. 1-4, Laibach 1689 | Bd. 1, S. 567-? Antiquissimi habitatores ("Antiquissimi habitatores") 800
In monte Beuscheza zwischen Crain und Karndten, zwischen Kärmer-Villaach und Fensteriz gelegen, sind 300 etwa, alte begrabniß, als D. I. Peterman Medicus eines aufmachen wollen ist ein sturm entstanden, es sind alte characteren dabey, hat aber keinen babgeschrieben, Topograf. Carniol. lib. 4. c. 22. Simile quid apud Sax-Gram. lib. 3. cum Haraldus quidam ipsius tempore Balderi cujusdam tumulum aperire noctu voluere[.] Adde Joh. Lud. Hannemanus in obs. 53. decade 2. anni 4ti nat curios.

Im jahr 684 an 16 Jun. habe eine fuhrnehmer herr der ihn zu sich hohlen laßen eines gewißen < - >es erwehnet, der einem von adel versprochen er wolle alle die hauffen der großen steine aus seinen feldern weg raümen laßen wenn er ihm die darinne vergrabene schaze wolle zukommen laßen. In Goldstein sind solcher steinhauffen viel, da ungeheure steine zwischen <Kire> und Fuckeforde ist ein wald den man den Schnellmarckt nennet da sind solche so genante Riesenbette oder Riesenhugel in ziemlicher menge, und da soll <schaz steinen> ausgegraben werden ´damen alda haben an den ihre manner getruncken bey ein gastmahl haben unterdeßen ein solches geofnet einen topf voll asche, ein alt meßer und neue zierliche gleichsam polirte donner keile darinn gefunden als sie zuruckkamen und es der Compagnie erzehlet ist der hausherr damit ubel zufrieden gewesen, und gemeint es werde ein ungluck erfolgen, wie dann auß solcher furnehmen famili innerhalb jahres frist 9 personen gestorben darunter der wirth oder hausherr selbst gewesen. Haec Topogr. Carniolae lib. 4. c. 22. ex dictis viel große steine und grabmahler in Dennemarck etliche altare, etliche Monumenta der Riesen oder heidnischen fursten. Th. Bartholinus centur. Hist. Anatom. 31. p. 296 seq.

Leibniz' Handexemplar des exzerpierten Werkes konnte noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 16260
18344 7974 Ms 23, 217a 1 Bl. 14-15 Balthasar Ernst Reimers an Leibniz Weil ich die gelegenheit hat vorher nochmahl zuschreiben so habe es H. k 1696-05-12 (96-05-02) 1 | 12.061 / tlw. K Reimers (KorrespDB)
Leibniz (GND)
Helmstedt Abf.; eigh. Aufschr., Siegel Quart, 2 Seiten/Spalten Antiquissimi habitatores ("antiquiss. habitatores") Bl.15v° eigh. L: antiquiss. habitatores
60860 7912 Ms 23, 170 Bl. 17-18 (alt: N. 3) [Sommaire et réferences pour des chapitres, dont les titres suivants sont: "De Gigantibus", "de migratione gentium" et "de linguis"] Vestigia humana rerum in locis terra abditis ~ 1693 5 Konz.; eigh. Folio, 2 Seiten/Spalten Antiquissimi habitatores ("antiquissimi habitatores") Ende: literae Anglo-sax. exhibendae. Alphabetum Bernardi. Conferendum ex Megisero 7913+7912=48448 60860
65859 LH 12, 1, 5 Bl. 137 [Exzerpt aus Arnkiel, Cimbrische Heyden-Religion] Cymbrische altare >= 1691 5 | 3100.115 L Aufz.; eigh.; Streifen Arnkiel: Cimbrische Heyden-Religion, Hamburg 1691 | S. 232 Antiquissimi habitatores ("Habitatores antiquissimi")
Cymbrische altare auf steinisch gelegt figur bey Arnkiel heiden< - >, vid. Worm lib. 1. Monum. Dan.
Die Datierung ergibt sich aus dem Erscheinen des exzerpierten Werkes. Leibniz' Handexemplar konnte nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. hing zusammen 25174 65859
66701 Ms 23, 556 Bl. 2 [aufgeklebt a] Monumentum antiquissimum ex rudibus saxis ingentibus 5 | 1826.001 L Aufz.; eigh.; Streifen Antiquissimi habitatores ("Antiquiss. Habitatores")
Monumentum antiquissimum ex rudibus saxis ingentibus ordine qudodam congestis, et partim sibi impositis, Helmestadiensi simile, (etsi saxa sint minora, et magis dis<f>ecta < - >tubata, reperitur trium fere horarum intervallo a Magdeburgo trans Albim, qua ad Zigesaris oppidum itur, nempe post a Magdeburgo per villas Konigsborn, Netliz, Cypel, pergendo occurit monumentum ad sinistram[.]
66701
69024 Ms 4, 471 Bd. 3 Bl. 359r (aufgeklebt) [1. Notiz] [Exzerpt aus Tentzel, Monatliche Unterredungen, 1690] Her Rudbeck meinet die leute >= 1690 5 L Aufz.; eigh.; kurzer Streifen Tentzel: Monatliche Unterredungen, 1690 | S. 675 Antiquissimi habitatores ("Antiquiss. habitatores")
Her Rudbeck meinet die leute in Schweden vorm korn hatten harz, [. . .] Eckern und die wurzel vom kraut welches die Schweden Semil die Lateiner filipendulam, die teutschen Rothen steinbrech nennen genoßen[.]
Leibniz' Handexemplare der Bände von Tentzels Monatlichen Unterredungen konnten noch nicht gefunden werden; weitere Exzerpte daraus finden sich hier. 69024